Lý do Texas hứng chịu 'thảm họa 100 năm có một'

13 giờ trướcBài gốc

Hơn 100 người đã thiệt mạng do lũ lụt tại Texas. Ảnh: Reuters.

Cơn mưa xối xả bất ngờ đổ xuống, tàn phá một trại hè trẻ em và các khu nghỉ dưỡng khác ở vùng nông thôn Texas với tốc độ kinh hoàng.

Nước ập vào các cabin của Trại Mystic vào rạng sáng 4/7, khi các bé gái và nhân viên đang ngủ say. Sông Guadalupe vỡ bờ sau khi lượng mưa tương đương nhiều tháng trút xuống chỉ trong vài giờ - một hiện tượng thời tiết kỳ lạ khiến các quan chức phải thốt lên "thảm họa 100 năm có một". Theo BBC, giới chức xác nhận hơn 100 người đã thiệt mạng trên khắp bang, trong đó ít nhất 27 người đang tham dự trại hè.

Trong lúc nhà chức trách vẫn đang tích cực tìm kiếm những người mất tích, câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể ngăn chặn con số thương vong tăng cao tới vậy không? Các chuyên gia đã chỉ ra một số yếu tố góp phần vào bi kịch này, như thời tiết khắc nghiệt, vị trí các ngôi nhà và thời điểm xảy ra.

Hứng lượng mưa 4 tháng trong vài giờ

Lượng lớn hơi ẩm trong khí quyển từ một cơn bão nhiệt đới đã gây lũ lụt ở Mexico và sau đó di chuyển về phía bắc. Hạt Kerr - nơi đặt Trại Mystic và có tới 84 người thiệt mạng - có địa hình đồi núi. Điều này đồng nghĩa không khí chứa đầy hơi ẩm bị đẩy lên cao, tạo thành những đám mây giông khổng lồ.

Những đám mây này di chuyển chậm, làm tăng tổng lượng mưa và tạo ra thêm nhiều cơn giông dọc theo khu vực có sông Guadalupe. Mực nước sông Guadalupe dâng lên với tốc độ chưa từng thấy, lên tới 8 m sau chưa đầy 1 giờ.

Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ báo cáo lượng mưa khoảng 125-250 mm chỉ trong 3-6 giờ trên khắp phía nam - trung tâm hạt Kerr. Từ ngày 3-6/7, một số nơi ghi nhận lượng mưa tới 533 mm. Lượng mưa trung bình trong tháng 7 trong 25 năm qua tại khu vực Kerrville chỉ hơn 50 mm, đồng nghĩa nơi này vừa hứng chịu lượng mưa 4 tháng chỉ trong vài giờ.

Một cabin tại Trại Mystic sau khi nước rút. Nước lũ đã dâng cao gần chạm trần nhà. Ảnh: BBC.

Thời điểm xảy ra lũ lụt cũng góp phần vào tổn thất nhân mạng. Nhiều người dân Texas đi ngủ vào đêm 3/7 mà không hề hay biết thảm họa sắp gõ cửa chỉ vài giờ sau đó. Trước đó, cảnh báo cảnh giác lũ lụt đã được ban hành vào buổi chiều. Đến đêm, giới chức nâng thành cảnh báo lũ lụt, khuyến cáo người dân tìm nơi tránh trú cao hơn. Chỉ sau hai giờ, cảnh báo lũ quét xuất hiện. Một số người cho biết họ nhận được tin nhắn trên điện thoại vào giữa đêm.

Lúc 3h30 sáng 4/7, người đứng đầu thành phố Kerrville Dalton Rice cho biết ông đã đi chạy bộ gần sông và trời chỉ mưa nhẹ. 30 phút sau, cảnh báo lũ quét khẩn cấp áp dụng cho hạt Kerr với khuyến cáo “tình huống đặc biệt nguy hiểm”. Trại Mystic nằm ở nơi có lượng mưa cao nhất trong vài giờ thảm khốc đó.

"Hẻm lũ quét"

Bên cạnh đó, hạt Kerr nằm ở trung tâm Texas Hill Country - một điểm đến nghỉ dưỡng nổi tiếng với những ngọn đồi nhấp nhô đẹp như tranh vẽ cùng vô số sông hồ. Song cộng đồng địa phương luôn sống giữa mối đe dọa hiện hữu khi khu vực này còn được gọi là “hẻm lũ quét”.

Trong những giờ đầu tiên, mưa lớn đổ thẳng từ các ngọn đồi xuống các con sông xung quanh, khiến chúng dâng lên nhanh chóng. Dòng nước lũ tràn xuống hạ lưu, quét qua khu vực trũng gần sông với tốc độ chóng mặt. Theo báo cáo của New York Times, một số bé gái thiệt mạng hoặc mất tích từ Trại Mystic đã ở trong những cabin thấp tầng cách bờ sông chưa đầy 150 m.

Những người sống sót, được đưa đến nơi an toàn bằng xe tải quân sự, kể lại trại hè đã biến dạng hoàn toàn, khi cây cối bật gốc, thuyền kayak treo lủng lẳng trên cây, và những cô bé được kéo ra khỏi dòng nước.

Vị trí của Trại Mystic và sông Guadalupe, nơi nước dâng 8 m chỉ trong 1 giờ. Ảnh: BBC.

Ngoài ra, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu là một yếu tố không thể phớt lờ trong các sự kiện thời tiết cực đoan.

Dù khó quy trực tiếp tác động của một hành tinh ngày càng nóng lên cho một sự kiện thời tiết cụ thể, nhiệt độ bề mặt nước biển ở Vịnh Mexico - nơi khởi nguồn một phần luồng không khí - vẫn ấm hơn bình thường. Nước ấm hơn đồng nghĩa bốc hơi nhiều hơn, do đó, có nhiều hơi ẩm hơn trong khí quyển để cung cấp năng lượng cho bão.

Các nhà khoa học khí hậu khẳng định những sự kiện mưa lớn như ở Texas sẽ xảy ra thường xuyên và dữ dội hơn khi nhiệt độ Trái đất ngày càng tăng.

Lũ lụt kinh hoàng ở Texas khiến 24 người chết, hơn 20 nữ sinh mất tích Giới chức bang Texas vẫn đang khẩn trương triển khai công tác tìm kiếm và cứu hộ.

Trí Ân

Nguồn Znews : https://znews.vn/ly-do-texas-hung-chiu-tham-hoa-100-nam-co-mot-post1567070.html