Một mặt hàng Việt 'đột phá' tăng 174% vào thị trường Mỹ, lập đỉnh 5 năm

5 giờ trướcBài gốc

Xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam đang trải qua một đợt tăng trưởng đột phá. Tiềm năng vươn lên thành một mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực mới sau tôm và cá tra, mở ra cơ hội mới cho ngành thủy sản chế biến trong nước.

THẾ MẠNH MỚI CỦA NGÀNH THỦY SẢN

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này vượt qua kim ngạch xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam trong suốt 5 năm trở lại đây, kể từ năm 2020. Mỹ là thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá rô phi Việt Nam, chiếm đến 62% tỷ trọng trong tổng giá trị cá rô phi Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài.

Trước khi bước vào đợt bứt phá ngoạn mục của năm 2025, ngành xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam đã cho thấy xu hướng tăng trưởng rõ rệt trong hai năm liền kề. Theo Vietnam Fisheries Magazine, năm 2023, kim ngạch xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam đạt khoảng 17 triệu USD, đánh dấu bước phục hồi đầu tiên sau giai đoạn dài trầm lắng.

Sang năm 2024, con số này đã tăng vọt lên khoảng 41 triệu USD, tức tăng hơn 138% so với năm trước đó. Đây là mức tăng trưởng hiếm thấy trong ngành thủy sản, đặc biệt đối với một mặt hàng vốn được xem là “phụ trợ” bên cạnh cá tra hay tôm.

Đến 8 tháng đầu năm 2025, đà tăng không những được duy trì mà còn bùng nổ mạnh mẽ hơn. Kim ngạch xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam đạt hơn 63 triệu USD, vượt xa tổng giá trị của cả năm 2024 chỉ trong chưa đầy ba quý. Theo số liệu của Hải quan Việt Nam và Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), đây là mức cao nhất trong vòng 5 năm qua, phản ánh rõ sự chuyển dịch chiến lược của ngành cá rô phi Việt Nam từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm giá trị gia tăng, đồng thời mở rộng mạnh mẽ mạng lưới thị trường xuất khẩu.

Thị trường Mỹ tiếp tục là đầu tàu dẫn dắt cho sự tăng trưởng này. Đáng chú ý, nếu xét riêng nhóm sản phẩm “non-red tilapia” (không bao gồm cá diêu hồng), giá trị xuất khẩu đạt tới 52 triệu USD, tăng 359% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khoảng 70% lượng hàng đi vào thị trường Mỹ. Điều này cho thấy nhu cầu nhập khẩu cá rô phi Việt Nam tại Mỹ đang tăng mạnh, đặc biệt ở phân khúc fillet đông lạnh, sản phẩm được đánh giá có chất lượng và độ ổn định cao hơn so với nguồn cung từ một số quốc gia khác.

Về cơ cấu sản phẩm, các mặt hàng tươi, đông lạnh và đặc biệt là phi lê đông lạnh đang đóng góp tỷ trọng lớn nhất trong kim ngạch xuất khẩu. Đây là nhóm hàng mang lại giá trị gia tăng cao, nhờ đáp ứng tốt tiêu chuẩn chế biến và bảo quản của các thị trường nhập khẩu khó tính như Mỹ, Nhật Bản hay châu Âu.

Theo phân tích của SeafoodSource, Việt Nam hiện đã trở thành nhà cung cấp cá rô phi fillet đông lạnh lớn thứ hai cho thị trường Mỹ, chỉ xếp sau Trung Quốc trong phân khúc mã HS 030461. Thành công này cho thấy sự cải thiện rõ rệt về năng lực chế biến và kiểm soát chất lượng và chứng minh rằng cá rô phi Việt Nam đang dần vươn lên cạnh tranh ở sân chơi toàn cầu nơi mà trước đây, sản phẩm này gần như bị lu mờ giữa các dòng cá xuất khẩu chủ lực khác của Việt Nam.

CHINH PHỤC THỊ TRƯỜNG MỚI

Đằng sau cú tăng trưởng ngoạn mục của ngành cá rô phi Việt Nam trong năm 2025 là hàng loạt yếu tố cộng hưởng, từ biến động thị trường quốc tế đến sự chuyển mình mạnh mẽ trong năng lực sản xuất trong nước. Trong đó, sự trỗi dậy của dòng sản phẩm fillet đông lạnh, cơ hội từ việc tái cấu trúc nguồn cung toàn cầu, và bước tiến vào các thị trường mới được xem là những động lực cốt lõi đưa cá rô phi Việt Nam “ra biển lớn”.

Trước hết, xu hướng tiêu dùng cá trắng trên toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt tại Mỹ và khu vực Bắc Mỹ, những thị trường vốn ưa chuộng các sản phẩm có hàm lượng đạm cao, ít béo, dễ chế biến. Khi nguồn cung từ các loài cá truyền thống như cá tuyết, cá pollock hay cá basa trở nên đắt đỏ hoặc hạn chế, cá rô phi, đặc biệt là fillet đông lạnh đang trở thành lựa chọn thay thế phổ biến. Sự dịch chuyển khẩu vị tiêu dùng toàn cầu đang mở ra “đường băng” mới cho cá rô phi Việt Nam.

