1. Triệu chứng loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương ở người cao tuổi là do quá trình lão hóa làm giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi. Thiếu hụt canxi trong chế độ ăn uống cũng làm tăng nguy cơ xảy ra tình trạng loãng xương. Ở người hạn chế vận động, ít tiếp xúc với ánh nắng khiến cơ thể thiếu vitamin D, gián tiếp dẫn đến tình trạng loãng xương...
Bệnh loãng xương ở người cao tuổi thường có các triệu chứng:
- Giảm chiều cao:Khi bị loãng xương, các đốt sống sẽ giảm kích thước dẫn đến giảm chiều cao.
- Gãy xương và đau xương: Loãng xương làm mật độ xương suy giảm, khiến xương yếu, giòn và dễ gãy. Ở người cao tuổi, gãy xương có thể xảy ra ngay cả khi chỉ va chạm nhẹ hoặc trong những sinh hoạt hằng ngày như bước lên cầu thang. Ngoài ra, tình trạng loãng xương còn gây đau nhức âm ỉ ở cột sống, hông hoặc các xương dài, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.
- Các dấu hiệu khác:Các triệu chứng khó chịu, mệt mỏi, mất thăng bằng, thay đổi về hình dạng cơ thể cũng là dấu hiệu của bệnh loãng xương thường gặp ở người lớn tuổi.
Loãng xương dẫn đến giảm chiều cao, lưng gù ở người cao tuổi...
2. Biện pháp điều trị loãng xương ở người cao tuổi
Điều trị loãng xương ở người cao tuổi cần kết hợp các biện pháp để cải thiện tình trạng mất xương và giảm nguy cơ gãy xương, cụ thể:
Thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng:Đây là nền tảng quan trọng trong việc điều trị và phòng ngừa loãng xương.
- Thay đổi lối sống: Vận động đều đặn 30- 45 phút mỗi ngày với các bài tập vừa sức như đi bộ, yoga, dưỡng sinh, aerobic, bơi lội... nhẹ nhàng sẽ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, giữ cho xương chắc khỏe và giảm nguy cơ té ngã; không hút thuốc lá, hạn chế tối đa rượu, bia, cà phê.
- Chế độ dinh dưỡng: Cần bổ sung đầy đủ chất béo, protein, rau củ quả sẽ giúp giảm tình trạng loãng xương ở người bệnh, đặc biệt trong chế độ ăn chú ý thực phẩm giàu canxi và vitamin D.
Các nguồn canxi tự nhiên phong phú bao gồm:
Sữa và chế phẩm từ sữa: Sữa, sữa chua, phô mai
Hải sản: Tôm, cua, cá mòi, hàu
Rau xanh đậm: Rau dền, cải xoăn, bông cải xanh
Các loại hạt: Vừng, hạnh nhân, hạt chia
Nguồn vitamin D cũng có trong thực phẩm, nhưng nhiều và tốt nhất là ánh nắng mặt trời. Do đó, mỗi ngày cần phơi nắng khoảng 30 phút (nên phơi nắng trước 10 giờ sáng để tránh tác hại cho da).
Đo mật độ xương để kiểm tra tình trạng loãng xương...
Trường hợp chế độ sinh hoạt, ăn uống không cung cấp đủ canxi và vitamin D thì có thể bổ sung đường uống. Theo đó người cao tuổi nên bổ sung từ 1000 đến 1500mg canxi mỗi ngày.
Điều trị bằng thuốc:Thuốc là một trong những biện pháp chính để điều trị loãng xương ở người cao tuổi. Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tối ưu, an toàn.
Các thuốc có thể được kê đơn bao gồm:
- Thuốc giảm đau: Thuốc phổ biến là paracetamol có tác dụng giảm đau. Tuy nhiên không nên lạm dụng thuốc, vì đau nhức do loãng xương diễn ra hằng ngày, nếu sử dụng paracetamol hằng ngày, kéo dài sẽ gây độc trên gan; hạn chế dùng các thuốc kháng viêm giảm đau và chỉ dùng thuốc khi cần thiết.
- Calcitonine: Là một loại hormone được tổng hợp nhân tạo để điều trị các bệnh lý liên quan đến xương và chuyển hóa canxi. Thuốc này có tác dụng chính là ức chế quá trình hủy xương,từ đó làm giảm tốc độ mất xương và duy trì mật độ xương. Thuốc được chỉ định để điều trị loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh, đặc biệt là những trường hợp không thể sử dụng các liệu pháp hormone thay thế khác.
- Bisphosphonates: Các thuốc nhóm này như alendronate, risedronate, ibandronate… có tác dụng làm chậm quá trình hủy xương, tăng mật độ xương...
- Thuốc sinh học (denosumab): Có tác dụng ức chế hoạt động của các tế bào hủy xương, giúp giảm nguy cơ gãy xương.
- Thuốc tăng tạo xương (teriparatide, abaloparatide): Kích thích sự phát triển của xương mới, thường được chỉ định cho những trường hợp loãng xương nặng và có nguy cơ gãy xương cao.
BS. Phạm Ngọc Dương