Mỹ đóng cửa trụ sở USAID gây phản ứng gay gắt

4 giờ trướcBài gốc

Ngày 3/2, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc sáp nhập Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) vào Bộ Ngoại giao, mục đích để giảm quy mô nhân lực nhằm tăng hiệu quả và đảm bảo chi tiêu của cơ quan này phù hợp với chương trình nghị sự của chính quyền Trump.

“Tổng thống Trump đã giao phó cho ông Elon Musk giám sát hiệu quả của cơ quan này.”, quan chức Nhà Trắng nói.

Hôm 3/2 tỉ phú Elon Musk, cố vấn thân cận của ông Trump, gọi USAID là “một tổ chức tội phạm” và cho biết Tổng thống đã đồng ý rằng, tổ chức này nên bị “dẹp”.

Trong khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói với các phóng viên khi đang ở San Salvador rằng, ông hiện là Quyền Giám đốc của USAID.

Bộ Ngoại giao Mỹ đã ban hành chỉ thị ngừng hoạt động của hệ thống USAID trên toàn thế giới, sau lệnh đóng băng viện trợ của tân Tổng thống Trump, ngoại trừ viện trợ lương thực khẩn cấp.

Thông báo đóng cửa trụ sở USAID ngày 3/2. Nguồn: Aaronlarnavarro.

Trong tuần qua, tình trạng hỗn loạn đã xảy ra tại các văn phòng của USAID tại Washington, nơi hàng chục nhân viên đã bị cho nghỉ việc.

Vào ngày 3/2, các nhân viên của USAID được thông báo trụ sở chính của họ ở trung tâm thành phố Washington đã đóng cửa trong ngày.

Tỉ phú Musk đang dẫn đầu nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm cắt giảm “chi tiêu lãng phí” trong chính phủ liên bang, trong một cơ cấu mới thành lập gọi là Cơ quan Hiệu quả chính phủ (DOGE).

Theo lệnh hành pháp của tân Tổng thống Trump vào ngày nhậm chức 20/1, hàng trăm chương trình của USAID bao gồm hàng tỉ đô la viện trợ cứu sinh trên toàn cầu đã bị đóng băng trong khi chờ xem xét trong 90 ngày.

Ông Trump nói, ông muốn đảm bảo rằng hoạt động của của USAID phù hợp với chính sách “Nước Mỹ trên hết”.

USAID có vai trò quan trọng trong hoạt động hỗ trợ nhân đạo ở Dải Gaza. Nguồn: WFP.

Các nhóm nhân đạo đã cảnh báo rằng, việc đóng băng viện trợ sẽ ảnh hưởng đến nhiều dịch vụ, từ rà phá bom mìn ở vùng chiến sự đến cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm.

Nghiêm trọng hơn, động thái đột ngột có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người ngay lập tức.

Ngày 2/2, tổ chức phi lợi nhuận Bác sĩ không biên giới (MSF) cảnh báo rằng, việc giải tán nhanh chóng hệ thống viện trợ nhân đạo của Mỹ sẽ gây ra một thảm họa nhân đạo không thể ngăn chặn, ảnh hưởng đến hàng triệu người dễ bị tổn thương nhất trên thế giới.

Ngày 3/2, người phát ngôn của LHQ Stephane Dujarric một lần nữa nhấn mạnh, lệnh đóng băng viện trợ của Mỹ sẽ có tác động tức thời đến các hoạt động cứu sinh toàn cầu.

Năm 1961, Quốc hội Mỹ đã thông qua Đạo luật Hỗ trợ nước ngoài. Đạo luật yêu cầu chính phủ phải thành lập một cơ quan giám sát viện trợ nhân đạo nước ngoài và kết quả là USAID đã ra đời.

Dân biểu Sara Jacobs nhấn mạnh, hoạt động của USAID giúp tạo dựng ảnh hưởng của Mỹ trên toàn thế giới. Ảnh: Chris Stone.

Trong thời kì Chiến tranh Lạnh, Mỹ đã sử dụng chương trình viện trợ USAID để chống lại ảnh hưởng của Liên Xô và sau này là Nga ở nước ngoài.

Những người ủng hộ cơ quan này cho rằng, USAID và các chương trình viện trợ khác phục vụ cùng một mục đích là tạo ra sự cân bằng trước sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc ra nước ngoài.

Đảng Dân chủ cũng lập luận rằng, Tổng thống không có thẩm quyền dẹp bỏ USAID.

Ngày 3/2, một nhóm nhà lập pháp đã tổ chức một cuộc biểu tình để bảo vệ USAID .

Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Don Beyer của bang Virginia cáo buộc tỉ phú Musk đứng đầu nỗ lực “phá hoại một cơ quan quan trọng của chính phủ Mỹ” và quấy rối nhân viên của cơ quan này.

Dân biểu Sara Jacobs, thành viên đảng Dân chủ ở San Diego, bang California cho rằng, việc chấm dứt USAID mà không thông qua Quốc hội là bất hợp pháp.

Thượng nghị sĩ Schumer phản ứng trước việc đóng cửa USAID tại trụ sở cơ quan này ngày 3/2. ChrisMurphyCT

“USAID đã cứu sống hàng triệu trẻ sơ sinh. Bạn không quan tâm đến điều đó? Họ ngăn chặn dịch bệnh đến Mỹ và giúp tạo dựng đồng minh và đối tác. Nếu chúng ta rời khỏi sân khấu thế giới, Trung Quốc sẽ lấp đầy khoảng trống.”, bà Sara cảnh báo.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chuck Schumer nhắc đến một “cuộc khủng hoảng hiến pháp” khi đề cập việc USAID bị đóng cửa, cáo buộc tỉ phú Musk “cố gắng phá hủy sức mạnh của Mỹ trên thế giới” và đang nắm quyền kiểm soát chính phủ.

Ngày 3/2, ông Schumer đã đến trụ sở USAID để “nói lên sự thật về cách USAID bảo vệ nước Mỹ và lí do thực sự khiến Elon Musk muốn đóng cửa cơ quan này”.

Nguồn tài trợ của Mỹ chiếm 42% tổng số tiền viện trợ nhân đạo được LHQ theo dõi vào năm ngoái.

Năm 2023, Mỹ đã giải ngân khoảng 70 tỉ đô la viện trợ trên toàn thế giới, chủ yếu thông qua USAID, từ hỗ trợ sức khỏe phụ nữ ở các vùng xung đột đến tiếp cận nước sạch, điều trị HIV/AIDS, an ninh năng lượng và hoạt động chống tham nhũng,..

Văn Phong (theo Aljazeera)

Nguồn BVPL : https://baovephapluat.vn/quoc-te/tin-tuc/my-dong-cua-tru-so-usaid-gay-phan-ung-gay-gat-172359.html