Mùa vàng no ấm vùng cao

3 giờ trướcBài gốc

Một góc Bản Tèn, xã Văn Lăng.

Giống mới trên ruộng cũ

Mùa này, những cánh đồng lúa ở Bản Tèn, xã Văn Lăng, đẹp đến nao lòng. Sóng lúa uốn mình theo gió, trĩu hạt, tỏa hương thơm ngát. Mỗi mùa lúa chín, người dân Bản Tèn lại rộn ràng trên đồng gặp, đập rồi đưa lúa về nhà.

Từ những ngày đầu còn gian khó, ăn rau rừng, lấy mèn mén (bột ngô hấp chín) làm bữa ăn chính, hôm nay, người Mông ở bản rẻo cao đã có những bát cơm trắng dẻo thơm trong bữa ăn hằng ngày. Hơn 5 năm rồi, giống lúa mới được gieo cấy trên những chân ruộng bậc thang cũ nơi thung núi Bản Tèn đã giúp người dân không còn lo gạo ăn trong những ngày giáp hạt.

Bà Vương Thị Mỵ, một người dân ở Bản Tèn, chia sẻ: Trước đây, chúng mình chỉ quen cấy giống lúa Khang dân nên năng suất thấp. Giờ có thêm các giống lúa mới để lựa chọn. Nhiều nhà cấy các giống lúa lai như TH3-3, TH3-5… nên năng suất cao hơn. Vụ mùa năm nay, có gia đình thu 1,8 đến 2 tạ lúa/sào, cao gần gấp đôi so với 5 năm trước.

Không riêng ở Tèn, nhiều xóm, bản vùng cao đã dần quen với việc gieo cấy giống lúa mới, năng suất cao, chất lượng tốt. Theo ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, giống lúa lai, lúa thuần chất lượng cao đã được gieo cấy đại trà ở Thái Nguyên, nhất là tại các địa bàn miền núi, vùng cao, nơi mà lương thực không chỉ để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của các gia đình mà còn trở thành hàng hóa hoặc phục vụ chăn nuôi.

Nhiều năm nay, các giống lúa như J02, SL8H-GS9, TH3-7, TH3-5, Syn6, B-TE1… đã được “phổ” rộng trên khắp cánh đồng ở các xã vùng cao trong tỉnh. Không chỉ đạt năng suất cao, các giống lúa này còn tạo ra gạo trắng, khi nấu lên cơm dẻo, dễ ăn, được nhiều người ưa chuộng.

Khi tư duy thay đổi, cách nghĩa cách làm của người vùng cao cũng đổi theo. Thay vì “kiên trì” chăm bón những giống lúa cũ, năng suất thấp, bà con đã mạnh dạn đưa giống lúa mới về gieo cấy trên ruộng cũ. Bỏ tâm huyết, công sức chăm bón cho đồng ruộng, người dân vùng cao đã thu được trái ngọt là những cánh đồng lúa trĩu hạt, thóc đầy bồ, đời sống ngày một no ấm hơn.

Đến các xóm, bản vùng cao ở Thái Nguyên hôm nay, thật khó để bắt gặp những gia cảnh “ăn bữa nay no bữa mai” trong những ngày giáp hạt. Chính nhờ việc gieo cấy giống lúa mới năng suất, chất lượng, chăm bón đúng kỹ thuật đã giúp cho câu chuyện “thiếu đói” trở thành dĩ vãng ở vùng cao.

Ông Nguyễn Tá nhấn mạnh: Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh; chính sách hỗ trợ giá giống, phân bón phù hợp chính là chất xúc tác để người dân vùng cao đưa giống lúa mới về bản. Dưới sự hỗ trợ của cán bộ khuyến nông, bà con luôn cấy lúa đúng khung thời vụ nên năng suất lúa mùa luôn đạt khá cao, từ 50 đến 53 tạ/ha.

