'Mỏ vàng' Công nghiệp văn hóa: Đã đến lúc TP.HCM đầu tư cho 'bộ máy' sản xuất

2 giờ trướcBài gốc

Khi "nội lực" đã sẵn sàng

Tại Hội thảo khoa học “Phát triển công nghiệp văn hóa phía Nam tại TP.HCM” vừa diễn ra, bức tranh về sức mua của thị trường văn hóa phương Nam đã hiện ra đầy sống động.

Những con số không hề biết nói dối: Năm 2024, doanh thu phòng vé Việt Nam đạt 4.700 tỉ đồng. Bước sang năm 2025, thị trường tiếp tục chứng kiến sự bùng nổ khi chỉ riêng 10 phim Việt đứng đầu đã mang về hơn 2.700 tỉ đồng, tiêu biểu là phim Mưa đỏ với doanh thu 700 tỉ đồng.

Trong bối cảnh đó, bài tham luận của Thạc sĩ Lê Quang Đức tại hội thảo đã mang đến một góc nhìn vừa thực tiễn, vừa mang tầm quốc tế.

Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm báo trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật và hiện là Thư ký tòa soạn của ZNews.vn, ông Đức đã có quá trình theo sát các biến chuyển của thị trường giải trí nội địa. Đặc biệt, với tư cách là một học giả Chevening (2024-2025) vừa tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo tại Đại học Sussex (Vương quốc Anh) – nơi được coi là "cái nôi" khai sinh ra khái niệm này trên thế giới – những phân tích của ông mang sức nặng của một người hiếm hoi tại Việt Nam được đào tạo bài bản và đúng chuyên ngành này tại xứ sở sương mù.

Thành phố cũng đang đứng trước một vận hội lớn về đầu tư. Với nguồn vốn huy động cho hạ tầng dự kiến khoảng 620.000 tỉ đồng trong năm 2025, cùng sự hình thành của Trung tâm tài chính quốc tế, TP.HCM đang nắm giữ những nguồn lực mà bất kỳ đô thị sáng tạo nào cũng mơ ước.

Bức tranh kinh tế sáng tạo: Từ những kỷ lục doanh thu phòng vé đến khát vọng xây dựng hệ sinh thái sản xuất nội dung số chuẩn quốc tế tại TP.HCM

Giải tỏa "cơn khát" hạ tầng sản xuất

Dưới lăng kính kinh tế học đô thị, Thạc sĩ Lê Quang Đức chỉ ra một thực tế là chúng ta đang "mạnh về tiêu dùng nhưng còn khiêm tốn về sản xuất". Từ những hướng quan tâm nghiên cứu chuyên sâu về mô hình công nghiệp sáng tạo cho tổ chức và cá nhân, ông nhận định TP.HCM đang thiếu vắng những tổ hợp sản xuất tập trung chuẩn quốc tế.

Việc thiếu các phim trường cách âm hiện đại, các trung tâm hậu kỳ và kỹ xảo hình ảnh kỹ thuật cao khiến chúng ta vô tình để dòng tiền và các hợp đồng giá trị lớn chảy sang các quốc gia lân cận. "Nút thắt" không chỉ nằm ở điện ảnh. Trong kinh tế sự kiện, việc thiếu vắng các không gian biểu diễn đa năng đạt chuẩn cũng khiến thành phố lỡ nhịp với các chuyến lưu diễn toàn cầu.

Dẫn chứng từ thực tế vận hành tại các thành phố sáng tạo thế giới, ông Đức khẳng định: Một đô thị chỉ có thể trở thành trung tâm sáng tạo thực thụ khi giải quyết được bài toán hạ tầng sáng tạo và không gian đô thị – những yếu tố cốt lõi để bảo vệ năng lực sản xuất nội địa.

