Theo Wall Street Journal, động thái này xuất phát từ lo ngại rằng ứng dụng do Trung Quốc phát triển có thể chia sẻ dữ liệu người dùng với chính quyền Bắc Kinh, đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.
Nhà lập pháp Darin LaHood (đảng Cộng hòa, Illinois) và Josh Gottheimer (đảng Dân chủ, New Jersey) là hai người khởi xướng dự luật. Cả hai đều nhấn mạnh rằng việc bảo vệ dữ liệu chính phủ khỏi sự tiếp cận của Trung Quốc là điều cần thiết. "Chúng ta không thể để kẻ thù có được thông tin quan trọng từ chính phủ của mình", ông Gottheimer phát biểu.
Các nhà lập pháp Mỹ đề xuất cấm DeepSeek trên thiết bị chính phủ do lo ngại an ninh, cáo buộc ứng dụng AI Trung Quốc thu thập dữ liệu người dùng - Ảnh: Getty
Ứng dụng AI gây tranh cãi
DeepSeek - một ứng dụng AI đột phá của Trung Quốc - bất ngờ xuất hiện vào đầu năm nay và nhanh chóng trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất tại Mỹ. Được cung cấp dưới dạng mã nguồn mở, chatbot của DeepSeek thu hút đông đảo người dùng, từ cá nhân đến doanh nghiệp và nhà phát triển.
Tuy nhiên, một phân tích bảo mật của Feroot Security đã phát hiện rằng DeepSeek chứa mã ẩn có thể gửi thông tin đăng nhập của người dùng đến China Mobile, một công ty viễn thông nhà nước Trung Quốc vốn đã bị cấm hoạt động tại Mỹ. Báo cáo này, được hãng tin AP công bố, ngay lập tức làm dấy lên lo ngại về bảo mật dữ liệu.
Ivan Tsarynny, Giám đốc điều hành của Feroot Security, cảnh báo: "Thông tin cá nhân của người dùng Mỹ đang bị gửi đến Trung Quốc, và DeepSeek đang thu thập mọi dữ liệu kết nối với nó".
Dựa trên những phát hiện này, hai nhà lập pháp LaHood và Gottheimer đã soạn thảo luật để ngăn chặn DeepSeek tiếp cận dữ liệu nhạy cảm của chính phủ Mỹ.
Lệnh cấm đang lan rộng
Không chỉ Mỹ, nhiều quốc gia khác cũng đã hành động để hạn chế DeepSeek. Úc cấm ứng dụng này trên các hệ thống chính phủ từ ngày 6.2. Hàn Quốc cũng có động thái tương tự, đặc biệt trong các cơ quan quan trọng. Trong khi đó, Ý đã đưa ra lệnh cấm từ tháng 1.
Tại Mỹ, một số cơ quan liên bang như Hải quân Mỹ và Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã chủ động chặn DeepSeek vì lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Texas cũng trở thành tiểu bang đầu tiên cấm ứng dụng này trên các thiết bị chính phủ.
Dự luật cấm DeepSeek đang đi theo con đường tương tự như TikTok. Vào năm 2022, quốc hội Mỹ đã cấm TikTok khỏi các thiết bị chính phủ do lo ngại rằng dữ liệu người dùng có thể bị Trung Quốc thu thập.
Gần đây, chính quyền Mỹ tiếp tục gây áp lực lên ByteDance, công ty mẹ của TikTok, buộc họ phải bán lại ứng dụng cho một công ty Mỹ nếu không sẽ đối mặt với lệnh cấm hoàn toàn. TikTok phủ nhận các cáo buộc này và tuyên bố chưa bao giờ chia sẻ dữ liệu với Bắc Kinh.
Giờ đây, DeepSeek đang trở thành mục tiêu tiếp theo trong cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Các nhà lập pháp cảnh báo rằng Trung Quốc đang sử dụng AI để thu thập thông tin nhạy cảm, và họ không muốn DeepSeek đi theo con đường của TikTok, trở thành một nền tảng có ảnh hưởng lớn tại Mỹ.
Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ
Chính phủ Trung Quốc bác bỏ các cáo buộc, gọi động thái này là "phân biệt đối xử về ý thức hệ" và mang động cơ chính trị. Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định họ không yêu cầu doanh nghiệp hoặc cá nhân thu thập dữ liệu bất hợp pháp. DeepSeek vẫn chưa đưa ra tuyên bố công khai để phản hồi về những cáo buộc liên quan đến bảo mật.
DeepSeek không chỉ là một ứng dụng AI thông thường. Công ty này đã khiến cả Thung lũng Silicon và Phố Wall chấn động khi ra mắt mô hình R1, được đánh giá có khả năng tương đương với các mô hình AI tiên tiến của Mỹ nhưng chi phí thấp hơn và tiêu tốn ít điện năng hơn.
Đáng chú ý, R1 được phát triển dưới sự kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ của Mỹ đối với các chip AI mạnh nhất. Điều này làm dấy lên mối lo ngại rằng Trung Quốc có thể vượt mặt Mỹ trong cuộc đua AI, đặc biệt khi DeepSeek có thể tiếp cận khối lượng dữ liệu khổng lồ từ người dùng Mỹ.
Adrianus Warmenhoven, chuyên gia an ninh mạng tại NordVPN, cảnh báo: "Dữ liệu được chia sẻ với DeepSeek có thể bị truy cập theo luật an ninh mạng Trung Quốc, buộc các công ty phải cung cấp dữ liệu khi chính phủ yêu cầu".
Nhiều công ty công nghệ Mỹ, bao gồm Nvidia, đã bị ảnh hưởng nặng nề khi DeepSeek ngày càng phổ biến. Các mô hình AI như V3 và R1 của DeepSeek đang trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp với GPT-4 của OpenAI.
Nếu được thông qua, dự luật sẽ yêu cầu các cơ quan chính phủ có 60 ngày để loại bỏ DeepSeek khỏi tất cả thiết bị chính thức. Lệnh cấm này cũng có thể mở rộng sang các ứng dụng khác do công ty mẹ của DeepSeek (High Flyer) phát triển.
Mỹ hiện đang đứng trước một cuộc đấu tranh lớn hơn với AI Trung Quốc. Thành công của DeepSeek cho thấy các biện pháp hạn chế trước đây của Mỹ đối với chip AI và công nghệ bán dẫn có thể chưa đủ để kiềm tỏa Trung Quốc phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Hoàng Vũ