Một giờ học môn Khoa học tự nhiên của cô trò lớp 9 tại Trường THCS Hoàng Liệt (phường Hoàng Liệt, Hà Nội). Ảnh: Đình Tuệ.
Đa số ý kiến tán thành dự thảo Nghị quyết
Với 419/431 đại biểu có mặt tán thành (chiếm 88,58%), Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế chính sách đặc thù vượt trội để đột phá phát triển giáo dục đào tạo.
Tại phiên họp toàn thể tại hội trường sáng 10/12, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Trước đó trong các ngày 17/11 và 20/11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ và hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo (sau đây gọi chung là dự thảo Nghị quyết).
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về đột phá phát triển giáo dục đào tạo vào sáng 10/12. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GD&ĐT chủ động, phối hợp với Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, cơ quan, tổ chức có liên quan cầu thị, nghiêm túc tiếp thu tối đa và giải trình đầy đủ ý kiến.
Các nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết tại Báo cáo số 1135/BC-CP ngày 3/12 của Chính phủ đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành (tại Thông báo số 4824/TB-VPQH ngày 5/12). Chính phủ xin báo cáo tóm tắt một số nội dung lớn đã được tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Nghị quyết như sau:
Tại các phiên thảo luận tại tổ và hội trường, đã có 104 lượt ý kiến đại biểu Quốc hội phát biểu về dự thảo Nghị quyết, đa số các đại biểu đều tán thành với nội dung của dự thảo Nghị quyết. Bên cạnh đó, có một số ý kiến chủ yếu tập trung về làm rõ tính khả thi trong việc giao thẩm quyền tuyển dụng, tiếp nhận nhân sự trong cơ sở giáo dục công lập cho Giám đốc Sở GD&ĐT; nguồn lực và lộ trình triển khai chính sách về phụ cấp ưu đãi cho nhà giáo; nguồn lực, phương án để triển khai một bộ sách giáo khoa.
Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo hoàn thiện dự thảo Nghị quyết theo hướng thể chế hóa đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 71-NQ/TW và quy phạm hóa nhiều chính sách nêu tại dự thảo Nghị quyết thể hiện rõ tư duy đổi mới mang tính đột phá, vượt trội nhằm thúc đẩy phát triển giáo dục và đào tạo.
Nhiều chính sách ưu việt
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về đột phá phát triển giáo dục đào tạo. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng hoàn thiện cơ chế tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhân lực theo phân cấp rõ thẩm quyền. Giám đốc Sở GD&ĐT chịu trách nhiệm tuyển dụng, tiếp nhận nhân sự ở cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh và quyết định điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bổ nhiệm, thay đổi vị trí việc làm đối với trường hợp thuộc thẩm quyền hoặc liên quan từ 2 xã trở lên.
Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bổ nhiệm/miễn nhiệm và thay đổi vị trí việc làm đối với nhân sự ở cơ sở giáo dục công lập thuộc cấp xã quản lý.
Đồng thời bổ sung cơ chế tự chủ cho cơ sở GDNN, GDĐH trong xác định vị trí việc làm, tuyển dụng, ký hợp đồng với chuyên gia, nhà khoa học (tiến sĩ) là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài và xác nhận miễn giấy phép lao động tối đa 3 năm để giảng dạy, nghiên cứu.
Có 419/431 đại biểu có mặt bấm nút tán thành thông qua dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế chính sách đặc thù vượt trội để đột phá phát triển giáo dục đào tạo. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Về đãi ngộ, quy định phụ cấp ưu đãi nghề theo lộ trình với mức tối thiểu 70% cho giáo viên, tối thiểu 30% cho nhân viên và 100% cho giáo viên vùng đặc biệt khó khăn, DTTS, biên giới, hải đảo; đồng thời cho phép cơ sở GDNN và GDĐH tự chủ quyết định thu nhập tăng thêm từ nguồn thu hợp pháp ngoài ngân sách được để lại.
