“Trước những mối đe dọa và thách thức an ninh sâu rộng, đặc biệt là mối đe dọa lâu dài từ Nga đối với an ninh khu vực châu Âu – Đại Tây Dương và mối đe dọa khủng bố dai dẳng, các đồng minh cam kết đầu tư 5% GDP mỗi năm cho các yêu cầu cốt lõi về quốc phòng cũng như các khoản chi liên quan đến quốc phòng và an ninh từ nay đến năm 2035,” tuyên bố chung của NATO sau Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 76 tại The Hague (Hà Lan) ngày 25/6 cho biết.
Cam kết 5% này sẽ bao gồm hai hạng mục đầu tư quốc phòng thiết yếu:
Theo đó, ít nhất 3,5% GDP hằng năm sẽ được phân bổ cho các yêu cầu quốc phòng cốt lõi và để đáp ứng các mục tiêu năng lực của NATO về chi tiêu quốc phòng. Các nước thành viên sẽ nộp kế hoạch hằng năm cho thấy lộ trình rõ ràng và tăng dần để đạt được mục tiêu này.
Đồng thời, các nước cũng sẽ tính đến tối đa 1,5% GDP mỗi năm cho các lĩnh vực như bảo vệ hạ tầng trọng yếu, phòng thủ mạng lưới, bảo đảm năng lực chuẩn bị dân sự và phục hồi, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và củng cố nền tảng công nghiệp quốc phòng. Lộ trình và cơ cấu phân bổ chi tiêu trong kế hoạch này sẽ được rà soát lại vào năm 2029.
Các lãnh đạo NATO chụp ảnh chung tại hội nghị thượng đỉnh của khối ở Hà Lan ngày 25/6. Ảnh: X/@NATOpress
Bên cạnh đó, NATO cũng cam kết sẽ tiếp tục “lâu dài” trong việc hỗ trợ Ukraine.
“Các thành viên tái khẳng định cam kết lâu dài trong việc hỗ trợ Ukraine – quốc gia có vai trò đóng góp vào an ninh chung của chúng ta – và theo đó, sẽ đưa các đóng góp trực tiếp cho quốc phòng Ukraine và ngành công nghiệp quốc phòng của nước này vào tính toán tổng chi tiêu quốc phòng,” tuyên bố chung của NATO viết.
“Đây là một chiến thắng vĩ đại cho tất cả mọi người, tôi nghĩ vậy, và chúng ta sẽ được cân bằng,” Reuters dẫn phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc họp báo chung sau khi Hội nghị thượng đỉnh NATO kết thúc.
Từ khi trở lại Nhà trắng vào tháng 1/2025, Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần lập luận rằng NATO phải chi 5% GDP/năm cho quốc phòng. Người đứng đầu Nhà Trắng cảnh báo nếu các đồng minh không nâng mức chi tiêu quốc phòng, ông sẽ cân nhắc rút Mỹ khỏi NATO.
Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới vào năm 2024, trung bình mức chi tiêu cho quốc phòng của các nước châu Âu trong NATO chỉ đạt 1,9% GDP. Con số trên thấp hơn nhiều so với mức 3,4% GDP của Mỹ.
Tùng Dương