Theo các nguồn tin, quân đội Mỹ đang sử dụng kết hợp nhiều loại máy bay không người lái, máy bay cường kích AC-130J và tiêm kích F-35 trong chiến dịch tấn công các tàu bị nghi ngờ vận chuyển ma túy trên Thái Bình Dương và biển Caribe.
MQ-9 Reaper – vũ khí chủ lực trong chiến dịch
Phần lớn các cuộc không kích được thực hiện bằng máy bay không người lái MQ-9 Reaper, loại UAV có khả năng mang theo tên lửa Hellfire và được điều khiển từ xa. Một số cuộc tấn công khác do máy bay có người lái thực hiện, trong đó có máy bay cường kích AC-130J và tiêm kích F-35.
UAV MQ-9 Reaper tại căn cứ không quân Creech ở Nevada, ngày 3/9/2020. Ảnh: USAF
Từ đầu tháng 9 đến nay, quân đội Mỹ đã tiến hành 19 cuộc tấn công, phá hủy 20 tàu và khiến 76 người thiệt mạng. Washington cho biết chiến dịch này nhằm ngăn chặn dòng ma túy chảy vào lãnh thổ Mỹ. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Mỹ vẫn chưa công khai xác nhận cụ thể những loại khí tài được sử dụng trong các cuộc tấn công.
Theo CNN, quân đội Mỹ đã tập trung nhiều khí tài tại Puerto Rico, bao gồm các máy bay MQ-9 Reaper, tiêm kích F-35 và ít nhất một máy bay cường kích AC-130J. Các khí tài này có tầm hoạt động hạn chế, cho thấy chúng chủ yếu được triển khai cho các nhiệm vụ ở vùng biển Caribe.
Ảnh vệ tinh và dữ liệu do CNN thu thập cho thấy, một chiếc AC-130J đã được phát hiện tại căn cứ Comalapa (El Salvador) vào tuần trước, mang theo tên lửa dẫn đường chính xác và pháo cỡ lớn, trong đó có pháo 105mm.
Các căn cứ tại Puerto Rico và El Salvador hoạt động bất thường
Các cơ sở quân sự tại Puerto Rico và El Salvador đang ghi nhận mức độ hoạt động gia tăng bất thường của quân đội Mỹ. Căn cứ hải quân Roosevelt Roads ở Puerto Rico – vốn bị đóng cửa từ năm 2004 – đã được khôi phục hoạt động.
Trong khi đó, cơ sở an ninh tại sân bay quốc tế El Salvador, vốn trước đây chỉ được sử dụng cho máy bay trinh sát không vũ trang, nay bắt đầu tiếp nhận máy bay tấn công có vũ trang. Vị trí gần bờ biển El Salvador giúp cơ sở này đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch của Mỹ tại Thái Bình Dương. Trước đây, hầu hết các tàu buôn lậu ma túy đi qua Thái Bình Dương đều nằm ngoài tầm hoạt động của các loại máy bay tấn công có tầm bay hạn chế xuất phát từ Puerto Rico hoặc lãnh thổ lục địa Mỹ.
Theo chuyên gia Ryan Berg, Giám đốc Chương trình châu Mỹ thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), vị trí của căn cứ Comalapa cho phép Mỹ mở rộng phạm vi giám sát và tấn công trên Thái Bình Dương – tuyến đường mà phần lớn lượng cocaine hướng tới Mỹ được vận chuyển qua.
CNN phân tích ảnh vệ tinh của Planet Labs cho thấy máy bay AC-130J xuất hiện tại căn cứ Comalapa ở El Salvador.
Trước khi chiến dịch không kích bắt đầu vào tháng 9, căn cứ này chủ yếu phục vụ các nhiệm vụ giám sát hàng hải, với các loại máy bay như P-8A Poseidon và P-3 Orion thuộc Hải quân Mỹ và Cơ quan Hải quan – Biên phòng (CBP).