Chính phủ cũng tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng quy định thống nhất sách giáo khoa và lộ trình bảo đảm học liệu, đồng thời mở rộng hợp tác phát triển chương trình. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định một bộ sách giáo khoa phổ thông dùng thống nhất toàn quốc từ năm học 2026–2027; đến năm 2030 hoàn thành cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh, ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, vùng DTTS và miền núi, biên giới, hải đảo.
Nhà nước bảo đảm nguồn lực để miễn học phí và giáo trình môn GDQPAN tại cơ sở GDNN và GDĐH theo lộ trình, phù hợp khả năng cân đối Ngân sách nhà nước và pháp luật liên quan. Đồng thời cho phép cơ sở giáo dục hợp tác với tổ chức Khoa học, công nghệ, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các tổ chức khác để thực hiện chương trình giáo dục và đào tạo gắn nhu cầu thị trường lao động, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo.
Nhân viên nuôi dưỡng làm việc tại Trường Mầm non An Khánh B (An Khánh, Hà Nội). Ảnh: Đình Tuệ.
Nhà nước ưu tiên nguồn lực xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục và đào tạo; đồng thời đầu tư hạ tầng số, nền tảng số dùng chung, bảo đảm kết nối, liên thông toàn hệ thống. Đến năm 2030, các cơ sở giáo dục đại học hoàn thành hạ tầng số và nền tảng số đồng bộ, kết nối liên thông; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, phát triển sản phẩm, dịch vụ giáo dục số theo mô hình đối tác công – tư.
Chính phủ tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng người học được tiếp cận tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để trang trải chi phí học tập, sinh hoạt theo quy định; đồng thời Chính phủ xem xét, trình cấp có thẩm quyền ưu tiên cơ chế bổ sung nguồn vốn cho Ngân hàng này để bảo đảm thực hiện chính sách.
Đối với các ngành nghề đặc thù như nghệ thuật, thể thao thành tích cao, dự thảo quy định cơ chế phát hiện, tuyển chọn, ươm tạo tài năng sớm; áp dụng giao nhiệm vụ/đặt hàng đào tạo dài hạn (tính đủ chi phí đặc thù) và cho phép cơ sở đào tạo ký hợp đồng với nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên để thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, bảo đảm kinh phí theo quy định.
Dành nhiều nguồn lực cho giáo dục
Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp toàn thể tại hội trường sáng 10/12. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Chính phủ tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng trao thẩm quyền cho HĐND cấp tỉnh quyết định bổ sung các dự án đầu tư trung hạn trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, bổ sung kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt mà không phải chờ kỳ điều chỉnh tiếp theo; đồng thời, trình tự, thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất đối với các dự án này được thực hiện theo thủ tục rút gọn do Chính phủ quy định.
Bên cạnh đó, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm ưu tiên bố trí đủ quỹ đất cho cơ sở giáo dục và đào tạo trong quy hoạch tỉnh và quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; ưu tiên sử dụng quỹ đất do cơ quan, tổ chức nhà nước quản lý, trụ sở công dôi dư để thu hút đầu tư; cho phép tổ chức, cá nhân thuê trụ sở công dôi dư và công trình thuộc sở hữu nhà nước để phục vụ hoạt động giáo dục và đào tạo.
Đồng thời, cho phép chuyển một số loại đất (đất ở; đất xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp không phải công trình giáo dục; đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp) sang mục đích giáo dục và đào tạo không phải căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Đồng thời, Nhà nước bảo đảm chi tối thiểu 20% tổng chi ngân sách nhà nước cho giáo dục và đào tạo; bố trí ngân sách từ nguồn tăng thu để phát triển giáo dục và đào tạo, ưu tiên các vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng quy định trong thời hạn không quá 6 tháng kể từ khi Hội đồng trường kết thúc hoạt động, cơ quan quản lý trực tiếp cơ sở giáo dục quyết định việc tạm thời thực hiện các nhiệm vụ quản lý, điều hành thuộc thẩm quyền của Hội đồng trường liên quan đến tổ chức, nhân sự; đồng thời quyết định nhân sự người đứng đầu trên cơ sở tiêu chuẩn, điều kiện do Bộ GD&ĐT quy định. Chi tiết Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đối với dự thảo Nghị quyết, độc giả có thể xem .
Đình Tuệ