Mở rộng KKT Vũng Áng gắn với thành lập Khu thương mại tự do: Đột phá tư duy phát triển

3 giờ trướcBài gốc

Tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, nhiều đại biểu đã đóng góp các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm vào mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội nhiệm kỳ mới. Trong đó, tham luận: “Mở rộng KKT Vũng Áng gắn với thành lập Khu thương mại tự do, tạo không gian, cơ hội mới đột phá thu hút đầu tư, phát triển nhanh và bền vững” do đại biểu Trần Việt Hà - Tỉnh ủy viên, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh trình bày đã gợi mở những giải pháp liên quan đến thành lập khu thương mại tự do trên địa bàn tỉnh.

Đại biểu Trần Việt Hà - Tỉnh ủy viên, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh tham luận tại Đại hội.

Theo đại biểu Trần Việt Hà, Quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định KKT Vũng Áng là “trung tâm động lực tăng trưởng” của tỉnh. Nhiệm vụ phát triển KKT Vũng Áng đã được nêu rất rõ trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ tỉnh lần này cho thấy sự kỳ vọng rất lớn của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh nhà đối với KKT Vũng Áng; đồng thời, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của cả hệ thống chính trị vì mục tiêu phát triển chung của toàn tỉnh.

Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng. Ảnh: Đình Nhất

Nhiệm kỳ qua, với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, KKT Vũng Áng đã đạt được kết quả nổi bật trong thu hút đầu tư, đặc biệt là các dự án công nghiệp chiến lược, trọng điểm; tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc. Qua đó, hoạt động của các doanh nghiệp, dự án trong KKT Vũng Áng ngày càng ổn định, hiệu quả, đi vào chiều sâu, hằng năm đóng góp trên 25% tăng trưởng GRDP, hơn 95% kim ngạch xuất nhập khẩu, 60% tổng thu ngân sách, giải quyết việc làm cho hơn 20.000 lao động. Một số sản phẩm công nghiệp chủ lực đóng góp đáng kể vào sản lượng chung toàn quốc như: thép (18%), điện (hơn 3%)…

Tuy nhiên, KKT Vũng Áng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: hạ tầng giao thông kết nối nội vùng và giao thông đối ngoại chưa đồng bộ; hạ tầng cảng biển, logistics phát triển còn chậm; quỹ đất công nghiệp còn lại không nhiều, chưa đáp ứng với định hướng thu hút các dự án công nghiệp lớn; công tác bồi thường, GPMB chưa đạt tiến độ đề ra; công nghiệp còn phụ thuộc lớn vào Formosa, hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ chuyên ngành thép chưa thực sự phát triển, nhất là đối với khu vực kinh tế tư nhân trong nước.

Trong bối cảnh hiện nay, khi các động lực cũ đang mất dần lợi thế, để phát triển kinh tế của quốc gia nói chung và của tỉnh nói riêng cần khai thác những đột phá chiến lược mới. Đến nay, 80% diện tích đất công nghiệp theo quy hoạch trong KKT Vũng Áng đã được cho thuê, trong khi nhu cầu về quỹ đất để thực hiện các dự án đầu tư là rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất ô tô và các ngành công nghiệp phụ trợ. Do đó, yêu cầu đặt ra trước mắt là mở rộng không gian phát triển của KKT để tạo quỹ đất; đồng thời xây dựng chiến lược dài hạn để tạo ra “cú hích” thực sự, kiến tạo một môi trường đầu tư, kinh doanh vượt trội.

Kinh nghiệm của nhiều quốc gia thành công trên thế giới cho thấy mô hình khu thương mại tự do là một công cụ hiệu quả để thu hút đầu tư, thúc đẩy thương mại và chuyển giao công nghệ. Đây là khu vực có mức độ mở cửa cao, áp dụng các cơ chế ưu đãi đặc biệt, hạ tầng kỹ thuật – dịch vụ đồng bộ, hiện đại cùng phương thức quản lý linh hoạt, phù hợp với yêu cầu hội nhập và cạnh tranh quốc tế.

