Thuế nhằm vào hàng tái xuất
Mỹ vốn đã áp dụng các mức phạt và tiền phạt đối với hàng hóa mà lực lượng Hải quan và Bảo vệ Biên giới (CBP) xác định là tái xuất khẩu trung gian. Mức 40% này sẽ được cộng thêm vào các hình phạt hiện có, một quan chức cấp cao trong chính quyền cho biết.
Tổng thống Donald Trump ký ban hành sắc lệnh hành pháp mới, thông báo mức thuế với nhiều nước vào sáng 1/8 giờ Việt Nam. Ảnh: Reuters
Trong vài tuần tới, chính quyền Mỹ dự kiến sẽ ban hành quy định về "xuất xứ hàng hóa" để xác định những loại hàng hóa và thành phần nào cũng sẽ phải chịu mức thuế 40% này.
Liên quan đến vấn đề trên, vị quan chức này cũng cho biết lý do các mức thuế mới không có hiệu lực ngay từ 1/8 là vì các luật sư của CBP đã đề nghị trì hoãn để hệ thống kịp cập nhật cho việc thực thi thuế suất mới.
Những mức thuế đối ứng cao nhất
Theo sắc lệnh hành pháp, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế quan cao đối với hàng xuất khẩu từ hàng chục đối tác thương mại bao gồm 35% đối với nhiều mặt hàng từ Canada, 50% đối với Brazil, 25% đối với Ấn Độ, 20% đối với Đài Loan (Trung Quốc) và 39% đối với Thụy Sĩ.
Một số nước khác cũng có mức thuế cao là Syria (41%), Lào, Myanmar (40%), Iraq, Serbia (35%) và các nước Algeria, Bosnia và Herzegovina, Libya, Nam Phi đồng loạt chịu mức thuế 30%.
Một số nước đã đạt được thỏa thuận giảm thuế quan; số khác không có cơ hội đàm phán. Hàng hóa từ tất cả các quốc gia khác không được liệt kê sẽ phải chịu mức thuế nhập khẩu 10% của Mỹ. Trước đó, ông Trump đã nói rằng mức thuế này có thể cao hơn.
Trong tuyên bố sáng 1/8, Tổng thống Donald Trump cho biết, một số quốc gia "đã đồng ý hoặc sắp đồng ý với các cam kết thương mại và an ninh có ý nghĩa với Mỹ", trong khi những nước khác hoặc không tham gia đàm phán, hoặc "đưa ra các điều khoản mà theo đánh giá của tôi là chưa đủ để giải quyết sự mất cân bằng trong quan hệ thương mại, hoặc chưa thể hiện sự đồng thuận rõ ràng với Mỹ về các vấn đề kinh tế và an ninh quốc gia".
Tăng thuế với Canada, hoãn áp thuế với Mexico
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành một lệnh riêng đối với Canada. Theo đó tăng thuế đối với hàng hóa Canada chịu thuế liên quan đến fentanyl từ 25% lên 35%, với lý do Canada "không hợp tác" trong việc hạn chế dòng ma túy bất hợp pháp vào Mỹ.
Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết, ông thất vọng trước quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump và cam kết sẽ hành động để bảo vệ việc làm của người Canada và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của nước này.
"Trong khi chúng tôi sẽ tiếp tục đàm phán với Mỹ về mối quan hệ thương mại của chúng tôi, chính phủ Canada tập trung vào những gì chúng tôi có thể kiểm soát: Xây dựng một Canada vững mạnh", ông cho biết trong một bài đăng trên X.
Mức thuế quan cao hơn đối với hàng hóa Canada trái ngược hẳn với quyết định của ông Trump khi cho Mexico tạm hoãn áp dụng mức thuế quan cao hơn 30% đối với nhiều mặt hàng trong 90 ngày để có thêm thời gian đàm phán một hiệp định thương mại rộng hơn.
Việc gia hạn giúp Mexico tránh mức thuế 30% đối với hầu hết các mặt hàng phi ô tô và phi kim loại của Mexico, tuân thủ Hiệp định Thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) và được đưa ra sau cuộc điện đàm vào sáng 31/7 giữa ông Trump và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum.
"Chúng tôi đã tránh được việc tăng thuế quan được công bố vào 1/8", bà Sheinbaum viết trên X, đồng thời nói thêm rằng cuộc gọi của Tổng thống Trump "rất tích cực".
