Lockheed Martin đang đề xuất một gói nâng cấp mới cho F-22 Raptor, trong đó có cả những chiếc Block 20 vốn chỉ phục vụ huấn luyện. Nếu thành công, kế hoạch này sẽ giúp tăng số lượng F-22 đủ khả năng chiến đấu.
Đồng thời việc nâng cấp này sẽ kéo dài tuổi thọ dòng tiêm kích tàng hình ưu thế trên không của Mỹ tới thập niên 2040.
Trong nhiều năm qua, Không quân Mỹ duy trì biên chế khoảng 180 chiếc F-22, nhưng không phải tất cả đều sẵn sàng chiến đấu.
Khoảng 32–35 chiếc thuộc phiên bản Block 20 được dùng chủ yếu cho huấn luyện và thử nghiệm, vốn không có đủ các tính năng tác chiến hiện đại.
Trước đây, nhóm máy bay này từng được xem xét đưa ra khỏi biên chế vì chi phí bảo dưỡng cao và khả năng chiến đấu hạn chế.
Tuy nhiên, Lockheed Martin mới đây cho rằng hoàn toàn có thể nâng cấp số F-22 này, biến chúng thành lực lượng bổ sung đáng kể khi cần mở rộng sức mạnh không quân.
Các gói nâng cấp dự kiến tập trung vào nhiều lĩnh vực then chốt. Trước hết là hệ thống điện tử hàng không với kiến trúc phần mềm mở, cho phép tích hợp nhanh chóng các công nghệ mới.
Tiếp theo là radar quét mảng pha điện tử AESA cải tiến, hệ thống tác chiến điện tử mạnh hơn và nâng cấp khả năng tàng hình ở lớp vỏ ngoài.
Đặc biệt, F-22 còn được nghiên cứu trang bị hệ thống phòng thủ hồng ngoại (IRDS), cảm biến tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại (IRST) dạng pod treo ngoài, cũng như các thùng dầu phụ tàng hình nhằm tăng tầm bay mà vẫn hạn chế ảnh hưởng đến khả năng tàng hình.
Đối với các phiên bản Block 30/35, nhiều trong số các công nghệ này đã hoặc đang được áp dụng.
Nếu mở rộng sang Block 20, số lượng F-22 “combat-coded” (đủ khả năng chiến đấu) sẽ tăng thêm vài chục chiếc, giúp Không quân Mỹ có lực lượng dự phòng đáng giá trong bối cảnh môi trường an ninh ngày càng phức tạp.
Theo giới phân tích, kế hoạch nâng cấp này không chỉ nhằm duy trì sức mạnh của F-22 mà còn đóng vai trò cầu nối công nghệ cho chương trình tiêm kích thế hệ tiếp theo NGAD.
Một số công nghệ thử nghiệm trên F-22 hiện nay sẽ là nền tảng cho NGAD trong tương lai.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều thách thức. Tuổi thọ khung thân và động cơ của các F-22 Block 20 có thể hạn chế khả năng tích hợp toàn bộ công nghệ mới.
Ngoài ra, chi phí nâng cấp sẽ cần được cân nhắc so với lợi ích thực tế, nhất là khi Mỹ đang ưu tiên ngân sách cho NGAD.
Dẫu vậy, nếu kế hoạch được thông qua, F-22 Raptor sẽ tiếp tục giữ vị trí trung tâm trong lực lượng ưu thế trên không của Mỹ ít nhất đến thập niên 2040.
Điều quan trọng hơn, việc nâng cấp Block 20 sẽ biến những chiếc từng chỉ dành cho huấn luyện trở thành tài sản chiến lược, tăng đáng kể sức mạnh sẵn sàng chiến đấu của Không quân Mỹ.
Việt Hùng
Theo TWZ, Military Today