Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn thực hiện thủ tục tố tụng, thủ tục hành chính tư pháp trên môi trường điện tử tại TAND bao gồm:
Nộp đơn khởi kiện, đơn yêu cầu, đơn đề nghị, kiến nghị; cung cấp, giao nộp tài liệu, chứng cứ; cấp, tống đạt, thông báo văn bản; nộp án phí, lệ phí, chi phí tố tụng, tạm ứng án phí, lệ phí, chi phí tố tụng; giao, nhận hồ sơ, tài liệu, chứng cứ, văn bản tố tụng giữa các Tòa án..
Cũng theo dự thảo, cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện gửi đơn khởi kiện, yêu cầu kèm theo tài liệu, chứng cứ mà mình hiện có trên Hệ thống điện tử giải quyết thủ tục tố tụng, hành chính tư pháp qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc hình thức khác theo hướng dẫn của TAND Tối cao, trừ trường hợp tài liệu, chứng cứ là vật chứng; tài liệu nghe được, nhìn được hoặc những tài liệu, chứng cứ khác mà không thể định dạng dưới dạng thông điệp dữ liệu điện tử.
Ngày khởi kiện, yêu cầu là ngày cơ quan, tổ chức, cá nhân gửi đơn khởi kiện, yêu cầu bằng phương thức gửi trực tuyến và được hệ thống xác nhận là gửi thành công. Cơ quan, tổ chức, cá nhân gửi tài liệu, chứng cứ bằng phương tiện điện tử đến Tòa án thông qua tài khoản giao dịch điện tử của mình.
Sau khi nhận được đơn khởi kiện, yêu cầu, tài liệu, chứng cứ của cơ quan, tổ chức, cá nhân, Tòa án phải gửi xác nhận đã nhận được đơn khởi kiện, yêu cầu, tài liệu, chứng cứ của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó.
Để có thể thực hiện khởi kiện, nộp chứng cứ tài liệu online, người dân phải đăng ký tài khoản giao dịch điện tử với tòa án bằng tài khoản định danh điện tử do hệ thống định danh và xác thực điện tử tạo lập, đã kết nối, tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Hệ thống điện tử giải quyết thủ tục tố tụng, hành chính tư pháp của Tòa án.
Tòa án được tổ chức phiên họp, phiên tòa trực tuyến để giải quyết, xét xử các vụ án, vụ việc, trừ các vụ án liên quan đến bí mật nhà nước, an ninh quốc gia.
Tuy vậy, việc thực hiện các thủ tục tại nghị quyết (khi được thông qua) cũng sẽ chỉ được thực hiện khi các tòa án đủ điều kiện.
Có thể nói, việc ban hành Nghị quyết cho phép người dân thực hiện các thủ tục tố tụng qua cổng dịch vụ công rất kịp thời và phù hợp với tình hình hiện nay. Sau khi được thông qua, Nghị quyết này sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để các Tòa, cá nhân, tổ chức thực hiện. Nó không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức cho cả người dân và thẩm phán, thư ký tòa án khi giải quyết vụ việc mà còn tăng tính minh bạch trong việc giải quyết vụ án.
Ngọc Minh