Chính sách nhân văn
Ngày 28/2/2025, Bộ Chính trị đã đồng ý với đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông công lập. Ngay khi thông tin được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông, nhiều nhà quản lý, nhà giáo và các phụ huynh trên khắp cả nước đã bày tỏ niềm vui mừng trước quyết định đầy tính nhân văn này. Nhiều người cho rằng, đây là một quyết định hợp lòng dân, có ý nghĩa xã hội và sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Đây cũng là động lực lớn để các nhà trường, gia đình có thêm điều kiện chăm lo, đầu tư cho việc học tập của học sinh.
Tuy nhiên, khi thông tin được công bố công khai, trên các trang phản động, mạng xã hội các thế lực thù địch lại lợi dụng để xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước ta. Trên trang mạng của Tổ chức khủng bố Việt Tân, chúng luận điệu rằng: “Người dân vui mừng vì học sinh từ tiểu học tới phổ thông sẽ được miễn học phí. Đáng ra điều này phải được thực hiện từ lâu". Phần bình luận của bài viết trên, nhiều ý kiến không hiểu đúng về chính sách này đã cho rằng, “tiền học phí từ vài chục đến vài trăm nghìn một tháng không đáng là bao so với các chi phí học tập khác mà phụ huynh phải bỏ ra”; hay “giảm học phí lại tăng phụ thu”;...
Sức nặng của chính sách không chỉ đong đếm bằng những con số!
Tổ chức khủng bố Việt Tân thật hồ đồ. Bởi trên thực tế, sức nặng và hiệu quả của một chính sách, đôi khi không chỉ đong đếm bằng những con số!
Trước hết phải nhìn nhận, miễn học phí là một trong những quyết sách có ý nghĩa lớn. Ai có hoàn cảnh kinh tế khó khăn mới thấu hiểu được giá trị của các chính sách hỗ trợ này. Nếu không có sự hỗ trợ về học phí, nhiều em học sinh thuộc diện hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa có thể sẽ phải nghỉ học để đi làm kiếm tiền phụ giúp gia đình.
Miễn học phí là một trong những quyết sách rất nhân văn và có ý nghĩa lớn. Ảnh: Linh Hương
Có khoản hỗ trợ này, gánh nặng lo toan của cha mẹ khi vào năm học mới cũng giảm bớt phần nào. Những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn tiếp tục được đến trường, sẽ có thêm bộ quần áo, bộ đồ dùng học tập tươm tất hơn hoặc có chiếc xe đạp tới trường, thay vì khoản tiền đó phải dành đóng học phí. Đặc biệt, với những gia đình có 2 - 3 người con trong độ tuổi đến trường, với nhiều khoản chi phí khác cho học tập thì sự hỗ trợ đó càng thêm ý nghĩa.
Ngoài ra, bước đi này cũng nhằm mang đến sự công bằng, bình đẳng trong hai môi trường giáo dục công và tư về mặt học phí - hiện đã và đang tiếp tục có khoảng cách, sự khác biệt rất lớn.
Theo thống kê, hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (chưa bao gồm học sinh học tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên), trong đó: 3,1 triệu học sinh mầm non dưới 5 tuổi; 1,7 triệu học sinh mầm non 5 tuổi; 8,9 triệu học sinh tiểu học; 6,5 triệu học sinh trung học cơ sở và 3 triệu học sinh trung học phổ thông.
Hiện nay có 10 tỉnh, thành phố đã ban hành Nghị quyết của HĐND tỉnh về miễn học phí mầm non, phổ thông cho năm học 2024 - 2025 là: Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Long An. Tuy nhiên vẫn còn nhiều học sinh, gia đình ở các địa phương khác đang phải đóng học phí.
Về kinh phí để thực hiện chính sách miễn học phí cho học sinh, căn cứ các quy định liên quan, Bộ Giáo dục và Đào tạo ước tính nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông là khoảng 30 nghìn tỷ đồng.
Cũng theo bộ này, nếu trừ ngân sách địa phương của các tỉnh/thành phố đã thực hiện miễn học phí thì ngân sách trung ương sẽ phải thực hiện ít hơn số này. Trên thực tế, mức ngân sách cần bảo đảm sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định trên cơ sở quy định mức sàn, trần học phí quy định của Chính phủ.
Từ xưa đến nay, học phí ảnh hưởng tới hầu hết các gia đình và là vấn đề dư luận xã hội đặc biệt quan tâm mỗi khi bắt đầu năm học mới. Chính sách miễn học phí cho toàn bộ trẻ em mầm non đến trung học phổ thông tại các cơ sở công lập trên cả nước sẽ góp phần quan trọng làm tăng chất lượng giáo dục, được sự đồng thuận cao của xã hội, phù hợp với ưu việt của chế độ, chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục và phù hợp với xu thế chung của các nước phát triển.
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành các quy định miễn học phí cho các em học sinh. Theo quy định hiện hành, từ ngày 01/9/2025, Nhà nước sẽ thực hiện miễn học phí cho tất cả học sinh công lập từ mầm non 5 tuổi đến trung học cơ sở (đến hết lớp 9). Ngoài ra, Chính phủ cũng đã quy định chính sách giảm 50 - 70% học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc (học ở trường công lập và trường dân lập, tư thục).
Ngoài các đối tượng được miễn học phí theo quy định hiện hành nêu trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất và được Bộ Chính trị đồng ý bổ sung miễn học phí cho học sinh mầm non từ 3 tháng đến 4 tuổi và học sinh phổ thông. Theo đó, toàn bộ học sinh mầm non, học sinh tiểu học, học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông công lập sẽ được miễn học phí. Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.
Ngân Thương