Rạch Chiếc: Cơ hội hình thành "Khu kinh tế sự kiện"

Một trong những kiến nghị mang tính xây dựng nhất chính là việc định vị lại dự án Khu liên hợp thể dục thể thao Rạch Chiếc. Dưới góc nhìn về phát triển bền vững trong công nghiệp văn hóa, ông cho rằng mức đầu tư khoảng 7.000 tỷ đồng cho sân vận động 50.000 chỗ không nên chỉ phục vụ cho một mục tiêu thể thao thuần túy.

Thành phố hoàn toàn có thể biến Rạch Chiếc thành một "Khu kinh tế sự kiện" tích hợp. Nếu chúng ta ưu tiên tìm kiếm các đơn vị vận hành chuyên nghiệp ngay từ khâu thiết kế để đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật về âm học, hậu cần và quản lý đám đông, Rạch Chiếc sẽ trở thành "điểm neo" thu hút các sự kiện giải trí tầm cỡ. Từ đây, một hệ sinh thái dịch vụ từ lưu trú, ẩm thực đến bán lẻ sẽ cùng cộng hưởng, tạo ra doanh thu bền vững cho thành phố.

Thạc sĩ Lê Quang Đức trình bày bài tham luận nhấn mạnh việc chuyển dịch tư duy từ "xây công trình văn hóa" sang "kiến tạo hạ tầng sản xuất.

Chuyển danh hiệu thành năng lực kinh tế

Mục tiêu đóng góp 7-8% vào kinh tế thành phố vào năm 2030 cho thấy quyết tâm lớn của chính quyền trong việc phát triển Công nghiệp văn hóa. Để hiện thực hóa điều này, thành phố cần một bản đồ năng lực rõ ràng: Nút thắt ở đâu thì gỡ ở đó. Việc xây dựng các cụm ngành sáng tạo đủ quy mô, nơi các doanh nghiệp cùng cư trú và hỗ trợ lẫn nhau, sẽ là lời giải cho bài toán giảm chi phí sản xuất và nâng cao sức cạnh tranh.

Danh hiệu Thành phố sáng tạo của UNESCO không nên chỉ là một tấm bảng vàng treo trên tường, mà cần được chuyển hóa thành các chỉ số tăng trưởng cụ thể: số ngày quay của các đoàn phim quốc tế, số lượng việc làm kỹ thuật cao được tạo ra và giá trị xuất khẩu nội dung số.

Với tâm huyết của một chuyên gia nghiên cứu về hạ tầng sáng tạo, ông Đức kỳ vọng TP.HCM sẽ sớm sở hữu những "cụm ngành" đủ quy mô để các doanh nghiệp cùng cư trú và hỗ trợ lẫn nhau. Khi hạ tầng được đầu tư đúng tầm và đúng tư duy kinh tế, Công nghiệp văn hóa sẽ thực sự là động lực mới, đưa kinh tế phương Nam vươn xa hơn trên bản đồ quốc tế.

Hội thảo được phối hợp tổ chức bởi các đơn vị chuyên môn uy tín, bao gồm: Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HIDS), Hiệp hội Phát triển Công nghiệp Văn hóa Việt Nam (VCIDA) - Chi nhánh TP.HCM và Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Văn học Nghệ thuật Việt Nam (VIFOLAC).

Sự hợp tác giữa cơ quan nghiên cứu chiến lược, hiệp hội ngành nghề và quỹ hỗ trợ nghệ thuật nhằm tạo ra một diễn đàn đa chiều, tập trung đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp đột phá cho sự phát triển của công nghiệp văn hóa tại khu vực phía Nam.

Thạc sĩ Lê Quang Đức là một trong số ít chuyên gia tại Việt Nam theo học chuyên sâu về Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo tại Vương quốc Anh. Các hướng nghiên cứu chính của ông tập trung vào mô hình công nghiệp sáng tạo, phát triển bền vững và hạ tầng không gian sáng tạo đô thị. Hiện ông giữ vai trò Thư ký tòa soạn, Trưởng ban Giải trí tại ZNews.vn.

Phạm Quang Long

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/mo-vang-cong-nghiep-van-hoa-da-den-luc-tp-hcm-dau-tu-cho-bo-may-san-xuat-242864.html