Ngoài thời gian cư trú, dự luật bổ sung yêu cầu bắt buộc về kiến thức tiếng Bồ Đào Nha, văn hóa, lịch sử và các biểu tượng quốc gia. Người nộp đơn phải vượt qua bài kiểm tra hoặc nộp chứng chỉ chứng minh trình độ hiểu biết của mình. Đồng thời, người xin quốc tịch không được có án tù từ 2 năm trở lên nếu bản án đã có hiệu lực pháp lý cuối cùng.
Một điểm đáng chú ý khác là việc khôi phục điều kiện về khả năng tài chính, yêu cầu người nộp đơn phải chứng minh có đủ phương tiện sinh sống tại Bồ Đào Nha. Đây được xem là biện pháp nhằm bảo đảm người xin quốc tịch có khả năng tự lập và hòa nhập xã hội.
Đối với trẻ em sinh tại Bồ Đào Nha, dự luật mới quy định chỉ được cấp quốc tịch nếu ít nhất một trong hai cha mẹ đã cư trú hợp pháp tại nước này ít nhất 5 năm. Quy định này chấm dứt khả năng nhập tịch tự động cho con của người nước ngoài cư trú bất hợp pháp, vốn vẫn được cho phép theo luật hiện hành. Ngoài ra, đề xuất cho phép người Do Thái gốc Sephardic được hưởng ngoại lệ về thời gian cư trú đã bị bác bỏ, thể hiện xu hướng siết chặt hơn trong việc cấp quốc tịch.
Về mặt thủ tục, dự luật nêu rõ luật mới sẽ có hiệu lực ngay ngày hôm sau khi được công bố, mà không có giai đoạn chuyển tiếp. Đề nghị của Đảng Xã hội (PS) về việc lùi thời hạn áp dụng đến tháng 3 năm sau đã không được chấp thuận.
Theo các nhà quan sát, các quy định trong dự luật này cho thấy Bồ Đào Nha đang hướng đến chính sách nhập quốc tịch chặt chẽ hơn, với mục tiêu kiểm soát tốt hơn quá trình hội nhập và bảo đảm tính hợp pháp, thay thế cho các quy định linh hoạt hơn trước đây.
Ngọc Minh