Lo ngại hệ lụy tiêu cực khi giá nhà tăng cao

8 giờ trướcBài gốc

Giá nhà tăng cao khiến người dân gặp khó khăn trong sở hữu nhà ở. Ảnh: ST

Nhiều yếu tố đẩy giá nhà “leo thang”

Thời gian qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã liên tục có những chỉ đạo quyết liệt nhằm tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản (BĐS). Nhờ đó, thị trường đã có những chuyển động phục hồi tích cực sau thời gian dài trầm lắng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều quan ngại và rủi ro tiềm ẩn, trong đó nổi bật là tình trạng giá nhà neo cao và luôn trong xu hướng tăng.

Theo một số nghiên cứu, giá nhà trung bình ở Việt Nam hiện gấp gần 24 lần thu nhập trung bình hằng năm hộ gia đình (gấp 1,6 lần mức trung bình của thế giới), cao hơn nhiều so với chuẩn khuyến nghị giá nhà/thu nhập nên ở ngưỡng gấp 5-7 lần của Liên hợp quốc.

Theo báo cáo mới công bố của Bộ Xây dựng, dù không còn hiện tượng tăng “nóng” như cuối năm 2024, giá BĐS tại nhiều khu vực vẫn duy trì xu hướng tăng và ở mức cao. Đáng chú ý, giá chung cư tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh trong quý II/2025 ghi nhận mức cao nhất trong gần một thập kỷ qua. Cụ thể, tại Hà Nội, giá bán trung bình trên thị trường đạt 80 triệu đồng/m², tăng 5,6% so với quý trước và tăng 33% so với cùng kỳ năm trước. Tại TP. Hồ Chí Minh, giá căn hộ trung bình đạt 89 triệu đồng/m², tuy không biến động nhiều so với quý trước nhưng vẫn tăng khoảng 36% so với cùng kỳ năm trước. Tương tự, các báo cáo quý của các đơn vị nghiên cứu thị trường BĐS cũng chỉ ra rằng trong nửa đầu năm 2025, giá BĐS luôn trong xu thế quý sau cao hơn quý trước.

Thực trạng giá nhà liên tục tăng cao được ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP. Hồ Chí Minh - lý giải trước hết là do chi phí tạo lập quỹ đất để phát triển các dự án nhà ở thương mại, bao gồm tiền mua đất bị ảnh hưởng bởi bảng giá đất mới tăng mạnh so với bảng giá cũ. Ví dụ, tại TP. Hồ Chí Minh, bảng giá đất mới áp dụng từ ngày 31/10/2024 tăng từ 4 đến 38 lần. Tương tự, ở Hà Nội, theo bảng giá đất áp dụng trong năm 2025, giá đất ở mặt đường thuộc hầu hết các tuyến phố tăng bình quân từ 150-270% so với bảng giá cũ. “Đất đai là yếu tố đầu vào chính trong đầu tư bất động sản, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu giá sản phẩm. Do đó, khi giá đất tăng sẽ đẩy chi phí đầu tư các dự án lên cao, kéo theo giá bán đầu ra cũng tăng mạnh”, ông Châu nhận định.

Không chỉ chịu tác động từ biến động chi phí đầu vào, theo ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam - giá nhà cao còn do quy trình, thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng kéo dài, đặc biệt ở khâu định giá đất. Điều này khiến doanh nghiệp phải gánh thêm các chi phí tài chính như lãi vay hoặc tiền đất bổ sung lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng. Khi đó, các chi phí này đều được chủ đầu tư cộng vào giá bán khi đưa sản phẩm ra thị trường.

Ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam - chỉ ra thêm rằng giá BĐS tăng cao là hệ quả của việc thiếu hụt trầm trọng nguồn cung nhà ở trong suốt một thời gian dài. Thêm vào đó, phần lớn các dự án mới hiện nay đều được định vị ở phân khúc “cao cấp”, khiến cho mặt bằng giá vốn đã cao lại càng bị đẩy lên. Ngoài ra, trên thị trường vẫn tồn tại khá phổ biến hoạt động đầu cơ, “găm” giữ nhà đất, “thổi” giá - một vấn đề nan giải khiến giá BĐS không ngừng “leo thang”.

Hệ lụy xã hội và kinh tế vĩ mô

Theo các chuyên gia, giá BĐS tăng cao sẽ tạo ra nhiều hệ lụy đáng quan ngại. Ở góc độ xã hội, với mặt bằng giá BĐS không ngừng “leo thang” như hiện nay, không chỉ vượt xa khả năng chi trả của nhóm đối tượng thu nhập thấp mà còn nằm ngoài tầm với của cả những người thuộc nhóm thu nhập trung bình cao. Theo chia sẻ của nhiều môi giới BĐS, nhiều khách hàng trẻ, dù có thu nhập tốt ở mức 40-50 triệu đồng/tháng, vẫn không dám mua nhà nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ gia đình. Áp lực trả nợ vay quá lớn, đặc biệt là khi lãi suất “thả nổi” sau thời gian ưu đãi tăng mạnh, trở thành rào cản tâm lý đáng kể đối với người trẻ, khiến nhiều người từ bỏ ước mơ phấn đấu để sở hữu nhà ở. Tình trạng này đang tạo nên sức ép rất lớn đối với việc đảm bảo an sinh xã hội và cản trở sự phát triển xã hội một cách bền vững.

Giá nhà ở tăng cao ngày càng làm trầm trọng hơn sự lệch pha cung - cầu. Ảnh minh họa

Đối với thị trường BĐS, giá nhà ở tăng cao ngày càng làm trầm trọng hơn sự lệch pha cung - cầu. Khi cung - cầu mất cân đối nghiêm trọng và giá nhà vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người dân, thanh khoản thị trường sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Khi đó, nguy cơ thị trường BĐS bị “đóng băng cục bộ” hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu thị trường BĐS rơi vào trạng thái khó khăn hoặc khủng hoảng, sẽ ảnh hưởng dây chuyền đến nhiều lĩnh vực khác trong nền kinh tế như ngân hàng, thị trường vật liệu xây dựng…, cũng như ảnh hưởng chung đến sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô.

Đồng bộ giải pháp để kéo giảm giá nhà

Để đưa giá BĐS về mức hợp lý, các chuyên gia cho rằng cần đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, cần đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng. Hiện nay, thủ tục triển khai một dự án BĐS vẫn kéo dài, gây phát sinh chi phí lớn. Nếu quy trình được rút ngắn, phê duyệt nhanh chóng, sẽ giúp giảm chi phí đầu tư và kéo giảm giá bán.

Thứ hai, cần cải thiện nguồn cung nhà ở. Việc thiếu hụt nguồn cung là nguyên nhân trực tiếp khiến giá nhà tăng. Các địa phương cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, Quỹ nhà ở quốc gia cần sớm được triển khai để tạo nguồn lực bền vững cho các dự án nhà ở.

Đặc biệt, các chuyên gia nhấn mạnh rằng giá BĐS tăng cao không chỉ là vấn đề thị trường mà còn là thách thức đối với an sinh xã hội và kinh tế vĩ mô. Do đó, Nhà nước cần sử dụng đầy đủ các công cụ pháp lý, quy hoạch, thuế, tín dụng… để xây dựng chiến lược điều tiết giá tổng thể và dài hạn. Việc ngăn ngừa đầu cơ, thổi giá là cần thiết để kiến tạo một thị trường BĐS ổn định, lành mạnh, phát triển bền vững và gia tăng cơ hội hiện thực hóa giấc mơ an cư của hàng triệu người dân./.

DIỆU THIỆN

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/lo-ngai-he-luy-tieu-cuc-khi-gia-nha-tang-cao-42152.html