Cuộc sống nơi đây vẫn còn nhiều gian khó: Cơ sở hạ tầng thiếu thốn, kinh tế chậm phát triển, đời sống an sinh còn hạn chế. Trong bức tranh ấy, giáo dục - vốn là chìa khóa mở ra tương lai lại càng nhiều trắc trở. Con đường đến trường của trẻ em vùng biên chưa bao giờ dễ dàng như có em phải đi bộ hàng chục cây số đường rừng, vượt suối sâu, dốc đá mới tới được lớp học.
Có nơi, điểm trường chỉ là mái lá đơn sơ, bàn ghế xiêu vẹo; bữa cơm trưa của học trò chỉ ít cơm với rau luộc. Thầy, cô giáo vẫn kiên trì bám bản, bám lớp, gieo từng con chữ giữa muôn vàn thiếu thốn. Ở nơi “phên dậu” ấy, khát vọng học tập chưa bao giờ nguôi nghỉ, nhưng hành trình gieo chữ còn lắm chông gai, nhọc nhằn.
Thấu hiểu thực tế đó và nhận thức rõ vai trò đặc biệt của giáo dục đối với sự phát triển bền vững, Bộ Chính trị đã quyết định xây dựng 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền. Đây là quyết sách lớn, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, không chỉ nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt mà còn đặt nền móng lâu dài cho tương lai.
Giáo dục nơi tuyến đầu không đơn thuần là dạy chữ, mà còn là bồi đắp niềm tin, nuôi dưỡng khát vọng, củng cố thế trận lòng Dân. Chủ trương ấy cũng thể hiện rõ quan điểm nhất quán của Đảng: Phát triển giáo dục phải đi trước một bước, và ở nơi biên cương, giáo dục càng có ý nghĩa như dựng nên những “pháo đài lòng Dân”.
Ngay trong năm 2025, 100 ngôi trường sẽ được khởi công xây dựng. Đây không chỉ là những dãy lớp học kiên cố, mà là công trình đồng bộ với ký túc xá, bếp ăn, thư viện, nhà đa năng, khu thể thao, không gian sinh hoạt văn hóa. Mỗi ngôi trường vì thế trở thành một trung tâm văn hóa - giáo dục thu nhỏ, nơi học sinh vừa tiếp cận tri thức hiện đại, vừa được nuôi dưỡng trong không gian gìn giữ bản sắc truyền thống. Sự kết hợp hài hòa giữa hiện đại và truyền thống sẽ giúp giáo dục vùng biên gắn bó máu thịt với bản làng, phong tục, hồn cốt dân tộc, để các em lớn lên vừa giàu tri thức, vừa không lạc mất gốc rễ văn hóa của mình.
Chủ trương ấy đã thắp lên niềm tin và sự đồng thuận trong toàn xã hội. Ở nhiều bản làng xa xôi, niềm vui lan tỏa từ nếp nhà ra sân trường, từ buổi họp bản đến chợ phiên. Phụ huynh tin rằng con em mình sẽ có điều kiện học tập tốt hơn, không còn phải băng rừng vượt suối tới lớp. Thầy cô phấn khởi bởi ước mơ giảng dạy trong môi trường khang trang, đầy đủ phương tiện sắp trở thành hiện thực.
Nhiều người dân sẵn sàng hiến đất, góp công, góp sức để sớm dựng nên những mái trường mới. Tất cả cho thấy đây là một quyết sách hợp lòng Dân, thuận ý Đảng, tiếp nối đạo lý nhân văn ngàn đời của dân tộc: “trồng người” là gốc rễ của phát triển, là nền móng vững bền cho quốc gia.
Những bước đi cụ thể càng củng cố thêm niềm tin ấy. Cùng với nhiều địa phương trên cả nước, sáng 19/8 vừa qua, tại thôn Nà Thài, xã Thanh Thủy, tỉnh Tuyên Quang, lễ khởi công Trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và THCS đã diễn ra trong không khí hân hoan. Công trình có tổng mức đầu tư hơn 211 tỷ đồng, diện tích gần 3 ha, gồm 31 phòng học, 15 phòng bộ môn, thư viện, nhà đa năng, khu ký túc xá với 198 phòng.
Khi hoàn thành, trường sẽ đáp ứng nhu cầu học tập, ăn ở cho khoảng 1.000 học sinh tiểu học và THCS của xã Thanh Thủy, Lao Chải và các vùng lân cận. Không chỉ là một ngôi trường, đây còn là biểu tượng của sự quan tâm sâu sắc từ Trung ương, là món quà đầy ý nghĩa mà Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp trao tặng cho đồng bào vùng biên, khẳng định tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước với Nhân dân nơi “phên dậu” Tổ quốc.
Mỗi mái trường nơi biên giới không chỉ là chốn gieo chữ, mà còn là nơi ươm mầm niềm tin và ý chí. Từ ánh mắt trong veo của học trò, niềm xúc động của phụ huynh đến sự tự hào của thầy cô, tất cả đều toát lên một thông điệp lớn: Đầu tư cho giáo dục vùng biên chính là đầu tư cho tương lai bền vững của đất nước. Bởi khi thế hệ trẻ nơi “phên dậu” được học hành đến nơi đến chốn, biên giới sẽ thêm vững vàng, Tổ quốc thêm vững bền.
Trong tương lai không xa, khi 248 ngôi trường đồng loạt hiện hữu, diện mạo giáo dục nơi biên giới sẽ thay đổi căn bản. Sẽ không còn cảnh học trò bỏ lớp vì đường xa, thầy cô rời bản vì thiếu thốn. Thay vào đó là những thế hệ học sinh trưởng thành với tri thức, ý chí và khát vọng, trở thành những công dân kiên cường, góp phần dựng xây và bảo vệ đất nước. Niềm tin ấy không chỉ là ước mơ, mà đang từng bước biến thành hiện thực bằng những quyết sách lớn, quyết tâm cao và sự đồng lòng của cả dân tộc.
Mái trường nơi “phên dậu” - đó là nơi nuôi dưỡng tri thức, là điểm tựa của lòng dân, đồng thời là lời khẳng định chắc chắn: Tổ quốc luôn hiện diện trong từng giấc mơ và từng bước trưởng thành của con em đồng bào biên giới.
Thiên Thanh