Từ tuần 26, bệnh nhân được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ. Ảnh: Freepik.
Mới đây, bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), vừa chia sẻ về một sản phụ không may mất con vì chủ quan với bệnh tiểu đường thai kỳ.
Bệnh nhân 24 tuổi, mang thai lần đầu. Từ tuần 26, chị được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ. Tuy nhiên, do sợ tiêm và nghĩ chỉ cần ăn kiêng là đủ, thai phụ tự điều chỉnh chế độ ăn, tự đo đường máu tại nhà.
Nhiều lần, đường máu sau ăn dao động 8,2 mmol/L, cao nhất 10,6 mmol/L. Bệnh nhân cho rằng đây chỉ là do "ăn nhiều hơn bình thường" và tự trấn an sẽ điều chỉnh lại.
Một ngày, chị thấy mệt mỏi, buồn nôn, nôn nhiều, nghĩ bị đau dạ dày nên không đi khám ngay. Vài giờ sau, triệu chứng không giảm, chị nhập viện trong tình trạng đường máu 19,5 mmol/L, xét nghiệm cho thấy nhiễm toan ceton. Kết quả siêu âm khiến chị bàng hoàng: không còn tim thai. Mọi việc diễn ra quá nhanh, để lại cú sốc lớn cho gia đình.
Bác sĩ Tuấn cho biết ở phụ nữ mang thai, nhiễm toan ceton có thể xảy ra ngay cả khi đường máu chỉ 8-11 mmol/L, thấp hơn nhiều so với người không mang thai. Nguyên nhân là nhau thai tiết nhiều hormone (hPL, progesterone, estrogen, cortisol) làm giảm nhạy cảm insulin. Cơ thể dễ chuyển sang phân giải mỡ, sinh ceton; thai nhi lại liên tục tiêu thụ glucose, khiến tình trạng nhiễm toan tiến triển rất nhanh, chỉ trong vài giờ.
Nhiễm toan ceton gây mất nước, toan máu, giảm tưới máu nhau thai, thiếu oxy cho thai, dẫn đến suy thai cấp và thai lưu. Đây là tình trạng cấp cứu nội tiết - sản khoa, với tỷ lệ tử vong thai 9% đến hơn 30% tùy báo cáo.
Điều đáng lo ngại là nhiều thai phụ vẫn nghĩ "đường máu không quá cao" là an toàn, bỏ qua các lần đường máu sau ăn vượt mục tiêu. Trong khi đó, hướng dẫn mới của Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ (ADA) và Đại học Sản phụ khoa Mỹ (ACOG) khuyến cáo sau ăn 1 giờ, đường máu nên dưới 7,8 mmol/L; sau ăn 2 giờ, dưới 6,7 mmol/L.
Nếu nhiều lần vượt ngưỡng hoặc có triệu chứng mệt mỏi, buồn nôn, khát nước, tiểu nhiều, thở nhanh sâu…, thai phụ cần đến bệnh viện ngay.
Bác sĩ Tuấn nhấn mạnh khởi trị insulin đúng thời điểm không gây hại cho thai, mà là biện pháp an toàn nhất để bảo vệ cả mẹ và con trước biến chứng nguy hiểm. "Đừng để những con số tưởng như 'tăng nhẹ' khiến mình chủ quan, để rồi phải đánh đổi bằng nước mắt và hai chữ 'giá như'," vị chuyên gia nói.
Phương Anh