Logistics Việt Nam: Từ vị thế hậu cần đến át chủ bài

5 giờ trướcBài gốc

Đối với Việt Nam - một nền kinh tế mở, năng động và đang hội nhập sâu rộng, logistics không còn đơn thuần là hoạt động vận tải, kho bãi, mà đã trở thành "át chủ bài" quyết định sức cạnh tranh của doanh nghiệp và hàng hóa trên thị trường toàn cầu.

Đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, với những đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng, nhân lực và việc đẩy mạnh khai thác các không gian mới, ngành logistics vừa đứng trước những yêu cầu cao hơn, vừa được tạo điều kiện để bứt phá.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhấn mạnh, trong bối cảnh hội nhập, logistics đang trở thành một trong những ngành dịch vụ phát triển nhanh nhất tại Việt Nam. Ảnh: Ngọc Quỳnh/Bnews/vnanet.vn

Theo các chuyên gia, để ngành logistics Việt Nam thực sự trở thành "át chủ bài" và khắc phục nhiều điểm nghẽn hiện hữu, việc phát triển ngành này cần phải đi theo các xu thế mới, với những giải pháp đồng bộ từ chính sách đến hành động cụ thể.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhận định, trong bối cảnh hội nhập, logistics đang trở thành một trong những ngành dịch vụ phát triển nhanh nhất tại Việt Nam, đóng góp thiết thực vào công cuộc phát triển của đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Theo Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, khu vực này được định vị là vùng phát triển nhanh, năng động, mạnh về kinh tế biển và trở thành đầu tàu của cả nước.

Để đạt được mục tiêu đó, một trong những khâu đột phá trọng tâm là phát triển mạnh các ngành công nghiệp, dịch vụ tài chính, thương mại và đặc biệt là logistics. Khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung có lợi thế chiến lược, nằm ở "ngã tư" của các hành lang vận tải Bắc - Nam và Đông - Tây. Vùng này sở hữu các cảng biển nước sâu, mạng lưới sân bay và hệ thống đường sắt đồng bộ, tạo nhiều tiềm năng để trở thành trung tâm logistics cấp quốc gia và khu vực, kết nối hiệu quả các cảng biển, khu kinh tế, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, đầu mối giao thương lớn, các đô thị ven biển, trung tâm kinh tế, cực tăng trưởng của cả nước và tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng.

Tuy nhiên, dù có tiềm năng lớn, ngành logistics Việt Nam nói chung và khu vực miền Trung nói riêng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Chi phí logistics còn cao, chiếm tỷ lệ lớn trong giá thành sản phẩm, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Mặc dù đã có nhiều cải thiện về hạ tầng, nhưng sự thiếu đồng bộ giữa các phương thức vận tải (đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không) vẫn là một điểm nghẽn lớn. Hơn nữa, việc số hóa và ứng dụng công nghệ trong ngành còn chậm, khiến các quy trình logistics chưa thực sự hiệu quả và minh bạch.

Để ngành logistics Việt Nam thực sự có những đột phá và đạt kỳ vọng, VCCI từng đề xuất các sáng kiến khu vực với Chính phủ, bộ ngành và quốc tế để đưa logistics miền Trung và cả nước vào kết nối toàn cầu. Đây là một bước đi chiến lược, khẳng định vai trò của các tổ chức đại diện doanh nghiệp trong việc chủ động đề xuất giải pháp, tạo động lực từ thực tiễn để thúc đẩy sự phát triển của ngành. Thêm vào đó là việc đẩy mạnh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Kỷ nguyên phát triển mới đặt ra yêu cầu phải đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành logistics. Việc ứng dụng công nghệ số, các nền tảng quản lý thông minh sẽ giúp giảm thời gian, chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, chuyển đổi số không chỉ là lắp đặt phần mềm mà còn là thay đổi tư duy, quy trình làm việc, hướng tới sự minh bạch, liền mạch trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Xu thế chuyển đổi xanh cũng là một yêu cầu tất yếu. Phát triển logistics cần gắn liền với các tiêu chuẩn về môi trường, phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn nâng cao uy tín, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt trên thị trường quốc tế, đặc biệt là với các thị trường khó tính như EU, Mỹ.

