Mỹ đẩy nhanh kế hoạch triển khai lò phản ứng hạt nhân trên Mặt Trăng

2 giờ trướcBài gốc

Theo một chỉ thị ngày 31/7, quyền Giám đốc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), ông Sean Duffy đã yêu cầu cơ quan này đẩy nhanh kế hoạch triển khai lò phản ứng hạt nhân trên Mặt Trăng.

“Để có thể phát triển công nghệ thiết yếu này nhằm phục vụ cho nền kinh tế Mặt Trăng trong tương lai, cung cấp năng lượng quy mô lớn trên sao Hỏa, cũng như tăng cường năng lực an ninh quốc gia trong không gian, NASA cần phải hành động nhanh chóng”, ông Sean Duffy – Bộ trưởng Giao thông vận tải, người vừa được Tổng thống Trump bổ nhiệm làm quyền Giám đốc NASA hồi tháng trước – nhấn mạnh trong chỉ thị ban hành ngày 31/7.

Mô phỏng ý tưởng lò phản ứng hạt nhân trên bề mặt Mặt Trăng. Ảnh: NASA

Trong chỉ thị, ông Duffy viện dẫn các kế hoạch của Trung Quốc và Nga về việc đưa lò phản ứng hạt nhân lên Mặt Trăng vào khoảng giữa những năm 2030. Hai nước này đang hợp tác xây dựng một căn cứ thường trú, và nếu đi trước, họ “có thể sẽ tuyên bố thiết lập khu vực cấm tiếp cận”, ảnh hưởng đến các hoạt động của Mỹ trên Mặt Trăng.

Theo kế hoạch, NASA sẽ bổ nhiệm một quan chức phụ trách chương trình trong vòng 30 ngày và kêu gọi đề xuất từ các doanh nghiệp trong vòng 60 ngày. Lò phản ứng được yêu cầu phải tạo ra ít nhất 100 kilowatt điện, tương đương nhu cầu sử dụng của khoảng 80 hộ gia đình tại Mỹ, và sẵn sàng phóng lên Mặt Trăng vào cuối năm 2029.

Việc duy trì nguồn năng lượng ổn định trên Mặt Trăng là một thách thức lớn, do chu kỳ ngày-đêm tại đây kéo dài 4 tuần Trái Đất: 2 tuần có ánh sáng Mặt Trời, tiếp theo là 2 tuần đêm lạnh giá. Điều này khiến các giải pháp truyền thống như tấm pin mặt trời và ắc quy không đủ để duy trì hoạt động cho tàu đổ bộ hoặc căn cứ lâu dài. Cả NASA và liên minh Nga-Trung đều đang tập trung vào khu vực cực Nam Mặt Trăng, nơi có nhiều vùng bóng tối vĩnh viễn do địa hình miệng hố sâu và góc chiếu ánh sáng thấp.

Trước đây, NASA từng tài trợ cho các nghiên cứu về lò phản ứng hạt nhân không gian, trong đó có 3 hợp đồng trị giá 5 triệu USD được cấp vào năm 2022 cho các công ty tư nhân thiết kế mô hình ban đầu. Các thiết kế này có công suất nhỏ hơn, chỉ khoảng 40 kilowatt và trọng lượng dưới 6 tấn.

Việc thúc đẩy công nghệ hạt nhân là một phần trong định hướng mới của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với NASA, trong đó ưu tiên các chương trình có người lái và thu hẹp ngân sách cho các dự án thăm dò tự động, nghiên cứu khí hậu và công nghệ hàng không.

Tuy vậy, hiện vẫn chưa rõ lò phản ứng nói trên sẽ phục vụ cho hệ thống nào. Chuyến hạ cánh đầu tiên trong khuôn khổ chương trình Artemis – chương trình đưa con người trở lại Mặt Trăng của NASA – dự kiến diễn ra vào năm 2027. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tỏ ra nghi ngờ mốc thời gian này, do nhiều thành phần quan trọng như tàu đổ bộ Starship của SpaceX vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm.

Chính quyền Tổng thống Trump cũng đang tìm cách chuyển hướng sang sử dụng các tên lửa và tàu vũ trụ thương mại, thay vì tiếp tục đầu tư vào các hệ thống đã phát triển hơn một thập kỷ như tên lửa SLS và tàu Orion.

Ngoài kế hoạch trên, ông Sean Duffy còn ban hành một chỉ thị thứ hai, yêu cầu NASA đẩy nhanh phát triển các trạm không gian thương mại nhằm thay thế Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), dự kiến ngừng hoạt động vào năm 2030. Chỉ thị mới cho phép NASA áp dụng các hình thức linh hoạt hơn trong việc đấu thầu và ký hợp đồng. Cơ quan này dự kiến sẽ bắt đầu tiếp nhận đề xuất trong vòng 60 ngày và sẽ trao ít nhất 2 hợp đồng.

Hoàng Phạm/VOV.VN (biên dịch) NY Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/my-day-nhanh-ke-hoach-trien-khai-lo-phan-ung-hat-nhan-tren-mat-trang-post1220260.vov