Loạt thay đổi lớn về chính sách thuế: Nhiều mặt hàng quen thuộc chịu thuế cao hơn

2 giờ trướcBài gốc

Hàng loạt điểm mới trong chính sách thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa xuất khẩu

Tại buổi họp báo chuyên đề do Cục Hải quan tổ chức hôm nay 4/12, đại diện Ban Nghiệp vụ thuế hải quan cho biết, hệ thống chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đang trong quá trình điều chỉnh toàn diện, theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp tốt hơn và thắt chặt kỷ cương quản lý thuế với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Theo bà Nguyễn Thị Khánh Huyền, Tổ trưởng Tổ Quản lý thuế (Ban Nghiệp vụ thuế hải quan), Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 cùng nghị định hướng dẫn đã luật hóa nhiều nội dung trước đây chỉ được áp dụng qua công văn. Việc đưa các quy định này lên tầm luật giúp doanh nghiệp giảm đáng kể rủi ro về pháp lý, yên tâm hơn trong tuân thủ nghĩa vụ thuế.

Một điểm đáng chú ý trong chính sách mới là việc mở rộng phạm vi hàng hóa không chịu thuế GTGT. Hàng nhập khẩu phục vụ cho thuê tài chính hiện có thể vận chuyển thẳng vào khu phi thuế quan mà chưa phải nộp thuế. Bên cạnh đó, sản phẩm xuất khẩu thuộc nhóm tài nguyên, khoáng sản khai thác, dù ở trạng thái thô hay đã chế biến theo Danh mục của Chính phủ, đã được xác định rõ là không thuộc đối tượng chịu thuế. Quy định này phù hợp với chủ trương hạn chế xuất khẩu tài nguyên thô và nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi sản xuất.

Luật mới cũng bổ sung những trường hợp miễn thuế từng được quy định rời rạc trước đây như tài sản di chuyển trong định mức miễn thuế nhập khẩu, hàng hóa trao đổi của cư dân biên giới theo danh mục, hay di vật, cổ vật nhập khẩu được cơ quan có thẩm quyền xác nhận. Sự đồng bộ này giúp cơ quan quản lý và doanh nghiệp dễ dàng hơn trong quá trình áp dụng.

Bên cạnh đó, hệ thống ưu đãi thuế GTGT cũng được rà soát lại theo hướng thu hẹp phạm vi. Các mặt hàng như: phân bón, tàu khai thác thủy sản, máy móc thiết bị chuyên dùng phục vụ nông nghiệp được chuyển từ không chịu thuế sang chịu thuế với mức 5%. Những nhóm hàng đang được áp dụng thuế suất 5% trước đây, bao gồm: đường và phụ phẩm trong sản xuất đường, các loại thiết bị chuyên dùng cho giảng dạy, nghiên cứu, thí nghiệm khoa học, nhựa thông sơ chế và lâm sản chưa qua chế biến, cũng được điều chỉnh sang mức 10%.

Bà Nguyễn Thị Khánh Huyền, Tổ trưởng Tổ Quản lý thuế (Ban Nghiệp vụ thuế hải quan, Cục Hải quan)

Một nguyên tắc quan trọng được đưa vào Luật Thuế GTGT lần này là yêu cầu cơ sở kinh doanh phải kê khai theo từng mức thuế suất tương ứng với từng loại hàng hóa, dịch vụ. Nếu không xác định được rõ ràng mức thuế suất thì doanh nghiệp phải tạm áp dụng mức cao nhất trong số các loại hàng hóa đang kinh doanh. Điều này nhằm đảm bảo minh bạch và hạn chế tình trạng kê khai thiếu, nhầm lẫn giữa các bộ phận trong doanh nghiệp, đặc biệt với những mặt hàng cùng chủng loại nhưng có thể áp mức thuế suất khác nhau ở từng công đoạn từ nhập khẩu đến tiêu thụ nội địa.

Bà Huyền lưu ý, doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật chính sách, đồng thời chủ động trao đổi với cơ quan hải quan cửa khẩu và cơ quan thuế khi có vướng mắc. Trường hợp chưa thống nhất cách áp dụng, Bộ Tài chính sẽ là đơn vị đưa ra hướng dẫn cuối cùng.

