Mở rộng đối tượng kê khai tài sản trong doanh nghiệp nhà nước

2 giờ trướcBài gốc

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng.

Làm rõ thẩm quyền kiểm soát tài sản

Kiểm soát tài sản, thu nhập là một trong những trụ cột của công tác phòng, chống tham nhũng. Tại dự thảo Luật sửa đổi, các quy định về cơ quan kiểm soát tài sản, đối tượng kê khai và nghĩa vụ kê khai tiếp tục nhận được sự quan tâm sâu sắc của đại biểu Quốc hội. Tổng Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo giải trình, làm rõ nhiều nội dung quan trọng nhằm bảo đảm tính thống nhất, khả thi và đồng bộ giữa pháp luật của Nhà nước và các quy định của Đảng.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Ảnh: QH

Một trong những vấn đề nổi bật là phạm vi, thẩm quyền của các cơ quan kiểm tra của Đảng trong việc kiểm soát tài sản, thu nhập. Nhiều đại biểu đề nghị phải quy định rõ đối tượng thuộc phạm vi kiểm soát, bảo đảm mỗi cá nhân chỉ chịu sự kiểm soát của một cơ quan duy nhất để tránh trùng lặp và tăng hiệu quả giám sát.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, thực tiễn triển khai từ năm 2018 cho thấy sự lúng túng, chồng chéo giữa cơ quan nhà nước và cơ quan của Đảng khiến hệ thống kiểm soát tài sản chưa vận hành hiệu quả. Việc Bộ Chính trị ban hành Quyết định 56-QĐ/TW và Trung ương ban hành Quy định 296-QĐ/TW đã xác định rõ: Ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên trực tiếp cơ sở trở lên là cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập. Do đó, dự thảo Luật tiếp tục duy trì quy định này để thống nhất với chủ trương của Đảng.

“Đối với Văn phòng Quốc hội và Ủy ban Công tác đại biểu, Chính phủ đã chỉnh lý theo hướng loại bỏ những đối tượng trùng lặp thẩm quyền với Ủy ban kiểm tra cùng cấp. Từ đó, bảo đảm hệ thống kiểm soát tài sản vận hành gọn, rõ và đúng thẩm quyền”- ông Đoàn Hồng Phong cho hay.

Mở rộng đối tượng kê khai trong doanh nghiệp nhà nước

Liên quan đến đối tượng phải kê khai tài sản tại doanh nghiệp nhà nước, nhiều đại biểu tán thành mở rộng phạm vi kê khai từ doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

“Chính phủ cho rằng việc mở rộng này phù hợp với thực tiễn quản trị vốn nhà nước và yêu cầu phòng, chống tham nhũng trong giai đoạn mới. Theo đó, đối tượng phải kê khai bao gồm người đại diện chủ sở hữu, người đại diện phần vốn nhà nước và một số chức danh quản lý chủ chốt trong doanh nghiệp. Quy định này không áp dụng cho người nước ngoài hoặc các chức danh thuộc khu vực ngoài nhà nước nhằm bảo đảm tính khả thi trong triển khai”- Tổng Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.

Với 442/444 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Ảnh: QH

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định việc kê khai và giải trình tài sản, thu nhập tăng thêm là tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức. Theo ông Đoàn Hồng Phong, đây là bước cụ thể hóa Kết luận 105-KL/TW, nâng việc kê khai tài sản từ một trách nhiệm hành chính thành một thước đo phẩm chất, năng lực và uy tín chính trị của cán bộ.

Ông Đoàn Hồng Phong khẳng định, các tiêu chí và quy trình đánh giá chi tiết sẽ được thực hiện theo pháp luật chuyên ngành về cán bộ, công chức và các quy định của Đảng, bảo đảm sự thống nhất trong hệ thống quản lý cán bộ.

Một số đại biểu đề nghị mở rộng đối tượng kê khai hằng năm, trong đó có Phó Giám đốc Sở và các chức danh tương đương. Tiếp thu ý kiến, Chính phủ giữ nguyên phạm vi theo Luật hiện hành: chỉ yêu cầu Giám đốc Sở và các chức danh tương đương kê khai thường niên, phù hợp với phân loại chức vụ theo Quyết định 56-QĐ/TW.

Đối với lãnh đạo cấp xã và các chức danh không thuộc diện kê khai hằng năm, nghĩa vụ kê khai sẽ thực hiện theo các phương thức khác như kê khai lần đầu, kê khai bổ sung hoặc phục vụ công tác cán bộ.

Điều chỉnh ngưỡng kê khai phù hợp thực tiễn kinh tế - xã hội

Một trong những điểm thay đổi đáng chú ý là việc nâng ngưỡng kê khai tài sản từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng và giá trị tài sản biến động phải kê khai bổ sung từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng/năm. Chính phủ lý giải việc điều chỉnh xuất phát từ biến động mức sống, tiền lương và mặt bằng giá cả tăng gấp ba lần so với thời điểm ban hành Luật 2018.

Theo Tổng Thanh tra Chính phủ, quy định mới giúp tập trung nguồn lực vào kiểm soát các biến động tài sản có giá trị lớn, thay vì dàn trải, đồng thời vẫn giữ được sự thống nhất giữa các phương thức kê khai khác nhau.

Về đề xuất bổ sung “tài sản số”, Chính phủ cho biết pháp luật hiện hành chưa hoàn thiện khung pháp lý về loại tài sản này nên chưa thể đưa vào Luật; sẽ tiếp tục nghiên cứu trong giai đoạn sửa đổi toàn diện Luật Phòng, chống tham nhũng.

Về hình thức công khai bản kê khai tài sản, có ý kiến đề nghị đăng tải trên Cổng thông tin điện tử quốc gia để tăng minh bạch. Tuy nhiên, Chính phủ khẳng định tài sản, thu nhập liên quan trực tiếp đến quyền nhân thân và bí mật đời tư; việc công khai rộng rãi có thể dẫn tới lạm dụng, bóp méo thông tin, ảnh hưởng uy tín người kê khai. Vì vậy, Luật chỉ cho phép công khai trong phạm vi cơ quan, tổ chức, đơn vị theo các hình thức đã được quy định.

Chiều 10/12, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường. Ảnh: QH

Một số ý kiến đề nghị bỏ xác minh ngẫu nhiên. Tuy nhiên, Chính phủ cho rằng đây là công cụ quan trọng để tăng tính răn đe, khách quan và ngăn ngừa tham nhũng trong kê khai tài sản. Phương thức xác minh ngẫu nhiên hiện hành vẫn bảo đảm luân phiên và ưu tiên người chưa được xác minh trong 4 năm gần nhất.

“Việc duy trì đồng thời hai cơ chế xác minh theo dấu hiệu vi phạm và xác minh ngẫu nhiên, giúp hệ thống kiểm soát tài sản linh hoạt, phù hợp với nguồn lực và thực tiễn quản lý”- ông Đoàn Hồng Phong cho hay.

Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2026.

Thu Hường

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/mo-rong-doi-tuong-ke-khai-tai-san-trong-doanh-nghiep-nha-nuoc-434231.html