Hệ thống cảng nước sâu là lợi thế lớn nhất của KKT Vũng Áng khi các hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa rất thuận tiện. Ảnh: Đình Nhất

Đối với Việt Nam, trong các văn bản, định hướng của Đảng đã xác định vai trò đột phá của mô hình Khu thương mại tự do trong phát triển kinh tế - xã hội. Kết luận số 115-KL/TW của Bộ Chính trị đã khẳng định: “…lấy khu công nghiệp, khu chế xuất, khu thương mại tự do thế hệ mới làm cứ điểm chiến lược để tạo động lực phát triển cho các vùng và cả nước”. Điều này đã được cụ thể hóa bằng việc cho phép một số địa phương triển khai thí điểm nhằm tạo tiền đề cho việc nhân rộng trong tương lai. Tại Hà Tĩnh, KKT Vũng Áng sở hữu vị trí địa lý chiến lược với cụm cảng nước sâu Vũng Áng – Sơn Dương và hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy thuận lợi là lợi thế vượt trội để phát triển mô hình này.

Để khai thác tiềm năng, tận dụng cơ hội, tiếp tục phát triển KKT Vũng Áng xứng đáng là “trung tâm động lực tăng trưởng”của tỉnh trong giai đoạn mới, đại biểu Trần Việt Hà đề xuất các nhóm nội dung gồm:

Thứ nhất, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội cần tập trung tuyên truyền về chủ trương, chính sách, nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của Nhân dân về chủ trương mở rộng KKT Vũng Áng và thành lập Khu thương mại tự do. Đây là cơ hội để mở ra không gian phát triển mới, thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân và đưa Hà Tĩnh trở thành một cực tăng trưởng quan trọng của vùng và cả nước.

Thứ hai, đẩy nhanh việc hoàn thiện các quy hoạch xây dựng, thủ tục mở rộng KKT Vũng Áng và Đề án thành lập Khu thương mại tự do. Chủ động đề xuất và tranh thủ sự ủng hộ của Trung ương để xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội cho Khu thương mại tự do phù hợp với tiềm năng, lợi thế sẵn có.

Ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư công giai đoạn trung hạn 2026 - 2030 cho các dự án trong KKT, đặc biệt là hạ tầng giao thông nội vùng, giao thông đối ngoại, kết nối đa phương thức. Qua đó, thu hút, dẫn dắt các nguồn lực đầu tư xã hội để phát triển hạ tầng các khu công nghiệp, hạ tầng cảng biển, logistics và các hạ tầng khác trong Khu kinh tế.

Thứ ba, triển khai quyết liệt các giải pháp cải cách hành chính, nhằm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh thực sự minh bạch, thông thoáng và cạnh tranh vượt trội theo phương châm “Chính quyền kiến tạo, phục vụ”; tăng cường ứng dụng chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo trong quản lý nhà nước; khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ, cải tiến hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.

Xây dựng chiến lược xúc tiến đầu tư chuyên nghiệp, có trọng tâm, trọng điểm; thu hút các tập đoàn, doanh nghiệp lớn đóng vai trò đầu tàu, là “bệ đỡ” tạo sức lan tỏa và dẫn dắt sự phát triển của cả hệ sinh thái doanh nghiệp địa phương, qua đó đa dạng hóa động lực tăng trưởng của tỉnh. Đồng thời, tiếp tục ưu tiên tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cộng đồng doanh nghiệp.

Thứ tư, xây dựng chiến lược đào tạo và thu hút nhân lực chất lượng cao. Đẩy mạnh liên kết chặt chẽ giữa “Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp”, gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của thị trường, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên thu hút đầu tư của khu kinh tế, khu thương mại tự do. Thúc đẩy giải quyết việc làm, nâng cao trình độ, tay nghề kỹ thuật của lao động địa phương, lao động tại các vùng thu hồi đất, chuyển nhượng đất phục vụ cho các dự án.

Thứ năm, chú trọng đảm bảo phát triển bền vững. Ưu tiên thu hút các ngành công nghiệp xanh, sạch, sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, gắn với tăng cường kiểm soát chặt chẽ các nguy cơ ô nhiễm. Gắn phát triển kinh tế với phát triển xã hội, đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Xây dựng Kkt Vũng Áng theo hướng bền vững, nơi kinh tế thịnh vượng hài hòa với môi trường trong lành và trật tự, an toàn xã hội.

Việc mở rộng KKT Vũng Áng và định hướng thành lập Khu thương mại tự do không chỉ là sự gia tăng quy mô không gian mà còn là một bước đột phá về tư duy phát triển kinh tế. Điều này thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ, tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ dám làm của Hà Tĩnh trong việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng. Đây là nền tảng quan trọng để Hà Tĩnh chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế.

Nhóm PV

Nguồn Hà Tĩnh : https://baohatinh.vn/mo-rong-kkt-vung-ang-gan-voi-thanh-lap-khu-thuong-mai-tu-do-dot-pha-tu-duy-phat-trien-post296630.html