Theo khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024, từ ngày 1/1/2026, các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương sẽ ban hành và áp dụng bảng giá đất mới. Khác với giai đoạn trước, bảng giá đất sẽ không còn được xây dựng theo chu kỳ 5 năm 1 lần mà sẽ được cập nhật, điều chỉnh hàng năm để phản ánh sát hơn với giá thị trường (theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024).
Điều này có nghĩa là bảng giá đất mới có khả năng tăng mạnh so với mức hiện tại, đặc biệt ở những khu vực có biến động giá lớn. Khi làm sổ đỏ (đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu), người dân sẽ phải nộp các khoản phí tính theo bảng giá đất, bao gồm: Tiền sử dụng đất;Tiền thuê đất (nếu có);Lệ phí trước bạ;Trong đó, tiền sử dụng đất thường chiếm tỷ trọng cao nhất. Khi bảng giá đất tăng từ 1/1/2026, các khoản phí này cũng sẽ tăng tương ứng. Vì vậy, người dân có nhu cầu làm sổ đỏ nên hoàn tất thủ tục trước thời điểm này để tiết kiệm hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng.
Bảng giá đất mới sẽ được áp dụng trong nhiều trường hợp (khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024), bao gồm: Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở hoặc khi chuyển mục đích sử dụng đất;Tính tiền thuê đất hàng năm;Tính thuế sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất;Tính lệ phí quản lý, sử dụng đất đai;Tính mức phạt, bồi thường khi vi phạm pháp luật đất đai;Xác định giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật;Tính tiền sử dụng đất khi giao đất hoặc bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước cho người đang thuê.
Như vậy, từ năm 2026, bảng giá đất mới sẽ tác động trực tiếp đến hầu hết nghĩa vụ tài chính về đất đai. So với Luật Đất đai 2013, phạm vi áp dụng đã được mở rộng đáng kể, đặc biệt trong tính tiền thuê đất và giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất.
Hoàn tất thủ tục làm sổ đỏ trước ngày 31/12/2025 không chỉ giúp người dân tránh được chi phí tăng theo bảng giá đất mới mà còn mang lại lợi thế tài chính rõ rệt trong bối cảnh giá đất có xu hướng tiếp tục tăng trong thời gian tới.
An Nguyên