Tỉnh Phú Thọ mới, sau khi sáp nhập là một trong ba địa phương có quy mô giáo dục lớn nhất cả nước. Theo thống kê của Sở GD&ĐT ngày 1/8/2025, toàn tỉnh có 1.957 cơ sở giáo dục với 969 nghìn học sinh ở các cấp học từ mầm non đến THPT, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên. Trong đó, tỉnh Phú Thọ (cũ) có 891 cơ sở giáo dục, 12.469 lớp, 391.001 học sinh; tỉnh Vĩnh Phúc (cũ) có 540 cơ sở giáo dục, 10.775 lớp, 387.552 học sinh; tỉnh Hòa Bình (cũ) có 526 cơ sở giáo dục, 8.675 lớp, 234.931 học sinh.
Trường THPT Chuyên Hùng Vương là cơ sở giáo dục uy tín, thuộc nhóm các trường chuyên hàng đầu trên cả nước
Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục được quan tâm đầu tư đáp ứng yêu cầu việc dạy và học theo chương trình mới. Tỷ lệ phòng học kiên cố luôn cao hơn bình quân cả nước và vùng Trung du - miền núi phía Bắc (hiện đạt 93,6%, cao hơn mặt bằng chung toàn quốc là 27%), tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia đạt kết quả tích cực (đạt 90%, cao hơn mặt bằng chung toàn quốc là 0,4%). Đội ngũ nhà giáo cơ bản đủ về số lượng, tương đối đồng bộ về cơ cấu, ngày càng được chuẩn hóa theo Luật Giáo dục 2019.
Công tác phổ cập giáo dục và xóa mù chữ được duy trì bền vững, phong trào xây dựng xã hội học tập được quan tâm, đặc biệt chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn là điểm sáng - nhiều năm liền luôn đứng tốp đầu cả nước. Học sinh Phú Thọ tiếp tục đạt nhiều thành tích cao trong các Kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia, Olympic khu vực và quốc tế (trong 5 năm qua, tổng số học sinh đạt giải quốc gia là 851 giải; số giải quốc tế là 9 giải).
Công tác chuyển đổi số được triển khai bước đầu hiệu quả, cơ sở dữ liệu trực tuyến từng bước hoàn thiện; cải cách hành chính được đẩy mạnh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục. Công tác xây dựng đảng có nhiều chuyển biến tích cực trên các mặt: Giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, xây dựng nền nếp sinh hoạt, phát triển đảng viên mới. Ngành GD&ĐT Phú Thọ là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn quốc trong thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW và Kết luận số 01-KL/TW của Trung ương về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc được xây dựng khang trang, hiện đại, đáp ứng nhu cầu dạy học chất lượng cao
Cô và trò Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc trong giờ học
Những kết quả của ngành GD&ĐT 3 tỉnh Vĩnh Phúc - Phú Thọ - Hòa Bình đạt được trước khi hợp nhất là nhờ có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy - HĐND - UBND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành, tổ chức xã hội và sự ủng hộ của Nhân dân; đặc biệt sự đóng góp công sức, tâm huyết, trách nhiệm của đội ngũ nhà giáo. Tuy nhiên, ngành GD&ĐT tỉnh Phú Thọ vẫn đang đứng trước không ít khó khăn, thách thức, đó là: Chênh lệch chất lượng giữa các vùng, miền còn lớn; cơ sở vật chất ở nhiều nơi còn thiếu đồng bộ...
Dù gặp nhiều khó khăn khi phải vượt vịnh Ngòi Hoa đến lớp, song thầy và trò Trường TH&THCS Ngòi Hoa luôn nỗ lực thi đua dạy tốt, học tốt
Vì vậy, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển GD&ĐT đã mở ra thời cơ đột phá, là cơ hội để ngành GD&ĐT tỉnh nhà đổi mới toàn diện về tư duy, nhận thức đối với yêu cầu phát triển trong giai đoạn tới; đặt mục tiêu phát triển cao hơn về nâng cao chất lượng dạy và học.
Đồng chí Trịnh Thế Truyền – TUV, Giám đốc Sở GD&ĐT nhận định: Trong chiến lược xây dựng và phát triển đất nước và tại Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, Đảng ta luôn nhất quán quan điểm: Con người là trung tâm, là mục tiêu và cũng là động lực của phát triển; GD&ĐT là nhân tố quyết định vận mệnh dân tộc. Điều đó đặt ra cho ngành GD&ĐT Phú Thọ những yêu cầu, nhiệm vụ để cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch hành động theo đúng chủ trương, định hướng lớn của Trung ương và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy cho phù hợp thực tiễn và đạt hiệu quả cao.
Theo đó, trong thời gian tới, ngành GD&ĐT tỉnh sẽ tiếp tục đổi mới tư duy quản lý giáo dục, nâng tầm năng lực điều hành phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Khẩn trương tham mưu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển GD&ĐT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tập trung vào 3 đột phá chiến lược: Chuyển đổi số toàn diện; nâng cao chất lượng ngoại ngữ và tin học; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển.
Rà soát, quy hoạch mạng lưới trường lớp theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Chú trọng phát triển các Trường THPT Chuyên thành trung tâm giáo dục chất lượng cao của tỉnh và khu vực. Đổi mới công tác cán bộ: Thực hiện phân cấp, giao quyền, phát huy tính chủ động, sáng tạo của cơ sở.
Tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện phương pháp dạy và học, chuyển mạnh quá trình giáo dục từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Xây dựng Phú Thọ trở thành trung tâm giáo dục trải nghiệm, chất lượng cao, tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý, quản trị nhà trường.
Tạo đột phá trong phát triển giáo dục ngoài công lập, khuyến khích thành lập các cơ sở giáo dục chất lượng cao. Ban hành kịp thời, đồng bộ cơ chế, chính sách, tạo bước đột phá trong thu hút và phát triển nhân tài ngành Giáo dục. Đồng thời, mở rộng hợp tác quốc tế, đặt hàng dịch vụ giáo dục chất lượng cao, tiếp cận mô hình tiên tiến.
Với những kết quả đã đạt được cùng sự nỗ lực của toàn ngành, ngành GD&ĐT tỉnh quyết tâm phát huy trí truyền thống hiếu học của quê hương Đất Tổ, không ngừng đổi mới sáng tạo, xây dựng Phú Thọ trở thành trung tâm GD&ĐT chất lượng cao của vùng Trung du - miền núi phía Bắc, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp đổi mới, phát triển của đất nước và của tỉnh trong giai đoạn tới.
Vĩnh Hà