Dầu thực vật để làm thức ăn chăn nuôi được hô "biến" thành dầu ăn cho người. Ảnh: VTV
Cụ thể, cần phải sửa Luật An toàn thực phẩm năm 2010, Nghị định số 15/2018-NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật An toàn thực phẩm năm 2010, Luật Chất lượng hàng hóa năm 2007, Luật Quảng cáo và Bộ luật Hình sự (BLHS) hiện hành.
Mới đây nhất, vụ dầu chăn nuôi trá hình dầu ăn len lỏi vào bếp ăn, hàng quán bị lực lượng chức năng phát hiện tại tỉnh Hưng Yên khiến dư luận, người dân không khỏi bàng hoàng.
Để che mắt cơ quan chức năng, nhóm chủ mưu đã thiết kế hệ thống đường ống ngầm, bơm dầu nguyên liệu dành cho gia súc, thủy sản sang bồn chứa dầu ăn, rồi dán nhãn Ofood - thương hiệu thuộc Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Nhật Minh Food.
Theo lời khai, nguồn dầu này chủ yếu bán cho các bếp ăn công nghiệp, nhà hàng, làng nghề sản xuất bánh kẹo, bim bim, đồ ăn vặt. Thậm chí, hồ sơ công bố sản phẩm còn ghi bổ sung Vitamin A, nhưng kết quả kiểm nghiệm không hề phát hiện chất này. Ngoài Nhật Minh Food, Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu An Hưng Phước - một trong những doanh nghiệp nhập khẩu dầu thực vật lớn nhất cả nước - cũng tham gia. Trong ba năm gần đây, doanh thu toàn hệ thống lên tới hơn 8.200 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra đã thu giữ hơn 1.000 tấn dầu nhập lậu, khởi tố 3 bị can đầu vụ về tội sản xuất, buôn bán hàng giả và buôn lậu. Các đối tượng hưởng lợi bất chính từ chênh lệch giá giữa dầu ăn cho người và dầu chăn nuôi (cao hơn 17%); đồng thời trốn thuế giá trị gia tăng (8% với dầu ăn, 0% với dầu chăn nuôi).
Theo thống kê của BCĐ 389 Quốc gia trong 6 tháng đầu năm 2025, các đơn vị, địa phương bắt giữ, xử lý gần 50.000 vụ việc về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, gian lận thuế; thu nộp ngân sách Nhà nước (NSNN) gần 6.500 tỷ đồng; khởi tố hình sự 1.899 vụ với 3.271 bị can.
Trả lời vụ dầu chăn nuôi "biến" thành dầu ăn, tối 24/6, đại diện Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, theo quy định tại Điều 39 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ, mặt hàng dầu thực vật thuộc nhóm sản phẩm do Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm, bao gồm toàn bộ chuỗi sản xuất, chế biến, kinh doanh và lưu thông trên thị trường.
Trước vấn nạn thực phẩm, mỹ phẩm giả tràn lan, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân, đại diện Bộ Y tế cho biết, đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát quy định về xử lý, xử phạt hành vi sản xuất, buôn bán thuốc giả, không rõ nguồn gốc; rà soát, siết chặt quản lý công bố thiết bị y tế và thực phẩm chức năng; thu hồi, xử lý trường hợp phát hiện quảng cáo hoặc công bố thành phần chứa dược chất không đúng quy định; hoàn thiện, trình Chính phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 15.
Đồng thời, Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu các sàn thương mại điện tử lớn (Soppee; Lazada) ngưng quảng cáo và kinh doanh thực phẩm chức năng không có hoặc chưa được cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm.
Phía Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Bộ Y tế (Cơ quan chủ trì) đề xuất sửa Luật An toàn thực phẩm và Nghị định số 15, theo hướng: Phân loại sản phẩm, hàng hóa thực phẩm theo mức độ nguy cơ (thấp, trung bình, cao) để thiết lập các biện pháp quản lý (tiền kiểm, hậu kiểm) phù hợp; thống nhất về phân cấp, phân quyền và thực hiện các thủ tục hành chính ở cấp cơ sở; tăng cường quản lý, hậu kiểm các sản phẩm có nguy cơ cao về an toàn thực phẩm và chống gian lận thương mại, chống hàng giả.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 6 tháng và tổng kết đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả mới đây, Thứ trưởng Công an Nguyễn Văn Long cho biết, một trong những nhiệm vụ Thủ tướng giao cho Bộ này trong khuôn khổ Đề án 06 là phối hợp xây dựng nền tảng dữ liệu về xuất xứ hàng hóa. "Bộ Công an đang cùng Bộ Công Thương, VNPT xây dựng hệ thống về xuất xứ hàng hóa, dự kiến vận hành thử nghiệm cuối năm nay", ông Nguyễn Văn Long cho biết.
Theo Bộ Công an, trước mắt, hệ thống áp dụng với một số nhóm hàng hóa. Sau khi đi vào hoạt động, nền tảng sẽ giúp người dân truy xuất nguồn gốc sản phẩm, góp phần ngăn chặn gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhập lậu; đồng thời cung cấp dữ liệu phục vụ hoạch định chính sách.
Đại diện BCĐ 389 Quốc gia cho biết, thời gian tới để góp phần đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; các bộ, ngành, địa phương, lực lượng chức năng liên quan tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hậu kiểm, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; giám sát chặt chẽ các cửa hàng, cửa hiệu có dấu hiệu vi phạm được phát hiện trong thời gian vừa qua.
Đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm sai phạm của các bộ, công chức, sỹ quan trong thực thi nhiệm vụ, xem xét trách nhiệm của địa phương, lãnh đạo, công chức trong công tác quản lý địa bàn.
Minh Phương/Báo Tin tức và Dân tộc