Nhiều sai phạm tại dự án khu du lịch sinh thái Tràng An
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo số 2998/TB-TTCP về việc kết luận thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc tại tỉnh Ninh Bình. Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ nhiều sai phạm tại khu du lịch sinh thái Tràng An và khu núi chùa Bái Đính.
KHÔNG THỂ HOÀN THÀNH ĐÚNG THỜI HẠN
Cụ thể, dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu du lịch sinh thái Tràng An do Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư, được triển khai từ năm 2004. Đến nay, một số gói thầu, hạng mục công trình đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, một số hạng mục công trình đang được tổ chức thi công.
Số vốn bố trí lũy kế từ đầu dự án đến nay là 1.158,179 tỷ đồng. Dự án đã hết thời hạn thực hiện từ năm 2023 và hiện có một số khó khăn, vướng mắc như: nguồn vốn bố trí cho dự án chưa đủ theo tổng mức đầu tư; khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng.
Vướng mắc nhiều do công tác quy hoạch, nhất là từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 2014; một số hạng mục công trình còn thi công dở dang, chờ rà soát, thống nhất số liệu để bố trí nguồn vốn mới triển khai thực hiện, đảm bảo không phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản theo quy định; một số hạng mục đến nay không còn phù hợp, cần rà soát, điều chỉnh hoặc cắt giảm.
Chủ đầu tư hiện đang tổ chức rà soát toàn bộ các hạng mục công trình của dự án, phối hợp với các bên liên quan tổng hợp kinh phí, xây dựng phương án rà soát, cắt giảm quy mô, hạng mục, tổng mức đầu tư dự án để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh và Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Thanh tra Chính phủ kết luận, trong quá trình thực hiện dự án cũng còn hạn chế, thiếu sót, vi phạm như trong việc lập, phê duyệt quy hoạch có sự chồng lấn, thiếu đồng bộ giữa các loại quy hoạch; quy hoạch chi tiết không phù hợp quy hoạch tổng thể.
Việc thực hiện quy hoạch phải điều chỉnh nhiều lần, ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án và các dự án thành phần có liên quan. Dự án thuộc nhóm A nhưng không đưa ra Hội đồng nhân dân thảo luận, quyết định, không trình Bộ quản lý chuyên ngành tổ chức thẩm định thiết kế cơ sở điều chỉnh.
Khi quyết định điều chỉnh dự án tăng vốn, UBND tỉnh xác định toàn bộ nguồn vốn thực hiện dự án do Ngân sách Trung ương cấp không có cơ sở, không bảo đảm cân đối đủ nguồn vốn để thực hiện dự án... dẫn đến hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và không thể hoàn thành đúng thời hạn đề ra mặc dù đã được gia hạn thực hiện.
Về dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính cũng do Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư, là dự án thành phần thuộc dự án khu du lịch sinh thái Tràng An, được triển khai từ năm 2005. Đến nay, một số hạng mục công trình chính đã cơ bản hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, một số hạng mục công trình đang được tổ chức thi công.
Lũy kế vốn đã cấp cho đầu dự án đến nay là 1.838,377 tỷ đồng. Thời hạn thực hiện dự án đến hết năm 2025 nhưng không có khả năng hoàn thành đúng tiến độ do có một số khó khăn, vướng mắc tương tự như dự án Tràng An.
Theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình thực hiện dự án cũng còn nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm như quy hoạch dự án không đảm bảo tính kế thừa giữa quy hoạch chi tiết và quy hoạch tổng thể, không đúng nguyên tắc lập, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt; không trình Bộ quản lý chuyên ngành thẩm định thiết kế cơ sở khi phê duyệt dự án.
Khu núi chùa Bái Đính
Bên cạnh đó, không thẩm định lại thiết kế cơ sở khi phê duyệt điều chỉnh dự án; không đánh giá tác động môi trường; bổ sung, điều chỉnh nội dung, quy mô đầu tư làm tăng diện tích sử dụng đất, tăng tổng mức đầu tư nhưng không thẩm định lại thiết kế cơ sở và phê duyệt điều chỉnh dự án theo quy định; quyết định đầu tư dùng vốn ngân sách Trung ương mà không xác định rõ dự kiến phân bổ vốn phù hợp với nội dung của dự án, dẫn đến quá trình thực hiện bị thiếu vốn, dự án kéo dài...
Thanh tra Chính phủ cho biết, hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và cũng không thể hoàn thành đúng thời hạn dù đã được gia hạn nhiều lần.
KIỂM ĐIỂM TẬP THỂ, CÁ NHÂN
Do đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, quản lý, để xảy ra những hạn chế, thiếu sót, vi phạm.
Căn cứ kết quả kiểm điểm của các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND tỉnh xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân theo quy định. Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.
Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình rà soát, có phương án cụ thể để giải quyết, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn hiện nay của các dự án, bảo đảm địa phương tự chủ động giải quyết triệt để các khó khăn, vướng mắc của các dự án theo đúng thẩm quyền, trách nhiệm của mình.
UBND tỉnh cần chú trọng kiểm tra, rà soát kỹ hồ sơ thanh quyết toán các dự án để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, bảo đảm không thiệt hại lợi ích của nhà nước, không thất thoát, lãng phí; sớm thực hiện thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản, bảo đảm không làm thiệt hại lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; tổng hợp nợ đọng xây dựng cơ bản phát sinh sau ngày 1/1/2015 báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc bố trí vốn ngân sách địa phương để thanh toán theo đúng quy định.
Đồng thời, tổ chức khắc phục những hạn chế, thiếu sót, vi phạm tại các dự án đã được nêu trên. Có biện pháp chấn chỉnh, thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng, nhất là công tác quy hoạch, thẩm định, phê duyệt dự án, thiết kế, dự toán, đấu thầu, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, phân bổ, quản lý, sử dụng vốn đầu tư công; xử lý vi phạm theo thẩm quyền hoặc chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với các vi phạm được phát hiện qua thanh tra trong các lĩnh vực đấu thầu, xây dựng, quản lý, sử dụng vốn... theo quy định của pháp luật.
Riêng dự án khu du lịch sinh thái Tràng An, núi chùa Bái Đính, UBND tỉnh Ninh Bình khẩn trương thực hiện thủ tục theo quy định để sớm phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng dự án. Rà soát cụ thể việc thực hiện các nội dung, hạng mục công trình thuộc dự án khu du lịch sinh thái Tràng An, núi chùa Bái Đính và các dự án thành phần có liên quan để bảo đảm quản lý chặt chẽ, đúng quy định.
ĐƠN VỊ THỰC HIỆN DỰ ÁN LÀ AI?
Dự án khu du lịch Tràng An – Bái Đính do Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng Xuân Trường thực hiện. Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng Xuân Trường được biết đến với hàng loạt dự án xây dựng, tôn tạo công trình văn hóa tâm linh và phát triển du lịch trên khắp cả nước với tổng mức đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng.
Theo đó, khu du lịch Tràng An – Bái Đính tại Cố đô Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Dự án có tổng mức đầu tư lên tới 17.000 tỷ đồng, bao gồm nhiều hạng mục lớn mang đậm kiến trúc truyền thống Việt Nam.
Chùa Bái Đính hiện nắm giữ nhiều kỷ lục như tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chuông đồng lớn nhất Việt Nam nặng 36 tấn, tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, hành lang La Hán dài nhất châu Á và số lượng cây bồ đề nhiều nhất Việt Nam. Xuân Trường đã huy động 500 nghệ nhân từ các làng nghề truyền thống để tạo nên nét thuần Việt trong kiến trúc chùa. Năm 2014, Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, di sản hỗn hợp đầu tiên của khu vực Đông Nam Á.
Theo tìm hiểu, Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng Xuân Trường được thành lập vào tháng 3/1993, có địa chỉ tại số 16, đường Xuân Thành, phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Tại thời điểm đầu năm 2021, vốn điều lệ của Xây dựng Xuân Trường là 1.500 tỷ đồng.
Hiện ông Nguyễn Văn Trường sinh năm 1964 là người đại diện pháp luật. Ngành nghề kinh doanh chính của doanh nghiệp là xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng khác (Xây dựng công trình công nghiệp, giao thông, thủy lợi; xây lắp công trình nguồn điện, đường dây và trạm biến áp có cấp điện áp đến 500KV).
Không dừng tại ở đó ông Trường còn là người đứng sau dự án khu du lịch Tam Chúc tại tỉnh Hà Nam cũ (nay là phường Tam Chúc, tỉnh Ninh Bình), với tổng diện tích hơn 5.100ha, trong đó khu chùa Tam Chúc rộng 144ha.
Đây là ngôi chùa được xem là lớn nhất thế giới về diện tích. Khu vực này từng là vùng hồ ruộng ngập nước, đồi núi đá vôi xen kẽ rừng cây hoang sơ, trước khi được đầu tư quy mô để trở thành một trung tâm Phật giáo lớn. Chùa Tam Chúc có thế tựa lưng vào núi Thất Tinh, phía trước là hồ Tam Chúc với sáu hòn đảo đá, tạo nên khung cảnh hùng vĩ, thơ mộng.
Ngoài hai công trình kể trên, doanh nghiệp này còn đầu tư nhiều dự án văn hóa – du lịch khác như khu du lịch hồ Đồng Chương, công viên văn hóa Tràng An, tượng đài Đinh Tiên Hoàng Đế (Ninh Bình), khu du lịch Hồ Núi Cốc (Thái Nguyên), khu du lịch văn hóa tâm linh tổng hợp đảo Cái Tráp (Hải Phòng)...
Ngọc Duy