'Mở trói' cho cua Cà Mau

2 giờ trướcBài gốc

Ngày 18/11, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cà Mau tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững ngành cua biển”. Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động của Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ II năm 2025, diễn ra từ 16-22/11.

Cua ngon và chất lượng nhất Việt Nam

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Ngô Vũ Thăng, tỉnh địa đầu cực Nam Tổ quốc này có vị trí địa lý đặc biệt cùng hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển và vùng tiếp giáp trải rộng nên rất thuận lợi cho việc phát triển nghề nuôi cua biển. Cua Cà Mau được đánh giá là loại cua ngon và chất lượng nhất Việt Nam.

Ba năm trước, cua Cà Mau được xác lập bảo hộ chỉ dẫn địa lý và đang là mặt hàng chủ lực của tỉnh với tổng giá trị mang lại hơn 10.000 tỷ đồng mỗi năm. Người tiêu dùng trong nước và quốc tế ưa chuộng cua Cà Mau thông qua danh tiếng và chất lượng. Đó là thịt cua săn chắc, ngon ngọt, nhiều dinh dưỡng.

“Sản phẩm cua Cà Mau không chỉ là nguồn thu quan trọng cho hàng vạn hộ dân mà còn là đặc sản có tiềm năng lớn để khai thác thị trường cao cấp trong nước và quốc tế”, lãnh đạo UBND tỉnh Cà Mau khẳng định.

Quang cảnh hội thảo sáng 18//11, tại hội trường UBND tỉnh Cà Mau.

Theo ông Ngô Vũ Thăng, Cà Mau có diện tích nuôi cua xen canh trong vuông tôm khoảng 365.000 ha, sản lượng trên 31.000 tấn mỗi năm. Địa phương đặt mục tiêu đến năm 2030, sẽ nâng tổng sản lượng cua lên 36.500 tấn, phấn đấu xuất khẩu và phát triển chuỗi liên kết tiêu thụ ngành hàng cua đạt từ 30% sản lượng trở lên.

Tuy có nhiều tiềm năng và như lợi thế trong phát triển nhưng ngành hàng cua Việt Nam đang đối diện với một số thách thức. Đó là áp lực dịch bệnh và an toàn sinh học có thể gây thiệt hại lớn nếu không có hệ thống giám sát, cảnh báo và quản lý.

Áp lực về quản lý môi trường cũng như bảo tồn nguồn lợi tự nhiên cùng với giá trị gia tăng trên sản phẩm chế biến từ cua và thương hiệu cua còn khiêm tốn. Không chỉ vậy, việc sản xuất cua vẫn mang tính nhỏ lẻ, phân tán, chưa hình thành được nhiều vùng nuôi tập trung đạt chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP.

Theo Chi cục Chất lượng, chế biến và Phát triển thị trường Cà Mau, ngành cua tỉnh này đang đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết để phát triển bền vững. Trước hết, giá cả cua còn nhiều biến động, phụ thuộc lớn vào nhu cầu và chính sách nhập khẩu của thị trường Trung Quốc, nơi chiếm tới 70-80% tổng sản lượng xuất khẩu. Sự phụ thuộc này làm gia tăng rủi ro, chỉ cần thị trường này thay đổi chính sách hoặc giảm nhu cầu, giá cua trong tỉnh sẽ giảm mạnh gây ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của các hộ dân.

Lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Cà Mau tham quan gian hàng trưng bày cua Cà Mau vào tối 16/11.

Sản phẩm xuất khẩu hiện nay chủ yếu vẫn là cua sống hoặc cua nguyên con, giá trị gia tăng thấp. Công nghệ bảo quản, sơ chế và chế biến sâu của tỉnh còn hạn chế, chưa khai thác được hết tiềm năng để sản xuất ra các sản phẩm giá trị cao như cua bóc nõn, cua đông lạnh, cua đóng hộp hay các sản phẩm chế biến sẵn phục vụ thị trường cao cấp.

