Linh thiêng đền thờ Thái úy Lý Thường Kiệt

3 giờ trướcBài gốc

Đền thờ Thái úy Lý Thường Kiệt tại xã Hà Trung.

Theo sử sách, anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt (1019-1105) là một danh tướng đời nhà Lý. Ông tên thật là Ngô Tuấn, tự là Thường Kiệt, sinh năm Kỷ Mùi (1019), người phường Thái Hòa, thành Thăng Long, nay là Thủ đô Hà Nội. Ông là người có công lớn trong việc đánh đuổi quân xâm lược nhà Tống và được biết đến là một trong 14 vị tướng tài, anh hùng dân tộc tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam.

Công lao của ông còn gắn liền với 19 năm (1082-1101) khi ông làm Tổng trấn Thanh Hóa (nay là tỉnh Thanh Hóa). Ông đã xây dựng vùng đất này thành một pháo đài bất khả xâm phạm vào thời bấy giờ. Ông nổi tiếng là một vị quan thanh liêm, anh minh. Nhờ lòng đức độ, sự khoan dung và sáng suốt của ông mà người dân trong trấn Thanh Hóa đã được hưởng nhiều lợi ích trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Sau khi ông qua đời, để tỏ lòng biết ơn, người dân trong vùng đã chọn đất, góp công sức và của cải xây dựng một ngôi chùa mang tên là Báo Ân để tưởng nhớ công lao to lớn của ông. Bên cạnh đó, khi còn sống Lý Thường Kiệt đã chọn mảnh đất này làm nơi “Thọ thân” (nơi an dưỡng tuổi già và yên nghỉ) và sau này người dân đã xây dựng một ngôi đền để thờ phụng ông.

Theo các tài liệu còn ghi lại, xưa kia nơi đây chỉ là một miếu thờ nhỏ được dựng lên để thờ, tưởng nhớ công lao mà Thái úy Lý Thường Kiệt làm cho Nhân dân xứ Thanh. Đến năm Gia Long thứ 17 (1818), toàn bộ ngôi đền được xây dựng lại. Đây là một công trình kiến trúc nghệ thuật có giá trị cao. Đền tọa lạc trên một diện tích đất rộng lớn, xưa kia nằm giáp bên ngôi chùa lớn nhất trong vùng có tên là Linh Xứng. Cổng ngôi đền hướng ra dòng sông Lèn hiền hòa đổ về biển lớn. Đền thờ xây dựng theo kiến trúc nhà 5 gian, 2 chái. Mái đền được lợp ngói âm dương, cột kèo và các vì trong đền được chạm khắc tinh xảo với các họa tiết hoa văn về các linh vật như: Long, ly, quy, phụng; thiên nhiên, cỏ cây, hoa lá...

Tại ngôi đền cổ này còn truyền lại nhiều điều không thể giải thích được. Thủ từ Phạm Ngọc Quỳ cho biết: "Trong thời kỳ kháng chiến, đế quốc Mỹ đã nhiều lần bắn phá cầu Lèn và các ngôi làng lân cận. Nhà dân sống gần đền phải hứng chịu bao trận bom Mỹ, chỉ riêng khu vực đền không hề bị trúng bom. Nhiều quả bom rơi sát bên ngôi đền nhưng không hề nổ. Những đồ vật cổ trong đền dù đã hơn 300 năm vẫn còn nguyên vẹn mà không bị kẻ xấu đột nhập lấy cắp. Hiện trong đền còn giữ được những đồ thờ có tuổi đời hàng trăm năm như: mũ, đôi hài, kiếm lệnh... Năm 2004, Khu Di tích đền thờ Thái úy Lý Thường Kiệt được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Tương truyền, khi Thái úy Lý Thường Kiệt còn trị vì ở trấn Thanh Hóa, ăn tết âm lịch xong, đến ngày 25 tháng giêng mới bắt đầu làm việc. Vì thế, cứ đến ngày này, người dân trong vùng lại tổ chức lễ khai ấn và cùng nhau góp lễ để dâng lên đền, cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi. Ngoài ra, vào ngày 21/6 âm lịch, Nhân dân trong vùng lại đến đền thắp hương, làm giỗ ông - người có nhiều cống hiến cho mảnh đất này.

Bài và ảnh: Khắc Công

* Bài viết có sử dụng tài liệu lược sử Di tích đền Thái úy Lý Thường Kiệt.

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/linh-thieng-den-tho-nbsp-thai-uy-ly-thuong-kiet-271610.htm