Luật Đầu tư (sửa đổi): Chỉ áp dụng thủ tục chấp thuận đầu tư với lĩnh vực quan trọng

2 giờ trướcBài gốc

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: Media Quốc hội.

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, mục đích ban hành Luật Đầu tư (sửa đổi) là nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật; cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục trong đầu tư, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Hoàn thiện các quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh, đồng thời cắt giảm một số ngành, nghề không cần thiết, bất hợp lý.

Đồng thời, hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý giữa các cơ quan trung ương và cơ quan địa phương trên cơ sở đảm bảo hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, kịp thời xử lý những vấn đề thực tiễn, tháo gỡ "điểm nghẽn" về thể chế.

Thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư

Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) đã thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo đó, chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư phát triển hạ tầng trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như: cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí…; các dự án đề xuất sử dụng đất đai, khu vực biển; các dự án ảnh hưởng lớn đến môi trường, tiềm ẩn khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường hoặc thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh…

Không thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với: Dự án đầu tư có đề nghị Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân không thuộc diện phải có văn bản chấp thuận của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo quy định của pháp luật về đất đai;

Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp; dự án đầu tư khai thác khoáng sản (không bao gồm dự án đầu tư khai thác khoáng sản ngoài khơi); dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị không phân biệt quy mô sử dụng đất hoặc quy mô dân số thuộc trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, dự thảo luật sửa đổi theo hướng tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư cho Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Đối với những dự án quan trọng, cần có cơ chế, chính sách đặc thù, khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thẩm tra dự thảo luật, liên quan nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đề nghị ban soạn thảo rà soát kỹ lưỡng, chỉ những trường hợp thật cần thiết mới quy định việc thực hiệntheo quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, lập luận kỹ lưỡng cơ sở, lý lẽ của việc bỏ toàn bộ thẩm quyền của Quốc hội trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư; rà soát, hoàn thiện trên cơ sở bảo đảm nguyên tắc phân cấp, phân quyền.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi. Ảnh: Media Quốc hội.

Có cơ chế thu hút nhà đầu tư nước ngoài

Dự thảo luật cũng quy định cho phép nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế mà không yêu cầu phải có dự án đầu tư trước khi thành lập nhưng phải đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài nhằm giúp môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư nước ngoài; thúc đẩy thu hút đầu tư, đảm bảo sự đối xử bình đẳng giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện thủ tục này.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị rà soát kỹ lưỡng và hết sức thận trọng bởi chính sách quy định tại Luật số 90/2025/QH15 và Nghị quyết số 222/2025/QH15 mới được ban hành, cần thực hiện theo đúng chỉ đạo về việc "tổng kết, đánh giá việc thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù đang áp dụng cho các địa phương để nghiên cứu, thể chế hóa thành chính sách chung cho cả nước".

Đồng thời, ban soạn thảo cần báo cáo rõ hơn về hiệu quả thu hút đầu tư nước ngoài tại Luật Đầu tư năm 2020 áp dụng đối với đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo và quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo trên thực tế. Quy định rõ hơn về cơ chế quản lý, biện pháp kiểm soát thay thế, tránh tình trạng thiếu đồng bộ trong công cụ quản lý, bảo đảm thực hiện theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 50-NQ/TW về thực hiện thu hút, hợp tác đầu tư nước ngoài có chọn lọc. Đồng thời, đề nghị rà soát, bảo đảm sự thống nhất với quy định của pháp luật về đất đai.

Cắt giảm 25 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện

Một trong những điểm mới nữa của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) là cắt giảm 25 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; thu hẹp, sửa đổi phạm vi của 20 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện; quy định nguyên tắc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh, làm cơ sở để thực hiện “tiền kiểm” và chuyển sang cơ chế “hậu kiểm”.

Về nội dung này, cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục tin gọn, cắt giảm thêm các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, cắt giảm thực chất điều kiện đầu tư kinh doanh, chỉ giữ lại những điều kiện thật sự cần thiết vì lý do hiến định là bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức, sức khỏe cộng đồng…

Đồng thời, cần có sự phân định rõ ràng giữa điều kiện hành nghề của cá nhân với điều kiện đầu tư kinh doanh của chủ thể đầu tư kinh doanh khi đầu tư, kinh doanh dưới hình thức một tổ chức, pháp nhân kinh doanh.

Kiều Chinh

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/luat-dau-tu-sua-doi-chi-ap-dung-thu-tuc-chap-thuan-dau-tu-voi-linh-vuc-quan-trong-48475.html