Mỹ đổi chiến lược viện trợ Ukraine: Giữ xe tăng Australia, thúc Hy Lạp chuyển giao Patriot

14 giờ trướcBài gốc

Xe tăng M1 Abrams của Mỹ tham gia cuộc tập trận của NATO. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo các trang tin quân sự (bulgarianmilitary.com và en.defence-ua.com), những báo cáo mới đây đã hé lộ một chiến lược phức tạp và dường như mâu thuẫn của Mỹ trong việc hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Một mặt, Washington đang làm chậm quá trình chuyển giao 59 xe tăng M1A1 Abrams từ Australia sang Kiev. Mặt khác, chính quyền Trump lại đang tích cực gây sức ép buộc Hy Lạp phải chuyển giao ít nhất một trong những khẩu đội phòng không Patriot của mình cho Ukraine.

Chiến lược hai mặt về viện trợ quân sự

Động thái này phản ánh một sự thay đổi chiến lược có chủ đích trong chính sách của Mỹ. Washington đang thúc đẩy các đồng minh châu Âu cung cấp hệ thống vũ khí quan trọng cho Ukraine, trong khi bảo toàn nguồn lực của các đồng minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương để chuẩn bị cho kịch bản đối đầu với Trung Quốc.

Theo báo Kathimerini của Hy Lạp, Mỹ đã đề nghị bảo đảm an ninh và tài chính nếu Athens đồng ý chuyển giao hệ thống Patriot. Điều này đặc biệt nhạy cảm vì Hy Lạp hiện sở hữu 6 khẩu đội Patriot PAC-2 với 36 bệ phóng M901, vốn là thành phần thiết yếu trong hệ thống phòng thủ quốc gia của nước này và bảo vệ cả Saudi Arabia khỏi các cuộc tấn công của lực lượng Houthi từ Yemen.

Trong khi đó, việc chuyển giao khoảng 50 xe tăng M1A1 Abrams trị giá 163 triệu USD từ Australia đang bị đình trệ vì Mỹ chưa cấp giấy phép tái xuất khẩu.

Ưu tiên chiến lược rộng lớn hơn

Hệ thống phòng không Patriot là một trong những nền tảng phòng thủ tên lửa hiện đại quan trọng nhất. Được Raytheon phát triển từ những năm 1970 và triển khai từ thập niên 1980, Patriot có thể đánh chặn tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình và máy bay tiên tiến.

Phiên bản PAC-2 của Hy Lạp được trang bị đầu đạn nổ phân mảnh, đặc biệt hiệu quả khi đối phó với máy bay và tên lửa hành trình. Radar AN/MPQ-53 của hệ thống có khả năng theo dõi đồng thời 100 mục tiêu và tấn công nhiều mối đe dọa ở phạm vi hơn 160 km.

Trong khi đó, xe tăng M1A1 Abrams, nặng 70 tấn và được trang bị động cơ tua bin khí 1.500 mã lực, là một trong những xe tăng chiến đấu chủ lực mạnh nhất thế giới. Pháo nòng trơn 120mm của nó có thể bắn nhiều loại đạn, bao gồm đạn xuyên giáp uranium nghèo, còn lớp giáp composite cung cấp khả năng bảo vệ mạnh mẽ.

Tuy nhiên, xe tăng Abrams cũng tồn tại những hạn chế đáng kể. Mức tiêu thụ nhiên liệu cao và yêu cầu bảo dưỡng phức tạp khiến chúng khó vận hành trong chiến trường Ukraine, đặc biệt là khi đối mặt với mối đe dọa từ thiết bị bay không người lái.

Sự mâu thuẫn trong cách tiếp cận của Mỹ phản ánh một ưu tiên chiến lược rõ ràng. Kể từ khi đưa ra Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2022, Washington đã ưu tiên đối phó với Trung Quốc thay vì duy trì sự tham gia sâu rộng vào an ninh châu Âu.

Sự chuyển dịch này có ý nghĩa quan trọng. Mỹ đã cung cấp hơn 24 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine kể từ năm 2022, nhưng dưới chính quyền hiện tại, có những dấu hiệu tái cân bằng rõ rệt. Phó Tổng thống JD Vance đã công khai tuyên bố rằng lợi thế về quân số và vũ khí của Nga khiến việc viện trợ thêm cho Ukraine ít có tác động hơn.

Đồng thời, áp lực lên Hy Lạp cho thấy Mỹ đang khuyến khích các đồng minh châu Âu đảm nhận trách nhiệm lớn hơn, từ đó bảo toàn nguồn lực của các đồng minh Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương cho các kịch bản xung đột khác.

Hệ thống tên lửa phòng không Patriot trong cuộc diễn tập quân sự. Ảnh: AFP/TTXVN

Tác động địa chính trị và an ninh khu vực

Chính sách hai mặt này mang lại nhiều rủi ro đáng kể. Bằng cách hối thúc Hy Lạp chuyển giao Patriot, Mỹ có nguy cơ làm căng thẳng quan hệ với Athens, nơi lo ngại về thách thức từ Thổ Nhĩ Kỳ, và với Saudi Arabia, quốc gia phụ thuộc vào hệ thống này để bảo vệ lãnh thổ trước các cuộc tấn công của Houthi.

Trong khi đó, việc chậm trễ trong chuyển giao xe tăng của Australia làm suy yếu khả năng chiến đấu của Ukraine trước lực lượng Nga ngày càng mạnh. Sự gắn kết của NATO cũng có thể bị ảnh hưởng nếu các đồng minh châu Âu nhận thấy Mỹ đang chuyển giao trách nhiệm.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), gói viện trợ 61 tỷ USD cho Ukraine được phê duyệt vào năm 2024 có thể giảm bớt một số thiếu hụt, nhưng tính bền vững lâu dài vẫn chưa chắc chắn, đặc biệt khi áp lực chính trị trong nước ở Mỹ gia tăng.

Tóm lại, hiện Mỹ đang cố gắng duy trì sự cân bằng tinh tế - hỗ trợ Ukraine đủ để ngăn chặn chiến thắng của Nga trong khi vẫn bảo toàn nguồn lực cho một cuộc xung đột tiềm tàng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, áp lực lên Hy Lạp và việc chậm trễ chuyển giao xe tăng của Australia cho thấy một sự thay đổi được tính toán, nhưng có thể làm xói mòn lòng tin giữa các đồng minh.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/quan-su/my-doi-chien-luoc-vien-tro-ukraine-giu-xe-tang-australia-thuc-hy-lap-chuyen-giao-patriot-20250503121016401.htm