“Ngoài ra, quy mô nuôi cua hiện vẫn nhỏ lẻ, phân tán, chủ yếu là hộ gia đình với diện tích nuôi xen canh trong vuông tôm, chưa hình thành nhiều vùng nuôi tập trung có liên kết chuỗi chặt chẽ. Điều này gây khó khăn trong việc áp dụng đồng bộ quy trình nuôi an toàn sinh học, truy xuất nguồn gốc, cũng như trong khâu kiểmsoát chất lượng”, Chi cục Chất lượng, chế biến và Phát triển thị trường Cà Mau đánh giá.

Phát triển theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học và đại biểu đã tập trung trao đổi thảo luận giải pháp kỹ thuật về việc phát triển nguồn giống chất lượng cao, chương trình giám sát dịch bệnh, đào tạo kỹ thuật cho người nuôi. Việc nghiên cứu mô hình nuôi cua kết hợp xây dựng tiêu chuẩn nuôi thân thiện môi trường; xây dựng sản phẩm OCOP, sản phẩm chế biến tiện lợi xuất khẩu và phát triển câu chuyện thương hiệu gắn với rừng ngập mặn để gia tăng nhận diện trên thị trường quốc tế cũng được các đại biểu tập trung thảo luận.

Hội thảo cũng tìm hướng “mở trói” cho cua Cà Mau từ những kinh nghiệm phát triển ngành cua biển tại Thái Lan với những chính sách, kỹ thuật và liên kết vùng qua tham luận của Giáo sư – Tiến sĩ Sukree Hajasamae đến từ Đại học Prince of Songkla (Thái Lan); Mô hình nuôi cua biển của Indonesia – sản xuất giống và bảo tồn nguồn lợi qua tham luận của Giáo sư Đại học Hasanuddin là bà Yushinta Fujaya. Tiến sĩ Trần Nguyễn Duy Khoa và Phó giáo sư – Tiến sĩ Trần Thị Tuyết Hoa (Trường Thủy sản – Đại học Cần Thơ) cũng mang đến hội thảo Giải pháp sản xuất cua biển chất lượng cao – kháng bệnh; các bệnh nguy hiểm mới gặp trên cua biển và phương pháp phòng trị…

Quảng diễn các món ăn từ cua Cà Mau tại Quảng trường Phan Ngọc Hiển.

Qua hội thảo cho thấy ngành hàng cua Cà Mau có nhiều lợi thế nổi bật để phát triển bền vững trong thời gian tới. Đặc biệt, vùng nguyên liệu cua thương phẩm đã được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ với Chứng nhận nhãn hiệu tập thể “Cua Năm Căn - Cà Mau” và Chỉ dẫn địa lý “Cua Cà Mau”. Những chứng nhận này không chỉ tạo cơ sở pháp lý quan trọng trong việc quản lý, kiểm soát chất lượng, chống hàng giả, mà còn giúp khẳng định thương hiệu và giá trị kinh tế - văn hóa đặc thù của cua Cà Mau.

Song song đó, chính quyền địa phương đã ban hành kế hoạch phát triển ngành hàng cua đến năm 2030, trong đó nhấn mạnh định hướng phát triển theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng. Các chính sách hỗ trợ được triển khai khá đa dạng, bao gồm hỗ trợ xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu, thúc đẩy liên kết giữa người nuôi - hợp tác xã - doanh nghiệp, và khuyến khích đầu tư vào chế biến sâu.

Ngoài ra, điều kiện tự nhiên của Cà Mau cũng là lợi thế hiếm có, đó là hệ sinh thái rừng ngập mặn rộng lớn, nguồn nước mặn - lợ phong phú, cùng tập quán canh tác truyền thống giúp con cua phát triển khỏe mạnh, ít dịch bệnh và giữ được hương vị đặc trưng.

Duy Khang

Nguồn Du lịch TP.HCM : https://tcdulichtphcm.vn/chuyen-dong/mo-troi-cho-cua-ca-mau-c2a106244.html