Mùa thơm mùa thảo

4 giờ trướcBài gốc

Anh Sáu chở từ Tắc Cậu về Châu Phong một ghe khóm ngon nhất. Trong bụng anh nghĩ, khóm phải già rọi, phải chín cây mới ngọt. Thiên hạ chỉ bán những trái khóm xanh lè xanh lét. Anh tức mình. Vậy là anh cắt khóm già nhất, ửng nửa trái có khi chín nguyên trái. Nhưng cái loại trái thơm tho bổ dưỡng đó khoảng cách giữa đỉnh của ngon và úng không tính bằng ngày mà bằng giây bằng phút. Nó giống như vải. Bẻ khỏi cây, chất lượng vải giảm dần dần với tốc độ cấp cứu. Lúc đi Bắc Giang tôi chứng kiến một con đường đỏ màu vải. Mọi thứ đều dừng lại nhường đường cho vải.

Khóm chín cũng như vải nhưng không ai nhường đường cho loại khóm ngon nhất. Một ghe khóm ngon nhất khi về tới nơi có thể bán được thì nó đã úng hơn nửa ghe. Anh Sáu ngồi lượm những trái khóm có dấu úng quăng xuống sông. Những trái khóm tươm mật vàng thơm như mật ong. Có thể lấy nước thắng xi rô. Có thể ăn khóm thay cơm, ăn no rồi đói lại ăn tiếp. Chỉ có khóm Tắc Cậu chín cây mới có thể làm nên mùa ngọt ghiền gẫm như vậy. Đất mặn, đất chua, đất chai sần rồng rắn. Gai lớn, gai nhỏ, gai ngang dọc cua còng. Hai đứa cọc cằn đó nắm tay nhau đẻ ra con nhỏ ngọt mặn mòi, ngọt thiệt thà mà tha thiết. Con nhỏ quê trân đó làm dịu ngọt những bữa nắng oi nồng, làm những buổi cơm thừa mứa cá mắm trở nên lành mạnh. Ngay cả những trái khóm chín rục úng một phần cũng không bớt ngọt thơm.

Anh Sáu ngồi trên ghe lụm từng trái từng trái chứa đầy mật ngọt quăng xuống dòng sông Hậu đang lững lờ nửa trôi nửa đứng. Chị Đẹp bơi xuồng ra mót từng trái khóm trong màu nước trong xanh. Hôm đó nước đứng chuyển ròng. Chiếc xuồng chị quay ngang thả bập bềnh trong nước. Đám khóm cũng trôi bập bềnh quanh đó. Hình như nước không chảy nên cuộc trôi của khóm của xuồng cũng chỉ mang tính bập bềnh.

Chị ngồi đầu xuồng, đội cái nón lá cũ. Nhìn từ xa chỉ thấy xuồng thấy khóm và thấy dáng chị chớ không thấy màu da trắng hồng. Chị tên đẹp mà người cũng nõn nà, mướt mát. Người đẹp ngồi vớt từng trái ngọt cắt bỏ chỗ hư rồi để phần còn lại lên xuồng. Nó ngọt phải biết. Anh Sáu nhìn người đẹp vớt khóm vừa ngại vừa cười. Anh nói bỏ đi, lên đây anh cho khóm nguyên nè. Chị ngồi im, vẫn mót khóm. Dòng sông như say trong vị khóm vàng ươm tươm mật. Và nó say luôn màu mắt màu môi của đôi người ngọt lịm. Họ thương nhau từ mùa khóm chín trôi trôi.

Những mùa khóm đượm màu nắng, ngọt vị mật của đất mặn đồng chua. Ảnh: Đoàn Xá

Tôi mười mấy tuổi nhìn cuộc tình mùa khóm, lại là mùa khóm trôi sông, sao nghe nó lênh đênh quá. Tôi không bận tâm về cuộc tình, tôi chỉ quan tâm mùa khóm. Bởi tôi từng được ăn những mùa đậm đà nhất nên tôi ghiền. Ăn một miếng mứt mãng cầu tôi cũng ước giá như người ta trộn vào đó những sợi khóm dẻo thơm. Khóm cho bữa cá ba sa kho những ngày đi học về. Khóm sên trên chảo để nấu canh chua. Nhớ mấy lúc đi ngang đò, nhìn sề khóm với chén muối ớt đỏ để bên cạnh lan can phà là nghe sông nước tràn trề khoang miệng.