Câu hỏi về chi phí khổng lồ
Theo các bức ảnh chụp tại Aguadilla, ít nhất 7 UAV MQ-9 Reaper đang được triển khai ở Puerto Rico. Chúng chủ yếu sử dụng tên lửa AGM-114 Hellfire – loại vũ khí ban đầu được thiết kế để tiêu diệt xe tăng, nhưng nay trở thành vũ khí chủ lực trong các chiến dịch tấn công mục tiêu mặt đất bằng UAV.
Máy bay cường kích AC-130J cũng có thể mang tên lửa Hellfire, song chủ yếu được trang bị pháo cỡ lớn. Ảnh chụp do CNN thu thập ở El Salvador cho thấy chiếc AC-130J được trang bị hai khẩu pháo, trong đó có một pháo 105mm bố trí bên trái thân máy bay.
Theo CNN, trong vài tuần gần đây, Lầu Năm Góc đã chuyển trọng tâm sang khu vực phía Đông Thái Bình Dương, thay vì biển Caribe. Giới chức Mỹ cho rằng có bằng chứng rõ ràng hơn cho thấy ma túy được vận chuyển tới Mỹ chủ yếu qua tuyến đường từ Colombia đến Mexico, thay vì từ Venezuela – nơi xuất phát của một số tàu bị tấn công ở Caribe.
Các nghị sĩ Mỹ đã yêu cầu Lầu Năm Góc làm rõ chi phí chiến dịch, nhưng theo các nguồn tin, các quan chức báo cáo trước Quốc hội gần đây chưa nêu tổng con số. Họ thừa nhận rằng mỗi đợt tấn công thường tiêu tốn hàng trăm nghìn USD, bao gồm chi phí giờ bay và giá vũ khí được sử dụng.
Một tên lửa Hellfire có giá khoảng 150.000 USD, chi phí vận hành UAV Reaper vào khoảng 3.500 USD/giờ bay, trong khi tiêm kích F-35 tốn khoảng 40.000 USD/giờ. Chi phí giờ bay của máy bay AC-130J chưa được công bố, nhưng mẫu tiền nhiệm AC-130U từng có chi phí hơn 40.000 USD/giờ bay.
Nguy cơ gia tăng căng thẳng trong khu vực
Hiện Mỹ tiếp tục điều thêm nhiều khí tài quân sự tới vùng Caribe, bao gồm nhóm tác chiến tàu sân bay USS Gerald R. Ford.
Một nguồn tin từ Quốc hội Mỹ tiết lộ rằng trong các cuộc họp kín, một số sĩ quan Tác chiến Đặc biệt của Mỹ không thể giải thích rõ lý do tại sao chính quyền cần tập trung quá nhiều khí tài hạng nặng chỉ để tiêu diệt những chiếc thuyền nhỏ trong chiến dịch này.
Theo hai nguồn tin, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo với Quốc hội rằng sự hiện diện của tàu sân bay này nhằm hỗ trợ chiến dịch chống ma túy và thu thập tình báo. Tuy nhiên, động thái này đang làm dấy lên lo ngại về khả năng Mỹ mở rộng hoạt động quân sự nhằm vào Venezuela.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino Lopez ngày 12/11 thông báo, gần 200.000 binh sĩ đã được huy động và đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu toàn diện. Các lực lượng lục quân, hải quân, không quân và lực lượng dự bị được lệnh tiến hành các cuộc diễn tập quân sự đến hết ngày 13/11 nhằm kiểm tra khả năng phòng thủ của đất nước.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cũng bác bỏ các cáo buộc liên quan đến ma túy, cho rằng Washington đang “dựng lên một cuộc chiến mới” thông qua việc tăng cường hiện diện quân sự. Ông cho rằng, Mỹ đang lợi dụng cái gọi là “chiến dịch chống ma túy” làm cái cớ cho một âm mưu thay đổi chế độ.
Hoàng Phạm/VOV.VN Theo CNN, RT