Mùa lúa chín hút khách du lịch

Ngành Nông nghiệp và Môi trường triển khai cấy khảo nghiệm nhiều mô hình giống lúa mới, năng suất, chất lượng để khuyến khích người dân nhân rộng.

Từ lâu, Bản Tèn, xã Văn Lăng; những cánh đồng lúa ở Thần Sa, Nghinh Tường, Sảng Mộc và các xã phía Bắc của tỉnh đã trở thành điểm đến của nhiều du khách. Ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nói: Phong cảnh đẹp, núi non bao quanh, thiên nhiên hùng vĩ đã mang đến cho Bản Tèn những nét riêng có. Đặc biệt, khi mùa lúa chín vàng, nơi đây đẹp như một bức tranh, đã thu hút rất nhiều du khách…

Đúng như chia sẻ của ông Ngọc, mỗi mùa lúa chín về, dòng người đổ về Bản Tèn đông như hội. Chị Lê Kiều Mình, du khách đến từ Hà Nội, cho hay: Đến đây, tôi rất thích thú khi được hoàn mình vào đời sống sản xuất và chiêm ngưỡng cảnh đẹp của bản người Mông trên non cao. Thích nhất là những thửa ruộng bậc thang chạy dài, sóng sánh ánh vàng dệt nên những mùa vàng no ấm cho người vùng cao.

Ngoài Bản Tèn, những điểm có cánh đồng lúa chín vàng, tươi đẹp được nhiều du khách “check in” khi đến với Thái Nguyên còn có các xóm, bản vùng cao như Lũng Luông, Lũng Cà (Thần Sa); Nà Mặn (Đồng Phúc)… Riêng cánh đồng Nà Mặn, đang được hợp tác xã Đồng Lợi khai thác khá hiệu quả.

Không chỉ đem đến niềm vui cho người dân vùng cao khi thóc, gạo đầy nhà, mùa lúa chín ở các xóm, bản vùng cao của tỉnh đã trở thành điểm hẹn thú vị cho nhiều du khách phương xa yêu thích khám phá những điều mới mẻ, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế cho người dân. Đó là phát triển du lịch trải nghiệm kết hợp với phát triển nông nghiệp.

Dù vậy, tiềm năng, lợi thế này ở Thái Nguyên vẫn chưa được khai thác có hiệu quả. Đó là kết cấu hạ tầng và các sản phẩm du lịch ở các vùng có phong cảnh đẹp, nhiều tiềm năng thu hút du khách khi mùa lúa chín về còn rất hạn chế.

Đơn cử như Bản Tèn, hầu như không có các quán ăn phục vụ du khách, đặc biệt là với các đoàn có số lượng lớn du khách. Hơn nữa, tại nhiều địa phương, kể cả với điểm du lich sinh thái Nà Mặn, giao thông đi lại vẫn còn nhiều khó khăn; sản phẩm du lịch, các đặc sản gây ấn tượng với du khách chưa được chú trọng.

Để không “bỏ ngỏ” tiềm năng du lịch sẵn có này, đã đến lúc các cấp, ngành chức năng của tỉnh có sự quan tâm và đưa ra những chiến lược lâu dài nhằm phát triển du lịch trải nghiệm kết hợp với phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, việc đầu tư nâng cấp đường giao thông, xây dựng các cơ sở lưu trú, nhà hàng, khách sạn cần được tính đến. Đặc biệt là tuyên truyền để người dân, bên cạnh việc phát triển sản xuất nông nghiệp nên có ý thức làm du lịch. Khi “1 mũi tên trúng 2 đích”, đồng bào vùng cao không chỉ có thóc, gạo đầy bồ mà còn có nguồn thu nhập kha khá từ làm du lịch để vươn lên làm giàu, xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.

Tùng Lâm

Nguồn Thái Nguyên : https://baothainguyen.vn/kinh-te/202509/mua-vang-no-am-vung-cao-08f5032/