Cảnh phóng tên lửa hành trình siêu thanh Zircon từ chiến hạm. Ảnh: MW.
Hải quân Nga đã thử phóng tên lửa hành trình siêu thanh Zircon vào một mục tiêu ở tỉnh Sumy, theo nguồn tin từ Ukraine. Quân đội Ukraine cho biết tên lửa được phóng từ khu vực Mũi Chauda trên bán đảo Crimea “nhằm tấn công các cơ sở hạ tầng quan trọng”, cho thấy đây có thể là lần thử nghiệm đầu tiên từ bệ phóng trên mặt đất thay vì từ tàu chiến.
Lần thử nghiệm chiến đấu đầu tiên của tên lửa Zircon được công bố vào tháng 2/2024, với sự chứng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin lúc bấy giờ.
“Hệ thống tấn công siêu thanh phóng từ biển Zircon đã được sử dụng trong chiến đấu. Nó không được nhắc đến trong thông điệp năm 2018. Nhưng hệ thống này cũng đã đi vào phục vụ”, ông Putin nói và thêm rằng tên lửa có thể đạt tốc độ Mach 9 và tầm bắn hơn 1.000 km, vượt xa khả năng của tất cả các loại tên lửa đã biết, ngoại trừ của Trung Quốc.
Tên lửa Zircon được phóng từ tàu khu trục Đô đốc Gorshkov của Hải quân Nga. Ảnh: MW.
Mặc dù Zircon được phát triển chủ yếu để tiêu diệt tàu chiến, với khả năng phụ tấn công mục tiêu trên mặt đất, nhưng việc Ukraine thiếu các tàu mặt nước cỡ tàu khu trục nên cơ hội thử nghiệm chống tàu rất hạn chế. Hiện tên lửa này được triển khai từ một số lớp tàu chiến của Nga, với tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Yasen-M đầu tiên được trang bị tên lửa này ra mắt vào tháng 3.
Lần phóng Zircon đầu tiên từ tàu lớp Yasen được thực hiện vào tháng 10/2021, với tầm bắn 1.000 km và tốc độ Mach 9 khiến việc đánh chặn cực kỳ khó khăn. Tàu khu trục Đô đốc Gorshkov, tàu chiến mặt nước đầu tiên triển khai loại tên lửa này, bắt đầu nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên vào tháng 1/2023.
Do Hải quân Nga chưa đóng thêm tàu khu trục hay tuần dương hạm mới nào kể từ khi Liên Xô tan rã năm 1991, việc tích hợp Zircon đóng vai trò then chốt trong việc giữ cho lực lượng tàu mặt nước của Nga còn khả năng tác chiến.
Tàu ngầm tấn công hạt nhân lớp Yasen-M của Hải quân Nga. Ảnh: MW.
Kết luận về giá trị của tên lửa Zircon như một yếu tố gia tăng sức mạnh cho Hải quân Nga, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu từng phát biểu: “Một tàu được trang bị Zircon có thể thực hiện các cuộc tấn công chính xác cao và mạnh mẽ vào đối phương trên biển và trên đất liền… Điểm độc đáo của tên lửa siêu thanh Zircon là khả năng đảm bảo vượt qua mọi hệ thống phòng không hiện hữu hoặc tiềm năng”.
Bên cạnh các tàu mặt nước và tàu ngầm, một bệ phóng di động trên mặt đất cho tên lửa này đang trong quá trình phát triển, và tình hình căng thẳng giữa Nga và các thành viên NATO khiến việc đưa hệ thống vào biên chế trở thành ưu tiên.
Các báo cáo chưa được xác nhận cũng cho biết một biến thể phóng từ trên không đang được phát triển để trang bị cho các tiêm kích tấn công MiG-31I, đồng thời khả năng phát triển một biến thể mini cho tiêm kích tàng hình Su-57 cũng đã được đề cập rộng rãi.
Theo MW
Huyền Chi