Mức sinh trung bình mỗi phụ nữ là 1,93 con, thấp hơn mức sinh thay thế

6 giờ trướcBài gốc

Mức sinh trung bình của mỗi phụ nữ hiện là 1,93 con

Theo báo cáo của Cục Dân số, mức sinh trung bình mỗi phụ nữ là 1,93 con, tăng nhẹ so với năm 2024 nhưng vẫn thấp hơn mức sinh thay thế, với sự chênh lệch rõ rệt giữa các vùng.

Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), cho biết mức sinh trung bình của mỗi phụ nữ hiện là 1,93 con, tăng nhẹ so với năm 2024 (1,91 con- mức thấp nhất trong lịch sử) nhưng vẫn thấp hơn mức sinh thay thế 2,1 con.

Luật Dân số, có hiệu lực từ 1/7/2026, quy định nhiều nội dung mới như duy trì mức sinh thay thế, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số và nâng cao chất lượng dân số. Luật bãi bỏ quy định hạn chế số con, khuyến khích sinh đủ hai con; đồng thời bỏ cụm từ "mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có từ một đến hai con".

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu tại lễ mít tinh. Ảnh TL

Thay vào đó, Nhà nước thực hiện chính sách duy trì mức sinh thay thế, bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sinh 2,1 con. Quyền quyết định số con, thời điểm sinh và khoảng cách sinh thuộc về mỗi cá nhân, cặp vợ chồng.

"Theo đánh giá, các thay đổi này có thể giúp mức sinh tăng nhẹ trong ngắn hạn, song về dài hạn, xu hướng giảm sinh vẫn hiện hữu do tác động của đô thị hóa, áp lực kinh tế và thay đổi lối sống. Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tăng cường truyền thông, vận động các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, với các thông điệp như "yêu nước là phải sinh đủ hai con""- ông Dũng nói.

Có 5/11 chỉ tiêu chưa đạt trong đó có chỉ tiêu giảm tỉ số giới tính khi sinh

Theo báo cáo của Cục Dân số, trong 11 chỉ tiêu công tác dân số, có 5 chỉ tiêu chưa đạt gồm: tổng tỉ suất sinh, giảm tỉ số giới tính khi sinh, điều chỉnh mức sinh, tỉ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc 5 bệnh bẩm sinh (suy giáp, thiếu men G6PD, tăng sản thượng thận, khiếm thính, tim bẩm sinh) và tỉ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần/năm.

Năm 2025, cả nước có 11 tỉnh dưới 2,0 và 19 tỉnh trên 2,2 con/phụ nữ. Dù mức sinh có chuyển biến, sự chênh lệch vùng miền vẫn lớn, đòi hỏi chính sách dân số linh hoạt, phù hợp đặc thù từng địa phương. So với năm 2024, có 20/34 tỉnh, thành phố tăng tổng tỉ suất sinh (TFR), 13 địa phương giảm, riêng Khánh Hòa giữ nguyên. TPHCM có mức sinh thấp nhất cả nước (1,51 con/phụ nữ), trong khi Điện Biên cao nhất (2,91 con).

Mức sinh trung bình mỗi phụ nữ ở Việt Nam đang thấp hơn mức sinh thay thế. Ảnh TL

Cùng với đó, nhiều tỉnh, thành phố đã ban hành nghị quyết của HĐND về công tác dân số trong tình hình mới, triển khai chính sách hỗ trợ dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, khuyến khích sinh đủ hai con ở vùng mức sinh thấp, giảm sinh con thứ ba ở vùng mức sinh cao.

Một số địa phương như tỉnh Hậu Giang đã triển khai chính sách hỗ trợ phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, bước đầu cải thiện mức sinh.

Ở các vùng mức sinh thấp, chính sách hỗ trợ tiền, hiện vật hoặc chi phí y tế một lần cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi được kết hợp với các mô hình tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân, hỗ trợ vô sinh – hiếm muộn và chăm sóc sức khỏe sinh sản nam giới. Sau sắp xếp, sáp nhập, một số tỉnh, thành phố đang rà soát, tham mưu ban hành nghị quyết HĐND nhằm thống nhất chính sách, bảo đảm phù hợp thực tiễn.

Các đại biểu dự lễ mít tinh chụp ảnh lưu niệm. Ảnh TL

Công tác dân số cần đẩy mạnh truyền thông

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho rằng công tác dân số cần đẩy mạnh truyền thông, bảo đảm thanh niên và các cơ sở khám, chữa bệnh nắm vững kiến thức về tư vấn tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sơ sinh, nhằm giúp trẻ em sinh ra khỏe mạnh.

Ông cũng chỉ ra thực trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng như mức sinh thấp kéo dài tại đô thị, khu công nghiệp, trong khi một số khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn ở mức cao; tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống chưa được khắc phục triệt để.

Thứ trưởng kêu gọi mỗi người dân có hành động cụ thể, thực hiện tốt kế hoạch sinh đẻ; trong đó, các cặp vợ chồng chủ động quyết định số con, cùng với các chính sách ưu đãi phù hợp, nhằm góp phần duy trì mức sinh thay thế.

Để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ của công tác dân số trong thời gian tới, thay mặt Lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đề nghị:

Thứ nhất, đề nghị cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp tiếp tục quán triệt sâu sắc, đầy đủ nội dung Luật Dân số, Nghị quyết số 21- NQ/TW ngày 25/10/ 2017 của BCH Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và Kết luận 149-KL/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số.

Thứ hai, đề nghị các bộ, ngành thành viên Ban Chỉ đạo Quốc gia, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo, đảm bảo nguồn lực cho cho công tác dân số trong điều kiện thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; tổ chức triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách của Luật Dân số và Chương trình mục tiêu chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.

Thứ ba, Sở Y tế các tỉnh, thành tham mưu để tiếp tục củng cố và ổn định tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác dân số từ tỉnh đến cơ sở đảm bảo đủ mạnh để thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Thứ tư, đề nghị các tổ chức quốc tế, cơ quan, tổ chức tiếp tục chia sẻ, hỗ trợ nguồn tài chính để giúp cho công tác dân số giải quyết được các hạn chế, khó khăn đảm bảo phát triển bền vững của đất nước và hạnh phúc của mỗi cá nhân, gia đình.

Nguồn GĐ&XH : https://giadinh.suckhoedoisong.vn/muc-sinh-trung-binh-moi-phu-nu-la-193-con-thap-hon-muc-sinh-thay-the-172251217142133379.htm