Người bệnh là ông Nguyễn Văn T. (53 tuổi, trú huyện Phú Lộc, TP Huế), có tiền sử hen phế quản, nhập viện trong tình trạng ho kéo dài suốt hơn 5 tháng, kèm đàm nhiều và đau tức ngực.
Theo lời kể, khoảng 5 tháng trước, ông T. bị hóc xương cá và có cơn ho sặc mạnh trong bữa ăn. Do các triệu chứng không rõ ràng nên ông không đi khám. Khi tình trạng ho ngày càng nghiêm trọng, ông đến cơ sở y tế tuyến dưới, được chỉ định chụp CT scan ngực. Hình ảnh cho thấy một dị vật dạng mảnh, đậm độ cao (khoảng 300 HU), kích thước khoảng 5mm nằm tại phế quản trung gian phổi phải, cách chỗ chia đôi khí quản khoảng 32mm, kèm dày thành phế quản, nút nhầy và các dải xơ ở phân thùy phổi.
Người bệnh hiện tỉnh táo, triệu chứng ho và đau ngực giảm rõ rệt, phổi thông khí tốt, đang hồi phục ổn định.
Người bệnh được chuyển đến Bệnh viện Đà Nẵng để tiếp tục điều trị. Sau khi thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, các bác sĩ Khoa Nội Hô hấp - Miễn dịch dị ứng đã chỉ định nội soi phế quản ống mềm dưới gây mê.
Kết quả nội soi cho thấy, dị vật là một đốt xương cá có ba cạnh sắc, kích thước khoảng 1,4 x 1,5cm, nằm ở phế quản trung gian giữa thùy giữa và thùy dưới phổi phải. Dị vật được lấy ra an toàn, kiểm tra không ghi nhận đàm mủ hay tổn thương thứ phát. Sau thủ thuật, người bệnh tỉnh táo, triệu chứng ho và đau ngực giảm rõ rệt, phổi thông khí tốt, đang hồi phục ổn định.
Theo BSCKII Hoàng Thị Tâm, Phó trưởng Khoa Nội Hô hấp - Miễn dịch dị ứng, Bệnh viện Đà Nẵng, dị vật đường thở ở người lớn thường bị bỏ sót do triệu chứng không điển hình. “Không ít người sau cơn hóc sặc đã quên mất sự cố, đến khi ho kéo dài, viêm phổi tái phát mới đi khám, lúc đó dị vật đã tồn tại quá lâu và gây biến chứng”, bác sĩ Tâm chia sẻ.
Từ năm 2014, nhiều trường hợp dị vật phế quản bị bỏ quên đã được Khoa Nội Hô hấp xử trí thành công bằng nội soi ống mềm dưới gây tê. Hiện nay, Bệnh viện Đà Nẵng đã phối hợp Khoa Gây mê Hồi sức để triển khai thường quy nội soi phế quản dưới gây mê, giúp người bệnh ít đau, dễ chịu hơn và hỗ trợ bác sĩ thao tác chính xác, nhẹ nhàng, rút ngắn thời gian can thiệp.
Mảnh xương cá sắc cạnh được các bác sĩ nội soi lấy thành công cho bệnh nhân.
Không chỉ áp dụng cho các ca lấy dị vật, nội soi dưới gây mê cũng được chỉ định trong các trường hợp sinh thiết tổn thương nghi u phổi, rửa phế nang, làm xét nghiệm…, góp phần nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị bệnh lý hô hấp tại Bệnh viện Đà Nẵng
Khuyến cáo phòng ngừa dị vật đường thở, đối với người lớn nên hạn chế nói chuyện, cười đùa khi ăn; không ngậm các vật nhỏ như tăm, kim băng, bút bi. Người cao tuổi, bệnh nhân liệt nên ăn chậm, đúng tư thế, có thể cần xay nhuyễn thức ăn.
Đối với trẻ em, tuyệt đối không để chơi với vật nhỏ dễ nuốt; không để vừa ăn vừa chạy nhảy, đùa nghịch. Với trái cây có hạt, cần tách bỏ trước khi cho ăn.
Khi có biểu hiện nghẹt thở, ho sặc kéo dài: cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa hô hấp để kiểm tra kịp thời. Trường hợp cấp bách có thể thực hiện thủ thuật Heimlich hoặc gọi cấp cứu 115.
L.T