Trong hồi ký của mình, Winston Churchill hồi tưởng rằng quân Đồng minh đã ghim các ngày 5, 6 và 7 tháng 6 để tiến hành cuộc xâm lược. Ông viết: “Trong mỗi tháng âm lịch, chỉ có đúng ba ngày thỏa mãn tất cả điều kiện mong muốn. Nếu thời tiết không thuận lợi vào bất kỳ ngày nào trong ba ngày này, toàn bộ chiến dịch sẽ phải hoãn lại ít nhất hai tuần, thậm chí là cả tháng nếu chúng ta chờ đợi Mặt Trăng.”
Dự báo cho ngày 5 tháng 6 khá bất lợi và Tổng tư lệnh Dwight D. Eisenhower đã hoãn D-Day một ngày. Vào sáng hôm sau, dự báo đã rõ ràng và D-Day đã mở màn vào ngày 6 tháng 6. Trăng tròn mọc vào tối ngày 5 tháng 6, một tiếng rưỡi trước khi mặt trời lặn, và đạt đến điểm cao nhất vào lúc 11:30 tối theo giờ chuẩn Greenwich.
Vào nửa đêm bước qua ngày 6 tháng 6 năm 1944, lính dù từ Sư đoàn không vận 82 và 101 bắt đầu nhảy dù xuống nước Pháp. Chuẩn tướng James Gavin từ Sư đoàn không vận 82, nhớ lại rằng ông có thể nhìn rõ mọi thứ nhờ ánh trăng sáng. “Những con đường và những cụm nhà nhỏ trong các ngôi làng Normandy nổi bật rõ nét dưới ánh trăng”, ông nhớ lại.
Lính dù đã chiếm được hai cây cầu để chặn xe tăng của Đức Quốc xã, và trên các cánh đồng bên dưới, các chiến sĩ Kháng chiến đạp xe dưới ánh trăng để vô hiệu hóa đường ray xe lửa, đường dây điện thoại ngầm và đường dây điện trên không. Normandy bị cô lập trên mọi phương diện. Những đợt quân lính đầu tiên đổ bộ vào bãi biển lúc 6g30 sáng, dưới ánh nắng mặt trời buổi sáng mùa hè và ánh trăng tàn.
Mặt Trăng và Trái Đất là sự tồn tại kỳ diệu của vũ trụ. Ảnh: Physics World.
Cuộc giao tranh kéo dài cả ngày và quân Đồng minh hứng chịu tổn thất lớn, đặc biệt là ở bãi biển Omaha. Nhưng khi đêm xuống, quân Đức đã rút lui. Sau D-Day, quân Đồng minh giải phóng Paris và hành quân về phía đông đến Berlin trong suốt mùa thu và mùa đông, tiếp tục sống sót sau cuộc tấn công cuối cùng của quân Đức trong trận Bulge. Đức đầu hàng vào ngày 8 tháng 5 năm 1945.
Ông tôi đang ở Havelock, Bắc Carolina vào mùa xuân ấy để chuẩn bị cho một cuộc đổ bộ của mình. Kịch bản tồi tệ nhất, một cuộc đánh chiếm Nhật Bản, đòi hỏi lính thủy đánh bộ phải luôn sẵn sàng chiến đấu. Jack Corcoran đang ở trại huấn luyện khi Đức Quốc xã đầu hàng và ông vẫn ở đó vào tháng 8 năm 1945, khi Mỹ thả hai quả bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki. Đế quốc Nhật Bản đầu hàng, và hai tháng sau Jack Corcoran được giải ngũ danh dự.
Ông trở về quê nhà ở New Jersey. Ông kết hôn với bà tôi, Helen, có sáu người con cùng mười đứa cháu, và đã nghỉ hưu sau một thời gian dài làm kế toán. Jack đưa tôi đến đại dương mỗi lần tôi đến thăm ông tại Toms River. Tôi sẽ đứng trên bãi cát của Seaside Heights cùng anh trai và chờ đợi, ngắm nhìn thủy triều cuộn tràn đến gần.
Những đợt thủy triều và những trận chiến chỉ là một phần trong câu chuyện về Mặt Trăng và con người. Vai trò của Mặt Trăng trong Thế chiến thứ hai chỉ là một bản sao thu nhỏ của chặng song hành của chúng ta cùng Mặt Trăng kể từ khi loài người xuất hiện.
Mặt Trăng đã định hình nên những kẻ cai trị và những cuộc chinh phạt kể từ ngày đầu của nền văn minh, nhưng sức mạnh của Mặt Trăng trước con người còn lâu đời hơn cả những cuộc xung đột. Ảnh hưởng của Mặt Trăng khởi phát từ nguồn gốc lưu huỳnh của hành tinh này và mọi sinh linh đang bò, vẫy cánh, bơi hay hướng về bầu trời trên bề mặt hành tinh.
Mặt Trăng dẫn đường cho chúng ta từ vị trí mái vòm ở phía cao xa. Nhưng Mặt Trăng không tách biệt khỏi chúng ta, đặc biệt khi nó thực sự là một phần của Trái Đất. Mặt Trăng bị chia cắt khỏi Trái Đất khi tinh cầu này vừa mới thành hình. Và quỹ đạo hình elip của Mặt Trăng - xét về mặt chuyên môn - không xoay quanh Trái Đất, ít ra là không theo cách bạn nghĩ.
Thay vào đó, Trái Đất và Mặt Trăng chuyển động theo quỹ đạo xung quanh nhau, xoay quanh một trọng tâm kết hợp của trọng lực giữ vai trò định hướng cho cả hai hành tinh và định hình nên lịch sử chung của chúng.
Ngày nay, Mặt Trăng dẫn đường chỉ lối cho những cuộc di trú, sinh sản, chuyển động của lá cây, và có thể là cả dòng máu trong huyết quản. Mặt Trăng chỉ huy bản giao hưởng của sự sống trên Trái Đất, từ những kẻ gây chiến đến các polyp san hô làm nên rạn san hô Tarawa. Mặt Trăng dẫn dắt quá trình tiến hóa từ khoảnh khắc mầm sống đầu tiên xuất hiện trong những miệng phun đại dương sâu thẳm, hoặc cũng có thể trong các vũng nước nhỏ ấm áp ở rìa nước, cả hai đều tiếp nhận dưỡng chất thông qua thủy triều của Mặt Trăng.
Mặt Trăng khiến Trái Đất trở nên độc nhất vô nhị - chắc chắn là trong thái dương hệ và có thể là trong vũ trụ rộng lớn hơn. Mặt Trăng tạo nên loài người chúng ta, theo những cách mà các nhà khoa học giờ đây mới bắt đầu hiểu, từ sinh lý học đến tâm lý học. Mặt Trăng dạy chúng ta cách xác định thời gian - điều mà con người sử dụng để áp đặt trật tự lên thế giới. Mặt Trăng truyền cảm hứng cho những dự án của con người về tôn giáo, triết học, khoa học và khám phá.
Jill Stark, Rebecca Boyle/NXB Trẻ