Lùi thời gian xem xét ban hành tiêu chí, định mức phân bổ chi ngân sách sau kỳ họp thứ 9

6 giờ trướcBài gốc

Thời điểm xây dựng chưa phù hợp

Ngày 24/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2026.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình. (Ảnh: Media Quốc hội).

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc xây dựng nguyên tắc, tiêu chí phân bổ dự toán chi thường xuyên nhằm thực hiện những chủ trương mới, liên quan trực tiếp tới phân bổ chi thường xuyên NSNN như sắp xếp tổ chức bộ máy, miễn học phí, đảm bảo trật tự, an ninh, quốc phòng, ưu tiên lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, giáo dục - đào tạo…

Đồng thời, đây sẽ là căn cứ để Chính phủ xây dựng, trình Quốc hội dự toán NSNN, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2026; xác định tỷ lệ phần trăm phân chia các khoản thu và số bổ sung từ ngân sách Trung ương cho từng địa phương.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi thông tin, đa số ý kiến đề nghị chưa xem xét, ban hành nghị quyết thời điểm này. Vì theo tờ trình, 30/4/2025 là thời điểm làm căn cứ xác định các chỉ tiêu, định mức liên quan đơn vị hành chính quy định tại dự thảo nghị quyết.

Tuy nhiên, căn cứ tình hình thực tế và những văn bản sẽ trình cơ quan thẩm quyền, việc sắp xếp lại bộ máy sẽ có nhiều thay đổi sau thời điểm 30/4/2025.

"Vì vậy, thời điểm xây dựng phương án về định mức phân bổ như tờ trình của Chính phủ là chưa phù hợp", ông Mãi nói.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho hay, đa số ý kiến đề nghị chưa xem xét, ban hành nghị quyết thời điểm này. (Ảnh: Media Quốc hội).

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, khi có sự thay đổi sau sắp xếp bộ máy, địa giới hành chính, việc áp dụng định mức tại những địa phương này không chỉ thực hiện cộng "cơ học", mà cần đánh giá tổng thể, có gắn với yếu tố đặc thù về điều kiện tự nhiên, đầu mối quản lý, nhu cầu phát triển kinh tế, chính trị, xã hội trên địa bàn có địa giới hành chính mới.

Việc áp dụng nhiều định mức khác nhau trên địa bàn một xã sau sáp nhập có thể gây khó khăn trong quản lý, điều hành.

Sau khi sắp xếp bộ máy chính trị, địa giới hành chính, xác định phân loại bốn vùng theo những quyết định trước đó có thể không còn phù hợp. Theo đó, không đủ căn cứ pháp lý làm cơ sở xây dựng định mức phân bổ áp dụng năm 2026 và những năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, một số định mức liên quan nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ chi thường xuyên trong dự thảo Nghị quyết đang được sửa đổi tại Luật Ngân sách Nhà nước, Chính phủ dự kiến trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9. Một số chính sách mới dự kiến trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9 có tác động đến những tiêu chí, định mức chi thường xuyên tại địa phương.

Cũng theo ông Mãi, đa số ý kiến trong Ủy ban đề nghị thời hạn áp dụng của Nghị quyết này là 4 năm nhằm bảo đảm tính ổn định, chủ động cho địa phương trong xác định kinh phí chi thường xuyên, tránh tình trạng xây dựng hàng năm, không có kế hoạch…

Cần căn cứ tình hình sáp nhập tỉnh, thành, xã

Sau khi nghe ý kiến thảo luận của các đại biểu, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, tờ trình chưa đủ điều kiện để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét ban hành.

"Không nên dập khuôn nội dung cũ một cách cứng nhắc mà phải căn cứ tình hình sắp xếp, sáp nhập tỉnh, thành, xã, kết thúc cấp huyện để đưa ra tiêu chí cho sát", ông Mẫn nói.

Do đó, nếu Quốc hội thông qua đề án sáp nhập tỉnh, thành, xã, các cơ quan liên quan cân nhắc thời điểm thông qua nghị quyết này cho phù hợp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. (Ảnh: Media Quốc hội).

"Nếu lùi sau kỳ họp thứ 9, liệu có kịp điều chỉnh, hoàn thiện nội dung để kịp thời xây dựng cơ sở ngân sách năm 2026, dự toán chi của bộ, ngành, cơ quan không? Nếu vẫn trình tại thời điểm này thì xử lý các vấn đề để đảm bảo thống nhất với Luật Ngân sách Nhà nước và sắp xếp, tổ chức bộ máy chính quyền, chính sách miễn giảm học phí… như thế nào? Nếu vậy, cần có các điều khoản chuyển tiếp trong chính nghị quyết để xử lý", Chủ tịch Quốc hội phân tích.

Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thời điểm này là thực hiện theo Luật Ngân sách Nhà nước. Thực tế, nếu tờ trình được phê duyệt, Chính phủ sẽ có thời gian trình Quốc hội giao chỉ tiêu nhiệm vụ, đặc biệt là dự toán chi ngân sách Nhà nước năm 2026.

Thừa nhận hiện có một số vấn đề chưa lường hết và nếu lùi lại sẽ bao quát đầy đủ hơn nội dung phát sinh Bộ Chính trị chỉ đạo, song ông Thắng cho rằng, nếu sau kỳ họp thứ 9 mới thông qua nghị quyết sẽ hơi cập rập.

"Có thể ban hành trước nghị quyết và điều chỉnh các vấn đề phát sinh sau", ông Thắng nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận phiên họp. (Ảnh: Media Quốc hội).

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ cập nhật tình hình, bám sát việc sửa đổi các luật, nghị quyết liên quan được thông qua trong kỳ họp thứ 9, tiếp thu ý kiến để hoàn chỉnh dự thảo nghị quyết, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành sau kỳ họp thứ 9.

"Đây là nội dung quan trọng. Chính phủ nói cần thiết vì để dự toán ngân sách thì phải có định mức. Song khi lập định mức mà thiếu cơ sở, việc dự toán khó chính xác. Do đó, nên chậm lại một bước sau kỳ họp thứ 9", ông Hải nhấn mạnh.

Trang Trần

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/lui-thoi-gian-xem-xet-ban-hanh-tieu-chi-dinh-muc-phan-bo-chi-ngan-sach-sau-ky-hop-thu-9-192250424120555834.htm