Bên cạnh đó, cơ hội bất ngờ đến từ sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Trung Quốc, nhà sản xuất và xuất khẩu cá rô phi lớn nhất thế giới đang đối mặt với hàng loạt rào cản mới: chi phí sản xuất gia tăng, vấn đề môi trường, và đặc biệt là biện pháp thuế, chính sách siết nhập khẩu của Mỹ đối với hàng thủy sản Trung Quốc. Theo SeafoodSource, chính yếu tố này đã khiến nhiều nhà nhập khẩu Mỹ phải chuyển hướng tìm kiếm nguồn cung mới tại các quốc gia Đông Nam Á.

Tuy nhiên, lợi thế cạnh tranh của Việt Nam không chỉ đến từ yếu tố thời cơ, mà còn nhờ sự nâng cấp toàn diện trong năng lực nuôi trồng và chế biến. Việt Nam sở hữu điều kiện tự nhiên đặc biệt phù hợp để phát triển cá rô phi với khí hậu nhiệt đới ổn định, diện tích mặt nước dồi dào và chu kỳ nuôi ngắn chỉ từ 5–6 tháng. Những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp và hợp tác xã đã đầu tư mạnh vào khâu con giống, quản lý chất lượng nước, cũng như hệ thống chế biến đạt chuẩn quốc tế, giúp nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm. Nhiều nhà máy đạt chứng nhận xuất khẩu vào Mỹ, EU, Nhật Bản… đã góp phần giúp cá rô phi Việt Nam có thể đáp ứng nhanh các đơn hàng lớn, đòi hỏi nghiêm ngặt về chất lượng và truy xuất nguồn gốc.

Đặc biệt, bước tiến mới nhất trong hành trình “chinh phục thị trường mới” của cá rô phi Việt Nam chính là thành công mở cửa thị trường Brazil – nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ.

Ngày 6/11, container đầu tiên chứa 24 tấn cá rô phi Việt Nam đã rời cảng TP.HCM để xuất khẩu sang Brazil thông qua Tập đoàn JBS, tập đoàn thực phẩm lớn nhất nước này. JBS hiện sở hữu 280.000 nhân sự, vận hành 150 nhà máy tại nhiều quốc gia và là doanh nghiệp dẫn đầu thế giới về thịt bò và thịt gà. Đáng chú ý, tập đoàn này đang đầu tư hai nhà máy chế biến thịt bò tại Việt Nam với tổng vốn 150 triệu USD, cho thấy mối quan hệ hợp tác ngày càng sâu rộng giữa hai quốc gia.

Lô hàng vừa xuất đi nằm trong đơn đặt hàng 32 container tương đương 700 tấn cá rô phi mà JBS ký kết nhập khẩu từ Việt Nam. Theo kế hoạch, các container này sẽ cập cảng Santos, Brazil vào ngày 17/12/2025, sau đó được phân phối qua hệ thống siêu thị, chuỗi HORECA (nhà hàng – khách sạn – catering) và phòng trưng bày sản phẩm JBS trên toàn Brazil.

Sự kiện này không chỉ là một dấu mốc thương mại đơn thuần, mà còn là biểu tượng cho bước phát triển mới trong hợp tác kinh tế Việt Nam – Brazil, hiện thực hóa thỏa thuận mở cửa thị trường nông sản song phương được Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Lula da Silva thống nhất trong cuộc hội đàm cấp cao bên lề Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng tại Rio de Janeiro hồi tháng 7/2025. Theo thỏa thuận này, Việt Nam mở cửa cho thịt bò Brazil, trong khi Brazil chính thức mở cửa thị trường cho các sản phẩm cá rô phi, cá tra và cá basa Việt Nam – mở ra cơ hội mới cho thủy sản Việt Nam tại khu vực Nam Mỹ đầy tiềm năng.

Tựu chung, cá rô phi Việt Nam đang dần thoát khỏi “cái bóng” của những mặt hàng chủ lực, để trở thành ngôi sao mới trên bản đồ xuất khẩu thủy sản. Từ việc đáp ứng khẩu vị người tiêu dùng Mỹ, tận dụng khoảng trống từ nguồn cung Trung Quốc, đến mở toang cánh cửa sang Brazil và thị trường Nam Mỹ, ngành cá rô phi Việt Nam đang khẳng định một vị thế mới, chủ động, thích ứng và sẵn sàng chinh phục các thị trường cao cấp toàn cầu.

Hà Linh

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/mot-mat-hang-viet-dot-pha-tang-174-vao-thi-truong-my-lap-dinh-5-nam-post564705.html