Logistics xanh bứt phá nhờ chuyển đổi số và công nghệ thông minh

3 giờ trướcBài gốc

Chiều 8/10, trong khuôn khổ FIATA World Congress 2025, đã diễn ra Phiên thảo luận số 3 với chủ đề “Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo: Đột phá phát triển logistics xanh và bền vững”.

Tăng tốc chuyển đổi số, hướng tới chuỗi cung ứng xanh và thông minh

Trong hành trình hướng tới phát triển bền vững, ngành logistics đang chứng kiến một cuộc chuyển mình mạnh mẽ, với đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đóng vai trò trung tâm. Từ chuỗi cung ứng thông minh đến công nghệ xanh, doanh nghiệp tận dụng công nghệ như chất xúc tác để giảm phát thải, nâng cao hiệu quả vận hành và tạo giá trị dài hạn.

Toàn cảnh Phiên thảo luận số 3 với chủ đề “Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo: Đột phá phát triển logistics xanh và bền vững”. Ảnh: N.H

Tiến sĩ Yap Kwong Weng, Tổng Giám đốc Việt Nam SuperPort, cho biết, ngành logistics đang trải qua một trong những giai đoạn chuyển đổi lớn nhất trong lịch sử. Những tiến bộ trong tự động hóa, kết nối dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn góp phần vận chuyển hàng hóa thông minh và bền vững. AI và Internet vạn vật (IoT) được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong quản lý cảng, tối ưu nguồn dữ liệu, lập tuyến vận chuyển, giảm thời gian chờ và cắt giảm khí thải.

Xu hướng phát triển chuỗi cung ứng xanh, có khả năng mở rộng đang trở thành trọng tâm, đặc biệt tại các quốc gia ASEAN - nơi tốc độ đổi mới công nghệ diễn ra nhanh chóng, với sự xuất hiện của các thiết bị đầu cuối tự động và hệ thống quản lý hiện đại.

Tuy vậy, theo ông Yap Kwong Weng, bối cảnh kinh tế toàn cầu cũng đặt ra nhiều thách thức mới. Sự gián đoạn thương mại, chi phí chuỗi cung ứng gia tăng và bất ổn về thuế quan đang ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động logistics. Chuỗi cung ứng toàn cầu vừa đứng trước rủi ro lớn, vừa mở ra những cơ hội đáng kể, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược thích ứng linh hoạt.

Chia sẻ từ góc độ quốc tế, TS. Feng-Ming (Chuck) Tsai, Chủ tịch Tập đoàn Vận tải Biển Yang Ming, nhấn mạnh vai trò của AI và tự động hóa trong việc nâng cao hiệu quả và giảm phát thải trong hoạt động cảng biển.

“Với các cổng xếp chồng container 4 - 5 tầng, việc sử dụng AI giúp xác định trọng lượng và vị trí phù hợp, giảm rủi ro và tăng hiệu quả tiếp nhận hàng hóa. Đồng thời, các giải pháp tối ưu tổng thể cũng giúp cải thiện tốc độ xử lý container, hỗ trợ tài xế thao tác nhanh hơn, giảm thời gian chờ và dấu chân vận hành”, ông nói.

Dữ liệu thời gian thực nâng cao hiệu quả và bền vững

Tập đoàn DNATA hiện đặt trụ sở chính tại Dubai, trung tâm vận chuyển hàng hóa lớn nhất trong mạng lưới của hãng. Chỉ riêng năm ngoái, DNATA đã xử lý một triệu tấn hàng hóa hàng không. Ngoài Dubai, doanh nghiệp này còn hoạt động tại nhiều châu lục, hợp tác chặt chẽ với các hãng hàng không, đơn vị vận tải và các bên liên quan đa phương thức, đóng vai trò trung tâm trong các hệ sinh thái logistics.

Ông Guillaume Crozier, Phó Chủ tịch cấp cao - Chiến lược hàng hóa toàn cầu, DNATA, cho biết ngành vận tải hàng không đang đối mặt với thế giới biến động và phức tạp, đòi hỏi linh hoạt và phản ứng nhanh để duy trì dòng chảy hàng hóa thông suốt. Dữ liệu trở thành yếu tố then chốt, không chỉ ở khâu thu thập mà còn ở khả năng xử lý thời gian thực, đảm bảo chất lượng và chuẩn hóa định dạng.

Khác với lĩnh vực hàng hải, vận tải hàng không vẫn đang hoàn thiện quy trình quản trị, khuôn khổ và giao thức, bao gồm xác định loại dữ liệu cần dùng, cấu trúc API và tiêu chuẩn áp dụng. Ông Crozier nhấn mạnh: ngành chỉ mạnh khi “mắt xích yếu nhất” được nâng cao. Con người vẫn là trung tâm, từ lực lượng chưa kết nối internet đến thế hệ trẻ hoàn toàn dựa vào AI, đòi hỏi kết nối các thế giới này để thúc đẩy đổi mới và xây dựng năng lực mới.

Để hiện thực hóa mục tiêu, DNATA đầu tư mạnh vào kiến trúc dữ liệu, khoa học dữ liệu và phát triển con người, triển khai thu thập dữ liệu thời gian thực tại các kho hàng và phối hợp với các bên liên quan để thiết lập giao thức chia sẻ dữ liệu trong hệ sinh thái logistics.

Trong bối cảnh bất ổn thị trường và gián đoạn chuỗi cung ứng, ông Nerijus Poskus, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc Toàn cầu Vận tải biển, Flexport, nhấn mạnh dữ liệu là "chìa khóa". Flexport cung cấp dữ liệu theo thời gian thực chi tiết đến từng sản phẩm, giúp giảm sai sót và nâng cao bền vững chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp này cũng phát triển các công cụ AI hỗ trợ tra cứu, dự báo chi phí, lập kế hoạch tồn kho, tính toán thời gian vận chuyển và tự động hóa quy trình nội bộ.

Đặc biệt, công cụ mô phỏng thuế quan miễn phí của Flexport giúp dự đoán chi phí nhập khẩu và so sánh nguồn cung, tối ưu hóa vận chuyển và hiệu quả kinh tế. “Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp chuỗi cung ứng theo yêu cầu, hiển thị đầy đủ dữ liệu và tự động hóa quy trình, giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả ngay cả trong thời kỳ bất ổn”, ông Poskus khẳng định.

Trong khuôn khổ FWC 2025, gian trưng bày của Việt Nam SuperPort đã giới thiệu với các đại biểu kế hoạch vận hành kho hàng không kéo dài (OACT), một mắt xích chiến lược trong chuỗi cung ứng đa phương thức sẽ được chính thức ra mắt tới đây.OACT tích hợp đầy đủ chức năng như “nhà ga hàng hóa ngoài sân bay”: Hải quan, soi chiếu an ninh, lưu trữ, xếp dỡ ULD và vận chuyển ra sân bay, với giám sát 24/7. Kho rộng hơn 11.000 m², xử lý khoảng 50.000 tấn/năm, đáp ứng yêu cầu khắt khe từ thị trường Mỹ và châu Âu.

Nguyễn Hạnh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/logistics-xanh-but-pha-nho-chuyen-doi-so-va-cong-nghe-thong-minh-424482.html