Với Việt Nam, logistics không còn đơn thuần là hoạt động vận tải, kho bãi, mà đã trở thành "át chủ bài" quyết định sức cạnh tranh của doanh nghiệp và hàng hóa trên thị trường toàn cầu. Ảnh: Ngọc Quỳnh/Bnews/vnanet.vn

Cuối cùng, để phát triển ngành logistics cần hoàn thiện và phát triển hạ tầng đồng bộ và liên kết vùng. Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung cần tập trung phát triển các hành lang kinh tế theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây. Điều này đòi hỏi phải phát triển đồng bộ hệ thống cảng biển, cảng hàng không và các tuyến đường sắt, đường bộ, nhằm kết nối hiệu quả các cảng biển, khu kinh tế, đầu mối giao thương lớn và các cực tăng trưởng. Sự phát triển đồng bộ này sẽ giúp toàn vùng phát huy tối đa vị trí chiến lược, kết nối hiệu quả với các hành lang kinh tế quốc gia và quốc tế, trở thành một trung tâm logistics quan trọng của đất nước.

Ông Hoàng Văn Phúc, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV – SuMi TRUST (BSL) chia sẻ, tài trợ tài chính toàn cầu cho ngành logistics đạt 106 tỷ USD vào năm 2024 và dự báo sẽ tăng lên 171 tỷ USD vào năm 2033. Đây là giải pháp quan trọng để đổi mới phương tiện, công nghệ và đáp ứng các chuẩn mực ESG về môi trường - xã hội và quản trị doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng. Việc thuê đội xe để vận hành, thuê container, đầu tư các thiết bị cảng theo hình thức thuê tài chính... tương đối phổ biến trong ngành logistics toàn cầu.

Tại Việt Nam, cho thuê tài chính trong những năm gần đây dần trở nên phổ biến, với mức tăng trưởng trung bình trên 16%/năm. Tuy nhiên quy mô thị trường vẫn ở mức khiêm tốn, với dung lượng thị trường chỉ khoảng 47.000 tỷ đồng, tính đến cuối năm 2024, chiếm chưa tới 0,4% GDP.

Điều này cho thấy tiềm năng của việc cho thuê tài chính, một ngành tài chính đặc thù, còn rất lớn, nếu tận dụng tốt, đây sẽ là đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế nói chung, cũng như cho lĩnh vực logistics nói riêng, một mũi nhọn quan trọng của kinh tế Việt Nam.

Với những tính chất sản phẩm như sự linh hoạt trong giải pháp, chuyên môn hóa về tài trợ thiết bị, thủ tục nhanh gọn, không cần tài sản thế chấp...., cho thuê tài chính là giải pháp về vốn rất phù hợp cho lĩnh vực logistics, đặc biệt với những doanh nghiệp nhỏ và vừa - thường hay gặp vướng mắc và khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn để phát triển.

Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV – SuMi TRUST được xây dựng trên nền tảng hợp tác giữa Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Tập đoàn tài chính Sumitomo Mitsui Trust của Nhật Bản. Công ty này cam kết sẽ cung cấp các giải pháp cho thuê tài chính linh hoạt, minh bạch và phù hợp với thực tế phát triển của ngành logistics Việt Nam.

Qua đó, hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận các giải pháp tài chính một cách kịp thời, đầu tư vào phương tiện, thiết bị hiện đại một cách hiệu quả, góp phần thúc đẩy ngành logistics bền vững, năng động và hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Không chỉ doanh nghiệp tài chính, đại diện phía VCCI, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cam kết tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp, thúc đẩy cải thiện môi trường kinh doanh và cắt giảm chi phí logistics thông qua góp ý chính sách và đối thoại công - tư.

Điều này đặc biệt quan trọng trong việc kiến tạo một hành lang pháp lý thông thoáng, loại bỏ các rào cản hành chính không cần thiết. Phương thức điều hành cần dựa nhiều hơn trên các nguyên tắc và công cụ thị trường thay vì các quyết định hành chính, tạo sự tự do, minh bạch và cạnh tranh lành mạnh cho các doanh nghiệp

Ngọc Quỳnh/Bnews/vnanet.vn

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/logistics-viet-nam-tu-vi-the-hau-can-den-at-chu-bai/385073.html