Theo Bộ Kinh tế Mexico, khoảng 85% hàng nhập khẩu của Mỹ từ Mexico tuân thủ các quy tắc xuất xứ được nêu trong USMCA, giúp chúng tránh được mức thuế 25% liên quan đến fentanyl.
Ông Trump cho biết, Mỹ sẽ tiếp tục áp thuế 50% đối với thép, nhôm và đồng của Mexico và thuế 25% đối với ô tô Mexico và các mặt hàng không tuân thủ USMCA chịu thuế liên quan đến cuộc khủng hoảng fentanyl của Mỹ.
"Ngoài ra, Mexico đã đồng ý ngay lập tức chấm dứt các rào cản thương mại phi thuế quan, vốn có rất nhiều rào cản", ông Trump cho biết trong bài đăng trên Truth Social, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết.
Bất hòa với Ấn Độ
Hàng hóa từ Ấn Độ sẽ bị áp thuế 25% sau khi các cuộc đàm phán về việc tiếp cận lĩnh vực nông nghiệp của Ấn Độ bị đình trệ, dẫn đến lời đe dọa áp thuế suất cao hơn từ Mỹ, bao gồm cả hình phạt không xác định đối với việc Ấn Độ mua dầu của Nga.
Mặc dù các cuộc đàm phán với Ấn Độ vẫn đang tiếp tục, New Delhi vẫn cam kết bảo vệ ngành nông nghiệp thâm dụng lao động của nước này, và mối đe dọa về mức thuế cao hơn từ Mỹ đã gây ra sự phẫn nộ từ đảng đối lập và khiến đồng rupee mất giá.
Việc ông Trump áp dụng mức thuế nhập khẩu cao hơn vào 1/8 diễn ra trong bối cảnh có nhiều bằng chứng cho thấy mức thuế này đã bắt đầu đẩy giá hàng tiêu dùng lên cao.
Dữ liệu của Bộ Thương mại Ấn Độ công bố hôm 31/7 cho thấy, giá đồ nội thất gia đình và thiết bị gia dụng đã tăng 1,3% trong tháng 6, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 3/2022. Giá hàng hóa giải trí và xe cộ tăng vọt 0,9%, mức tăng cao nhất kể từ tháng 2/2024. Giá quần áo và giày dép tăng 0,4%.
Pakistan có mức thuế thấp nhất Nam Á
Pakistan đã trở thành quốc gia có mức thuế nhập khẩu thấp nhất khu vực Nam Á khi được giảm từ 29% xuống còn 19%.
Quyết định này lập tức được đón nhận tích cực. Thủ tướng Pakistan đã đăng trên mạng xã hội X, bày tỏ "lời cảm ơn sâu sắc đến Tổng thống Donald Trump".
Cùng ngày, Chính phủ Pakistan thông báo sẽ bãi bỏ mức thuế 5% đối với các dịch vụ kỹ thuật số nước ngoài - loại thuế chỉ vừa được áp dụng từ tháng trước. Động thái này được xem là cử chỉ thiện chí hướng đến Washington.
"Thỏa thuận này đánh dấu một kỷ nguyên hợp tác kinh tế mới, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, công nghệ thông tin, tiền mã hóa và nhiều ngành khác", Bộ Tài chính Pakistan tuyên bố.
Để ngỏ khả năng đàm phán
Trong phát biểu cũng thời điểm công bố sắc lệnh hành pháp, ông Trump khẳng định mọi việc đang diễn ra "rất tốt, rất suôn sẻ". Ông ca ngợi các mức thuế mới quy mô lớn mà ông vừa áp đặt đối với hàng nhập khẩu từ các đối tác thương mại toàn cầu.
Ông cũng cho biết chỉ còn vài giờ trước thời hạn nửa đêm mà chính ông tự đặt ra cho các thỏa thuận thương mại, nên "đã quá muộn" để các quốc gia khác tránh được mức thuế sẽ chính thức có hiệu lực sau 7 ngày tới - điều này đã được ông cụ thể hóa trong một sắc lệnh hành pháp mới.
Tuy nhiên ông Trump nói thêm rằng, vẫn sẵn sàng lắng nghe những đề nghị hấp dẫn: "Điều đó không có nghĩa là bốn tuần nữa sẽ không có ai đến và nói rằng chúng ta có thể đạt được một loại thỏa thuận nào đó”.
Quỳnh Vũ