Đại diện Cục Hải quan khẳng định, từ ngày 1/7/2025, khi hệ thống quy định này được triển khai đồng bộ, doanh nghiệp sẽ thuận lợi hơn trong xây dựng kế hoạch sản xuất, thương mại và cơ quan quản lý có điều kiện ứng dụng công nghệ vào giám sát, giảm thủ tục hành chính.

Cùng với những thay đổi về GTGT, Luật Thuế TTĐB số 66/2025/QH15 có hiệu lực từ 1/1/2026 cũng có nhiều bổ sung đáng chú ý. Việc bỏ quy định điều hòa có công suất 24.000 BTU trở xuống phải chịu thuế TTĐB giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện lạnh. Luật cũng mở rộng nhóm hàng không chịu thuế như hàng xuất khẩu gia công, hàng tái nhập do nước ngoài trả lại, máy bay trực thăng phục vụ cứu hộ và huấn luyện; đồng thời, bổ sung các trường hợp được hoàn và khấu trừ thuế để phù hợp thực tiễn.

Ở chiều ngược lại, một số mặt hàng bị quản lý chặt chẽ hơn. Thức uống có đường trên 5g/100ml chính thức thuộc diện chịu thuế TTĐB, góp phần định hướng tiêu dùng có lợi cho sức khỏe. Thuốc lá và rượu bia áp dụng thuế suất cao hơn và bổ sung thuế tuyệt đối theo lộ trình nhằm kiểm soát tiêu thụ và hạn chế thất thu ngân sách. Bên cạnh đó, vàng mã được xác định là đối tượng chịu thuế, trừ các sản phẩm phục vụ cho trẻ em và giảng dạy.

Cao điểm kiểm soát buôn lậu dịp Tết: Hải quan đồng loạt vào cuộc trên toàn tuyến

Bên cạnh việc hoàn thiện chính sách thuế, đại diện Cục Hải quan cho biết, hàng năm đều có kế hoạch kiểm soát, chống buôn lậu gắn với công tác kiểm soát thuế. Đặc biệt, trước, trong và sau Tết Nguyên đán, Bộ Tài chính và ngành Hải quan ban hành kế hoạch cao điểm kiểm soát buôn lậu.

Giai đoạn cận Tết là thời điểm các mặt hàng tiêu dùng như: rượu bia, thuốc lá – vốn có thuế suất cao dễ phát sinh buôn lậu do chênh lệch lợi nhuận. Các mặt hàng này luôn được xác định là đối tượng rủi ro cao và được cơ quan hải quan áp dụng đồng bộ biện pháp trong quy trình thủ tục hải quan và biện pháp kiểm soát hải quan, nhằm ngăn chặn hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, tránh thất thu thuế và bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp làm ăn hợp pháp.

Bà Phạm Thị Thu Hương, Chánh Văn phòng Cục Hải quan

Trong dịp cao điểm trước Tết Nguyên đán, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan, các cục hải quan địa phương triển khai quy trình, bố trí lực lượng phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ để kiểm soát buôn lậu trên toàn tuyến, địa bàn hoạt động hải quan.

Để quá trình thực hiện giao dịch điện tử thông suốt, tránh tắc nghẽn, cơ quan hải quan sử dụng các công cụ công nghệ, trong đó có trí tuệ nhân tạo (AI), để kịp thời phát hiện các điểm tắc nghẽn trong quá trình thực hiện.

Bà Phạm Thị Thu Hương, Chánh Văn phòng Cục Hải quan cho biết, cơ chế chính sách và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan hải quan sẽ được sửa đổi, bổ sung nhiều để đáp ứng mô hình tổ chức bộ máy mới, phục vụ mục tiêu xây dựng ngành hải quan số và thực hiện 4 nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị.

"Khi có chính sách mới, Cục Hải quan sẽ tổ chức các chuyên đề thông tin tới cơ quan báo chí vì đây là kênh quan trọng để phổ biến, tuyên truyền chính sách mới của cơ quan quản lý nhà nước đến cộng đồng doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp hiểu và thực hiện đúng quy định, đồng thời hỗ trợ cơ quan hải quan trong quá trình thực thi nhiệm vụ", bà Phạm Thị Thu Hương nhấn mạnh.

Cẩm Tú/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/loat-thay-doi-lon-ve-chinh-sach-thue-nhieu-mat-hang-quen-thuoc-chiu-thue-cao-hon-post1251230.vov