Mới đây, Hệ thống Y tế Medlatec tiếp nhận một nam học sinh 17 tuổi đến khám với triệu chứng đau âm ỉ tại khớp bàn ngón 1 chân trái kéo dài trong 2 năm.
Sau khi được chẩn đoán là mắc bệnh gút mạn, bệnh nhân đã nhận được sự điều trị kịp thời và phục hồi nhanh chóng. Trường hợp của em đã khiến nhiều người bất ngờ, bởi bệnh gút thường được cho là chỉ xảy ra ở người lớn tuổi, đặc biệt là những người có chế độ ăn uống không lành mạnh hoặc thừa cân.
Bệnh nhân là L.M.H, một nam học sinh ở Hà Nội, đã nhiều lần gặp phải tình trạng đau khớp ở bàn ngón chân trái trong suốt hai năm qua. Mỗi đợt đau kéo dài từ 3 đến 5 ngày và tự thuyên giảm mà không cần điều trị.
Tuy nhiên, trong lần đau gần đây, khớp bàn ngón chân trái của em không chỉ đau dữ dội mà còn sưng, nóng, và đau liên tục, đặc biệt là khi vận động, khiến em quyết định đi khám. Dù không có tiền sử chấn thương hay đau ở các khớp khác, gia đình vẫn đưa em đến bệnh viện khi thấy tình trạng bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm.
Các triệu chứng điển hình của bệnh Gút bao gồm đau khớp đột ngột, dữ dội, sưng tấy, ấm vùng xung quanh khớp và đau khi vận động.
Trước đó, gia đình cho biết em L.M.H từng mắc bệnh tim bẩm sinh, cụ thể là tứ chứng Fallot, và đã phẫu thuật cách đây hơn 15 năm.
Tuy đã được điều trị bệnh tim nhưng L.M.H vẫn phải khám tim mạch định kỳ. Một yếu tố quan trọng là trong gia đình, ông ngoại của em cũng mắc bệnh gút, điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở chính L.M.H.
Sau khi thăm khám, các bác sỹ phát hiện khớp bàn ngón chân trái của em sưng, nóng nhưng không đỏ. Đặc biệt, khi ấn vào khớp, em cảm thấy rất đau và vận động khớp bị hạn chế.
Các xét nghiệm bổ sung cho thấy mức acid uric trong máu của em cao bất thường (543.22 µmol/L), và hình ảnh chụp cắt lớp vi tính cho thấy sự lắng đọng tinh thể urat tại khớp bàn ngón chân trái. Đây là những dấu hiệu đặc trưng của bệnh gút. Sau một tuần điều trị, em L.M.H đã hết đau và hồi phục hoàn toàn.
Điều đáng chú ý trong trường hợp này là L.M.H đã mắc gút từ khi chỉ mới 15 tuổi, nhưng vì các triệu chứng đau khớp không rõ ràng và tự hết sau một thời gian, em không nhận thức được mình bị bệnh. Cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng và đau đớn hơn, gia đình mới quyết định đưa em đến bệnh viện.
Bệnh gút, còn được gọi là thống phong, là một loại viêm khớp do sự tích tụ của axit uric trong máu. Khi nồng độ axit uric trong máu quá cao, những tinh thể urat sẽ hình thành và lắng đọng tại các khớp, gây viêm, sưng tấy và đau đớn.
Mặc dù bệnh này thường gặp ở người cao tuổi và những người có chế độ ăn uống không hợp lý, nhưng bệnh gút có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, đặc biệt là khi có yếu tố di truyền hoặc các bệnh lý nền.
Nguyên nhân chính gây bệnh gút là sự rối loạn chuyển hóa nhân purin trong cơ thể, khiến thận không thể lọc hết axit uric, dẫn đến sự tích tụ của chúng trong máu. Các yếu tố nguy cơ bao gồm ăn uống nhiều đạm và hải sản, uống bia rượu nhiều, béo phì, và đặc biệt là có tiền sử gia đình mắc bệnh gút.
Trường hợp của nam sinh L.M.H cho thấy bệnh gút có thể xảy ra ở những người trẻ tuổi, đặc biệt nếu có yếu tố di truyền như trong gia đình có người mắc bệnh.
L.M.H, dù chỉ 17 tuổi, lại có tiền sử gia đình có người mắc gút (ông ngoại), cộng với bệnh lý tim bẩm sinh, khiến em có nguy cơ cao mắc gút hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Các triệu chứng điển hình của bệnh gút bao gồm đau khớp đột ngột, dữ dội, sưng tấy, ấm vùng xung quanh khớp và đau khi vận động.
Đặc biệt, bệnh nhân có thể cảm nhận cơn đau này xảy ra vào ban đêm hoặc sau khi ăn uống nhiều thực phẩm giàu đạm. Để chẩn đoán chính xác, bác sỹ thường yêu cầu xét nghiệm acid uric trong máu, chụp hình ảnh khớp và kiểm tra dịch khớp.
Theo các chuyên gia, bệnh gút có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Điều trị chủ yếu bao gồm thuốc giảm đau, thuốc giảm acid uric trong máu, và thay đổi chế độ ăn uống.
Các bệnh nhân cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, hạn chế bia rượu và thực phẩm giàu đạm để kiểm soát mức acid uric trong máu.
Bên cạnh đó, các bác sỹ cũng khuyến cáo bệnh nhân cần kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là những người có yếu tố di truyền hoặc có các bệnh lý nền như tim mạch, thừa cân.
Bệnh gút có tính di truyền, vì vậy những người trong gia đình có người mắc bệnh cần chủ động kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu của bệnh.
Bác sỹ Trịnh Thị Nga, Trưởng chuyên khoa Cơ xương khớp tại Medlatec khuyến cáo, đối với những người có yếu tố gia đình mắc gút, cần chủ động khám và kiểm tra định kỳ, đặc biệt là mức acid uric trong máu để phát hiện bệnh sớm và kiểm soát tốt tình trạng bệnh.
Bệnh gút không phải là bệnh của người giàu hay chỉ xảy ra ở những người ăn uống không điều độ, mà có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, đặc biệt là những người trẻ tuổi và có yếu tố di truyền.
Do đó, việc chăm sóc sức khỏe đúng cách, duy trì chế độ ăn uống hợp lý và kiểm tra sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh tiến triển và bảo vệ chất lượng cuộc sống của mỗi người.
D.Ngân