Ảnh minh họa.
Theo Nghị định số 221/2025/NĐ-CP (Quy định về việc miễn thị thực có thời hạn cho người nước ngoài thuộc diện đối tượng đặc biệt cần ưu đãi phục vụ phát triển kinh tế – xã hội) chính thức có hiệu lực từ ngày 15/8, các học giả, chuyên gia, nhà khoa học, giáo sư, tổng công trình sư, cũng như nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao sẽ được miễn thị thực nhập cảnh.
Theo đó, điều kiện để được xin miễn thị thực bao gồm hộ chiếu còn hiệu lực, văn bản đề nghị của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ hoặc cơ quan Đảng, Quốc hội theo mẫu quy định, và không thuộc diện bị cấm hay hạn chế nhập cảnh theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Đáng chú ý, thời hạn giải quyết đề nghị không quá 5 ngày.
Nếu đủ điều kiện thông qua, các chuyên gia công nghệ cao người nước ngoài sẽ được cấp thẻ miễn thị thực đặc biệt - được nhập cảnh nhiều lần trong thời gian miễn thị thực tối đa 5 năm, miễn là thời hạn này ngắn hơn ít nhất 30 ngày so với thời hạn còn lại của hộ chiếu.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cần chú ý một số tiêu chuẩn sau.
Thứ nhất, nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật cần đạt Giải thưởng quốc tế uy tín về khoa học - kỹ thuật được công nhận.
Thứ hai, nhà khoa học có chuyên môn, thành tích vượt trội và có tiềm năng đóng góp cao cho nền khoa học, công nghệ của Việt Nam cần có công bố khoa học với chỉ số ảnh hưởng cao trong các tạp chí quốc tế; được cấp nhiều bằng sáng chế có chất lượng hoặc có các công nghệ quan trọng chuyển giao thành công hoặc dẫn dắt thành công các dự án nghiên cứu quan trọng có tác động lớn.
Thứ ba, nhà khoa học y tế, khoa học sức khỏe cần Đạt giải thưởng quốc tế uy tín về y tế, khoa học sức khỏe được công nhận.
Thứ tư, tổng công trình sư phải đáp ứng tiêu chí, tiêu chuẩn “Tổng công trình sư” theo quy định của pháp luật (Luật Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Luật Công nghiệp Quốc phòng, An ninh và Động viên công nghiệp...).
Thứ năm, nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao Đáp ứng tiêu chí, tiêu chuẩn “Nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao” theo quy định của pháp luật về công nghiệp công nghệ số.
Trước đó, trong Thông báo số 408/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ: Kết luận Phiên họp lần thứ ba của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 đặt nhiệm vụ nghiên cứu lựa chọn một tổng công trình sư về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Một tổng công trình sư về nghiệp vụ phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an và doanh nghiệp công nghệ để xây dựng kiến trúc và chiến lược chuyển đổi số của bộ, ngành. Hoàn thành trong tháng 9/2025.
Theo các chuyên gian, Nghị định 221/2025/NĐ-CP nhìn chung được xem như “cửa ngõ” quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong đó, bối cảnh cạnh tranh toàn cầu về nguồn nhân lực công nghệ ngày càng gay gắt, việc Việt Nam chủ động mở cửa sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam kết nối và thu hút trí tuệ toàn cầu.
Đặc biệt, việc ban hành Nghị định 221/2025/NĐ-CP song song với kế hoạch lựa chọn tổng công trình sư về khoa học công nghệ đã cho thấy sự gắn kết giữa chính sách nhân lực và định hướng phát triển dài hạn, thay vì chỉ dừng lại ở việc tháo gỡ thủ tục hành chính.
Hạ Chi