Mỗi lần về nhà ở U Minh, ba hay kêu má mua khóm cho tôi ăn. Tôi ghiền khóm là ghiền khóm quê ngoại miệt dưới. Miệt nước mặn đồng chua năng lác. Miệt đỉa lội như bánh canh. Phải là những trái khóm chín cây tận trong vườn. Vườn khóm không là sân chơi. Những cái gai khóm rất đáng sợ. Nó không cho phép mình tung tăng. Nhưng nó cho vị giác được múa may trong mùi ngọt thơm lừng lẫy. Khi nấu canh chua, tôi hay để vô nồi một góc khóm bằm trước khi để cá. Nước khóm được ninh nhừ nó xây một cái nền đằm thắm nết na cho nồi canh chua lộng lẫy tinh dầu.

Tôi ghiền khóm muôn đời nhưng chưa bao giờ được ăn mùa khóm nào ngọt như mùa khóm trôi sông của anh Sáu. Mỗi lần về U Minh, tôi vẫn dụ dỗ bạn bè ghé lại vườn khóm Tắc Cậu. Tôi muốn nhìn lại gai góc tại vườn, muốn nếm lại vị ngọt đầm đìa mật của những trái khóm chín cây. Người chủ vườn vẫn chẳng gan góc bằng anh Sáu. Họ vẫn chỉ bẻ những trái khóm già còn xanh ngằn ngặt. Dẫu bán ế những trái sau cùng vẫn còn khô ráo.

Anh Sáu trong veo trong đường buôn bán. Đường yêu đương anh cũng lơ thơ như lá như hoa. Cuộc tình anh có giống mùa khóm đẩy đưa anh bập bềnh nửa trôi nửa nổi? Người đẹp đến với nhau ai dám hứa bền lâu. Nhiều khi tôi chợt thấy thương. Cái màu khóm thắm đượm thế kia nếu không sản sinh ra một mối tình đẹp kiểu lơ thơ hóa ra uổng phí một mùa thơm thảo. Thơm lắm, ngọt lắm và gai góc lắm. Tình yêu kia trường tồn hay không kệ đi. Có gì mà trường tồn hay không. Chỉ cần tròn trịa một mùa thơm thảo đã tròn sứ mệnh. Như mùa khóm vậy, sứ mạng đỉnh cao mỹ vị dù chỉ có đôi ngày. Rồi sứ mệnh kế tiếp là vội vã tuôn đầm đìa dòng mật úng chua lè trở về đất để vào một vòng đời mới. Tình yêu đẹp để lại cái khúc đẹp nhất của nó là tròn. Cứ trường tồn từng đoạn như vậy thấy vừa vặn cho thương cho thích và cả tiếc nuối.

Những mùa khóm đượm màu nắng, ngọt vị mật của đất mặn đồng chua đâu chỉ nổi trôi. Rồi như cuộc tình mùa thơm thảo của đôi người hồng thắm, mùa khóm giờ đây đi vào mùa Tết. Người người mua khóm để dành ăn Tết. Cúng khóm là cúng thơm thảo cho cả năm. Ăn khóm là ăn thơm thảo cả năm. Những thịt cá ê chề, một miếng khóm chín chấm muối dòng nước bọt rạt rào, cả người như nhẹ tênh sung mãn.

Một trái khóm già chín vàng tươm mật cũng đủ thắm vị mùa Tết. Gai góc có sao đâu. Sần sùi có sao đâu. Chỉ cần ngọt thơm sâu đậm. Để thấy rằng đời chẳng bận tâm hình thức, chỉ cần tấm lòng đủ thơm đủ thật thà, bền bỉ với thời gian là có thể đồng hành cùng mùa vui mang sứ mệnh khởi đầu.

Võ Diệu Thanh

Nguồn Người Đô Thị : https://nguoidothi.net.vn/mua-thom-mua-thao-49645.html