Trong cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hồi đầu tháng 10/2025, ông Trump từng tuyên bố rằng ông không muốn chuyển giao tên lửa cho Kiev với lý do Mỹ "không muốn trao đi những thứ cần để bảo vệ đất nước mình". Tuy nhiên, Bộ Tham mưu Liên quân đã chuyển tới Nhà Trắng đánh giá cho thấy việc cung cấp Tomahawk là khả thi, ngay trước khi cuộc gặp diễn ra.
Tên lửa Tomahawk được phóng từ tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Cape St. George. Ảnh: Reuters
Trước khi gặp ông Zelensky, ông Trump còn phát biểu rằng Mỹ có “rất nhiều tên lửa Tomahawk” có thể cung cấp cho Ukraine. Vì vậy, các quan chức Mỹ và châu Âu tỏ ra ngạc nhiên khi chỉ vài ngày sau, trong buổi gặp mặt với ông Zelensky, Tổng thống Trump đột ngột thay đổi giọng điệu, khẳng định rằng Mỹ “cần” giữ lại Tomahawk. Sau đó, trong cuộc trao đổi riêng kín, ông nói với người đồng cấp Ukraine rằng Mỹ sẽ không chuyển giao Tomahawk cho nước này, ít nhất là tại thời điểm đó.
Quyết định của ông chủ Nhà Trắng được đưa ra ngay sau khi ông có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo các báo cáo, ông Putin cảnh báo rằng Tomahawk có thể vươn tới các thành phố lớn của Nga như Moscow hay St. Petersburg. CNN dẫn lời một số nhà phân tích cho biết việc sử dụng tên lửa tầm xa có thể không làm thay đổi đáng kể cán cân chiến trường nhưng sẽ gây tổn hại cho quan hệ Mỹ–Nga.
Mặc dù Lầu Năm Góc không lo ngại về nguồn dự trữ, các quan chức quốc phòng Mỹ vẫn đang tìm cách giải quyết những thách thức về huấn luyện và triển khai hệ thống cho Ukraine. Nhiều vấn đề vận hành cần được khắc phục trước khi Kiev có thể khai thác hiệu quả loại vũ khí này. Một câu hỏi then chốt là cách thức phóng tên lửa: Tomahawk thường được phóng từ tàu nổi hoặc tàu ngầm, trong khi Hải quân Ukraine hiện suy yếu, nên khả năng cao là tên lửa sẽ phải được phóng từ đất liền. Quân đội Mỹ tới nay đã phát triển các bệ phóng mặt đất có thể chuyển giao cho Ukraine nếu cần.
Ngay cả khi Washington không chuyển giao các bệ phóng Tomahawk, một số quan chức châu Âu vẫn tin rằng Ukraine sẽ tìm được cách thích ứng. Họ dẫn chứng sự sáng tạo đáng nể của các kỹ sư Ukraine — những người trước đây đã thành công trong việc tích hợp tên lửa Storm Shadow do Anh viện trợ vào các máy bay chiến đấu cũ kỹ từ thời Liên Xô, vốn không được thiết kế để mang loại vũ khí này.
Trên mạng xã hội X đầu tuần, Tổng thống Volodymyr Zelensky bày tỏ hy vọng Ukraine sẽ mở rộng năng lực tấn công tầm xa vào cuối năm nay, nhằm đưa cuộc chiến tới một kết thúc “công bằng” cho Kiev.
“Các biện pháp trừng phạt toàn cầu kết hợp với khả năng tấn công ngày càng vượt trội của chúng tôi sẽ tạo điều kiện để đưa cuộc chiến tới điểm kết thúc, với những điều khoản công bằng cho Ukraine. Tất cả các mục tiêu tấn công sâu phải được hoàn tất trước cuối năm, bao gồm cả việc mở rộng phạm vi tác chiến tầm xa của chúng tôi", ông Zelensky viết.
Diệp Thảo/VOV.VN (biên dịch) Theo CNN