Na Uy khởi động dự án thu hồi và lưu trữ CO2 quy mô lớn

4 giờ trướcBài gốc

Tàu chở CO2 hóa lỏng Northern Pioneer tại Oslo, Na Uy, vào ngày 18 tháng 6 năm 2025. Ảnh STIAN LYSBERG SOLUM /AFP

Được đặt theo tên của những con tàu Viking, dự án Longship gồm việc thu hồi CO2 tại một nhà máy xi măng và sau đó là nhà máy xử lý chất thải bằng phương pháp đốt, vận chuyển CO2 bằng tàu tới cảng biển ở bờ Tây, sau đó bơm và lưu trữ dưới đáy biển.

Dự án nhận được sự hỗ trợ lớn từ chính phủ Na Uy, với chi phí lên tới 22 tỷ krona Na Uy (gần 2 tỷ euro), trong tổng số 34 tỷ krona ước tính để xây dựng và vận hành các cơ sở trong 10 năm đầu.

Trong một cuộc họp báo, Bộ trưởng Năng lượng Na Uy, ông Terje Aasland, đã ca ngợi đây là "một bước tiến lớn" cho công nghệ CCS tại châu Âu.

Về quá trình thu hồi CO2, các cơ sở sẽ chính thức được khánh thành vào ngày 18/6 tại một nhà máy xi măng của công ty Đức Heidelberg Materials ở Brevik, thuộc vùng Đông Nam của Na Uy.

Các cơ sở này sẽ giúp ngăn chặn khoảng 400.000 tấn CO2 thải ra bầu khí quyển mỗi năm.

Từ năm 2029, nhà máy xử lý chất thải bằng phương pháp đốt Hafslund Celsio gần Oslo cũng dự kiến sẽ thu giữ khoảng 350.000 tấn CO2 mỗi năm.

Khí CO2 được hóa lỏng sẽ được vận chuyển bằng tàu đến cảng Øygarden, gần Bergen, sau đó được bơm vào đường ống để lưu trữ trong một tầng chứa nước mặn, cách bờ biển 110km, ở độ sâu 2.600 mét dưới đáy biển.

Các cơ sở này đã được xây dựng từ năm ngoái trong khuôn khổ dự án Northern Lights, do các “ông lớn” dầu khí Equinor, Shell và Total Energies cùng triển khai, được xem là dịch vụ thương mại đầu tiên trên thế giới về vận chuyển và lưu trữ CO2.

Cùng ngày, Thụy Sĩ và Na Uy cũng đã công bố ký kết thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực này.

“Thỏa thuận này cho phép xuất khẩu và lưu trữ CO2 của Thụy Sĩ tại Na Uy, hoạt động thương mại CO2 cũng giúp hạn chế lượng khí thải vào khí quyển (...) Các công ty Thụy Sĩ có thể mua lượng phát thải âm từ Na Uy và ngược lại, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế của Hiệp định Paris”, Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ cho biết trong một thông cáo báo chí.

Công nghệ đắt đỏ và phức tạp

CCS được nhóm chuyên gia liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) xếp vào nhóm giải pháp giúp giảm dấu chân carbon trong những ngành công nghiệp khó giảm phát thải như các nhà máy xi măng, vốn chiếm đến 7% lượng phát thải CO2 toàn cầu.

Giám đốc điều hành Heidelberg Materials, ông Dominik von Achten, nhấn mạnh: “Xi măng có một bất lợi lớn, đó chính là dấu chân CO2. Nhờ CCS, chúng tôi sẽ bán loại xi măng và bê tông đầu tiên trên thế giới được khử carbon”.

Tuy nhiên, công nghệ này rất phức tạp và tốn kém.

Nếu không có hỗ trợ tài chính, các doanh nghiệp công nghiệp có thể sẽ hưởng lợi nhiều hơn khi mua "giấy phép ô nhiễm" trên thị trường mua bán hạn ngạch phát thải của châu Âu (ETS), thay vì chi trả cho việc thu hồi, vận chuyển và lưu trữ CO2.

Chi phí này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: khối lượng CO2 cần xử lý, khoảng cách từ nhà máy đến biển hoặc — trong tương lai — đến đường ống dẫn CO2 và quãng đường vận chuyển.

“Hiện tại, đối với các dự án tiên phong, chúng tôi không thể triển khai với mức giá carbon hiện nay”, ông Tim Heijn, Tổng giám đốc dự án Northern Lights, cho biết. Giá carbon hiện dao động khoảng 75 euro/tấn.

Ông nhấn mạnh thêm: “Cần có hai điều xảy ra: thứ nhất, giá ETS phải được tăng dần để phản ánh đúng chi phí thực sự của việc sử dụng carbon. Thứ hai, ngành công nghiệp của chúng ta cần nỗ lực hơn nữa để giảm chi phí công nghệ thông qua đổi mới sáng tạo”.

Bên cạnh các đối tác ban đầu là Heidelberg Materials và Hafslund Celsio, cho đến nay Northern Lights mới chỉ ký kết ba hợp đồng thương mại với một nhà máy sản xuất amoniac của Yara ở Hà Lan, hai nhà máy điện sinh khối của Ørsted tại Đan Mạch, và một nhà máy nhiệt điện Stockholm Exergi ở Thụy Điển.

Tuy nhiên, điều đó không ngăn cản các đối tác của Northern Lights quyết định đầu tư 660 triệu euro — trong đó có 131 triệu euro từ Ủy ban châu Âu — nhằm tăng công suất lưu trữ hàng năm từ 1,5 triệu tấn lên 5 triệu tấn CO2.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tổng công suất thu hồi CO2 đã được lắp đặt trên toàn cầu mới chỉ đạt khoảng 50 triệu tấn, tương đương 0,1% lượng phát thải CO2 toàn cầu hàng năm.

Anh Thư

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/na-uy-khoi-dong-du-an-thu-hoi-va-luu-tru-co2-quy-mo-lon-729019.html