Lúa Hè Thu gieo ngoài kế hoạch đứng trước nguy cơ mất trắng

7 giờ trướcBài gốc

Nhiều diện tích lúa ở cánh đồng thôn Bà Râu, xã Thuận Bắc đang bị cháy khô. (Ảnh: Công Thử/TTXVN)

Hiện nay, tại một số địa phương của xã Thuận Bắc và xã Thuận Nam (tỉnh Khánh Hòa), nhiều diện tích sản xuất lúa Hè Thu của người dân nơi đây đang bị héo khô theo từng ngày, nguy cơ mất trắng là khó tránh khỏi.

Đây là hệ lụy của việc gieo ngoài kế hoạch, không tuân thủ khuyến cáo của ngành nông nghiệp đã dự báo trong bối cảnh biến đổi khí hậu khó lường đang diễn ra gây gắt, nguy cơ thiếu nước tưới đã được cảnh báo trước đó.

Ngay tại cánh đồng ở thôn Bà Râu (xã Thuận Bắc), cách đây khoảng 1 tháng, nhiều trà lúa vẫn còn phát triển xanh tốt, nhưng nay đang bị héo khô do thiếu nước tưới, mặt ruộng khô khốc trắng đất. Các kênh mương dẫn nước tưới cho cánh đồng này đã khô cạn từ lâu.

Nhiều hộ dân ở thôn Bà Râu chia sẻ lúc gieo thì có nước nên ai nấy cũng gieo, chỉ mong có lúa để ăn. Nay hồ chứa đã cạn, không mở nước nữa nên người dân không có nước đưa vào ruộng. Khoảng nửa tháng nay, không có đám ruộng nào có nước, lúa bắt đầu héo và chết dần.

Ông Cao Minh Hiền (sinh 1993, ở thôn Bà Râu) cho biết, vụ Hè Thu 2025 gia đình ông gieo cấy 2ha lúa. Vào thời điểm đó do thấy có nước nên ông đã tiến hành gieo cấy. Hơn nữa lúc đó cũng chưa nghe thông tin khuyến cáo, chưa thấy thông báo của ngành nông nghiệp nên người dân ai nấy cũng bình thản gieo cấy.

Do thiếu nước nên hồ Sông Trâu chỉ mở nước 1 tuần/lần nhưng chỉ với lưu lượng nhỏ, không đủ đáp ứng.

Hiện nay, trà lúa Hè Thu nơi đây đã bước vào giai đoạn làm đòng (khoảng 45 ngày tuổi) nhưng do không đủ nước tưới nên người dân cũng gặp rất nhiều khó khăn và phải tìm mọi giải pháp để đưa nguồn nước đưa về cứu lúa.

Tại đây, nhiều chiếc máy bơm nước cũng đã đặt sẵn và bắt đầu ầm vang tiếng nổ bơm nước về chân ruộng.

Do nhiều diện tích gieo cấy trái với kênh dẫn nước tưới từ hồ Sông Trâu nên giải pháp mà người dân phải làm đó là đưa ống 8 đến hút nước từ kênh chính dẫn về ao làm sẵn để tích nước, sau đó đặt máy bơm tiếp vào ruộng, có vậy mới giải quyết được khó khăn trước mắt. Nhưng ở phía đầu trên của kênh, hơn 100ha lúa vẫn đang bị cháy - ông Cao Minh Hiền cho biết.

Tuy nhiên, hộ dân nào có điều kiện mới thực hiện giải pháp trên. Còn những hộ dân làm ít diện tích hơn, khó khăn hơn thì phó mặc chờ nước trời đổ xuống tưới.

Theo tính toán của những hộ dân nơi đây, trung bình mỗi sào lúa phải bơm nước trong khoảng 12 giờ đồng hồ thì ruộng mới nổi nước. Như vậy phải mất đến khoảng 5 lít dầu và số tiền mua dầu chạy máy bơm là trên 100.000 đồng, một tuần phải bơm nước tưới tới 2 lần. Nếu gieo cấy với diện tích nhiều thì tình cảnh này chỉ có lỗ và lỗ.

Tại một số nơi ở xã Thuận Nam, do khả năng thiếu nước tưới là rất cao nên ngay đầu vụ ngành nông nghiệp đã khuyến cáo rất rõ ràng, không cho gieo ngoài kế hoạch, nhất là ở vùng cuối nguồn. Tuy nhiên, sau đó khi thấy mưa đổ xuống, một số hộ dân đã tự ý gieo cấy nhưng chỉ đủ phục vụ tưới trong thời gian ngắn. Nay ai cũng phải tự bương chải bơm nước cứu lúa.

Nhiều máy bơm được đặt bơm nước từ ao tích nước đưa vào ruộng cứu lúa ở cánh đồng thôn Bà Râu, xã Thuận Bắc. (Ảnh: Công Thử/TTXVN)

Ông Nguyễn Đức Thuận, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa), cho biết lúa vụ Hè Thu, toàn tỉnh gieo cấy được trên 32.637ha. Tất cả trà lúa này có nơi đã bắt đầu thu hoạch, có nơi lúa đang trổ đòng và đều đảm bảo nước tưới. Riêng số diện tích (chưa có thống kê cụ thể) gieo ngoài kế hoạch thì chắc chắn sẽ không giải quyết được nguồn nước tưới.

Theo đánh giá của lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa, thực tế đa phần diện tích gieo cấy là đều nằm ngoài kế hoạch cho gieo. Không những không tuân thủ khuyến cáo mà người dân còn gieo không đúng thời vụ, trễ vụ. Lẽ ra lúa vụ Hè Thu giờ đã trổ đòng hoặc bắt đầu chín vàng, nhưng lúa gieo ngoài kế hoạch giờ mới tầm 45 ngày tuổi.

Hiện có rất nhiều hồ thủy lợi đang cạn nước không thể đáp ứng, trong khi thời tiết nắng nóng vẫn kéo dài. Do đó nguy cơ những trà lúa kiểu trên mất trắng là khó tránh khỏi.

Khánh Hòa hiện có tổng cộng 53 hồ chứa, trong đó có 10 chứa do địa phương quản lý với dung tích thiết kế trên 716 triệu m3; trong đó địa phương vùng phía Nam của tỉnh có đến 24 hồ chứa với dung tích thiết kế trên 502 triệu m3 và 4 đập dâng. Tuy nhiên do không có mưa, nguồn nước bổ sung vào hồ ít, hoặc không có nên lượng nước các hồ đã giảm sâu.

Hiện tổng lượng nước ở tất cả các hồ chứa trong toàn tỉnh chỉ còn 260 triệu m3; trong đó có rất nhiều hồ lượng nước đã xuống khá thấp, nước chỉ ưu tiên phục vụ cho chăn nuôi và cây trồng lâu năm./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/lua-he-thu-gieo-ngoai-ke-hoach-dung-truoc-nguy-co-mat-trang-post1054016.vnp