Lý do Mỹ sử dụng máy bay B-2 và bom GBU-57 tấn công cơ sở hạt nhân của Iran

5 giờ trướcBài gốc

Máy bay ném bom B-2 Spirit. Ảnh: Sandboxx

Rạng sáng 22-6 (giờ Iran), không quân Mỹ đã tiến hành một cuộc không kích chính xác và mang tính răn đe cao nhằm vào ba cơ sở hạt nhân then chốt của Iran là Fordow, Natanz và Isfahan.

Trong đó, đáng chú ý nhất là việc Mỹ triển khai máy bay ném bom tàng hình chiến lược B-2 Spirit mang theo loại vũ khí đặc biệt GBU-57 MOP (Massive Ordnance Penetrator) – một trong những loại bom xuyên phá hầm ngầm mạnh nhất thế giới.

B-2 Spirit, do Northrop Grumman phát triển, là một biểu tượng sức mạnh của không quân Mỹ. Tiêu tốn khoảng 45 tỷ USD, chương trình phát triển loại máy bay này là một trong những dự án quân sự tuyệt mật, đắt đỏ và mang tính đột phá nhất trong lịch sử Xứ Cờ hoa. B-2 Spirit được công khai lần đầu vào năm 1988, trước khi có chuyến bay đầu tiên vào năm 1989.

Nhờ thiết kế tàng hình tối tân, B-2 (giá chế tạo khoảng 737 triệu USD/chiếc) có khả năng xâm nhập sâu lãnh thổ đối phương mà không bị radar phát hiện.

Từ năm 2000 đến nay, B-2 Spirit thường xuyên được nâng cấp các hệ thống điện tử, dẫn đường và khả năng mang vũ khí chính xác cao. Nhờ thế, máy bay hiện có thể tấn công chính xác mục tiêu từ độ cao 15.000 m.

Với tầm bay hơn 11.000 km không cần tiếp nhiên liệu (18.000 km nếu có tiếp liệu) kết hợp khả năng mang tải trọng vũ khí lên tới 18 tấn, B-2 Spirit là nền tảng lý tưởng cho các cuộc tấn công chiến lược tầm xa. Hiện Mỹ đã chế tạo 21 chiếc B-2 Spirit, trong đó 1 chiếc sử dụng cho huấn luyện, nghiên cứu.

Trong vụ tấn công rạng sáng 22-6, B-2 Spirit được cho là xuất phát từ một căn cứ ở châu Âu hoặc Trung Đông, bay qua không phận đồng minh và thả bom chính xác vào cơ sở Fordow - nơi được Iran đặt sâu trong lòng núi gần thành phố Qom.

Một quả bom GBU-57 đặt trước máy bay B-2 Spirit. Ảnh: SavunmaSanayiST

Vũ khí được sử dụng trong vụ tấn công này là GBU-57A/B – loại bom xuyên phá hạng nặng trọng lượng tới 13.600 kg, dài hơn 6 mét, được thiết kế đặc biệt để phá hủy các cơ sở hầm ngầm kiên cố. Chi phí mỗi quả bom vào khoảng 13,5 triệu USD (theo báo cáo ngân sách của Bộ Quốc phòng Mỹ). Mỹ hiện sở hữu khoảng 30 quả bom loại này.

Với phần đầu bằng thép siêu cứng và ngòi nổ hẹn giờ, GBU-57 có thể xuyên qua lớp bê tông và đá dày hơn 60 m trước khi phát nổ. Đây là vũ khí được phát triển nhằm đối phó với các cơ sở hạt nhân được chôn sâu dưới đất như Fordow.

Hiện, chỉ máy bay B-2 Spirit đủ khả năng mang và tác chiến với bom GBU-57 (2 quả/chiếc).

Theo giới quan sát, việc sử dụng B-2 Spirit và GBU-57 thể hiện quyết tâm cao của Mỹ trong việc phá vỡ năng lực hạt nhân của Iran bằng những đòn răn đe có sức hủy diệt lớn nhưng vẫn giới hạn phạm vi.

Trên lý thuyết, cơ sở hạt nhân Fordow nằm sâu 80 - 90 mét trong lòng núi, được thiết kế để chống lại bom thường. Trong khi đó, GBU-57 được thiết kế đặc biệt đủ để xuyên 60 mét đất đá hoặc gần 20m bê tông kiên cố, sau đó mới phát nổ.

Điều này đồng nghĩa bom đủ sức tấn công chính xác các sảnh trung tâm chứa máy ly tâm. Mỹ đã ném 6 quả GBU-57 xuống cơ sở này.

Dù không nằm sâu như cơ sở Fordow, cơ sở hạt nhân tại Natanz vẫn có hệ thống hầm ngầm chứa hàng chục nghìn máy ly tâm. Địa điểm này đã bị tấn công bằng 2 quả GBU-57 và trước đó, chịu các đợt tấn công từ Israel.

Riêng trung tâm nghiên cứu tại Isfahan bị tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk khai hỏa từ tàu ngầm do không nằm sâu như hai cơ sở kia.

Tương quan giữa máy bay B-2 Spirit, bom GBU-57 và một người trưởng thành. Ảnh: CNA.

Nhìn chung, cuộc tấn công này không chỉ là thông điệp quân sự mà còn là lời cảnh báo rõ ràng của Mỹ về việc sẵn sàng sử dụng công nghệ quân sự tinh vi nhất để ngăn chặn bất kỳ quốc gia nào tiến gần tới ngưỡng sở hữu vũ khí hạt nhân, đặc biệt trong bối cảnh xung đột Trung Đông ngày càng phức tạp.

(Theo Washington Post, The Guardian, The National Interest)

Hoàng Linh

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ly-do-my-su-dung-may-bay-b-2-va-bom-gbu-57-tan-cong-co-so-hat-nhan-cua-iran-706401.html