Bộ Tư pháp Mỹ có chính sách không truy tố tổng thống đương nhiệm. Ảnh: New York Times.
Các vụ án liên quan tới cáo buộc can thiệp bầu cử năm 2020 nhắm tới Tổng thống đắc cử Donald Trump và các đồng minh đang được tiến hành tại Georgia và Arizona. Nhưng những diễn biến gần đây làm dấy lên suy đoán liệu tương lai các vụ truy tố có trở nên bấp bênh hơn sau khi ông Trump chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 không.
Dù bản thân ông Trump sẽ không bị xét xử khi đương nhiệm, hàng chục cựu trợ lý và đồng minh của tổng thống đắc cử vẫn đang bị truy tố tại ít nhất 4 bang.
Một số cộng sự nổi tiếng nhất - như Rudolph W. Giuliani, từng là luật sư riêng và Mark Meadows, cựu Chánh Văn phòng Nhà Trắng - đang đối mặt với các cáo buộc ở Georgia và Arizona. Trong khi đó, Georgia là bang duy nhất ông Trump bị truy tố.
Song những vụ kiện này còn lâu mới được đưa ra xét xử, theo New York Times.
Tuần này, Tòa phúc thẩm Georgia đột ngột hủy bỏ phiên tranh luận về việc liệu Fani T. Willis - công tố viên hạt Fulton - có nên bị loại khỏi vụ án không. Trước đó, một thẩm phán tòa cấp dưới đã ra phán quyết bác bỏ yêu cầu này từ bên bào chữa. Bên bào chữa xuất phát từ thông tin bà Willis có mối quan hệ tình cảm với luật sư mà văn phòng bà thuê để dẫn dắt vụ truy tố chống lại ông Trump.
Các phiên tranh luận đã được lên lịch vào 5/12.
Hôm 19/11, thư ký Tòa phúc thẩm Georgia cho biết diễn biến này khả năng cao sẽ không ảnh hưởng đến thời hạn giữa tháng 3 mà tòa án phải ra phán quyết hủy tư cách. Mặc dù các thẩm phấn không đưa ra lời giải thích hủy bỏ phiên tranh luận, thư ký cho biết điều này có thể báo hiệu rằng các thẩm phán đã quyết định hoàn toàn dựa trên các bản tóm tắt pháp lý từ luật sư bào chữa.
“Thông tin chúng tôi nhận được là tất cả đều muốn phát biểu. Có 60 phút và hầu hết tám luật sư đều muốn tranh luận. Sẽ có rất nhiều sự chuyển đổi giữa các phần”, Christina Smith - Thư ký Tòa phúc thẩm - cho biết.
Diễn biến tại Georgia xuất hiện sau quyết định tự rút lui của thẩm phán chủ tọa Bruce Cohen trong một vụ án tương tự tại Arizona.
Trong vụ của thẩm phán Bruce Cohen, các bị cáo kêu gọi hủy tư cách vì thông tin ông Cohen gửi email cho các đồng nghiệp, viết “máu tôi sôi lên” khi ông Trump đăng lại một câu chuyện cười thô tục về Phó tổng thống Kamala Harris và bà Hillary Clinton, đồng thời bày tỏ sự tức giận về những tuyên bố xúc phạm bà Harris của một số người ủng hộ ông Trump.
Các công tố viên bang Michigan và Wisconsin cũng đang xử lý những vụ án liên quan đến tình tiết trong cuộc bầu cử năm 2020 của ông Trump và các đồng minh. Một vụ án tương tự ở Nevada đã bị bác bỏ trong năm 2024, nhưng văn phòng tổng chưởng lý bang đang kháng cáo.
Chiến thắng vừa qua của ông Trump giúp khả năng tổng thống đắc cử bị xét xử khó xảy ra, ít nhất là trong thời gian tại nhiệm. Bộ Tư pháp Mỹ có chính sách không truy tố tổng thống đương nhiệm.
Một số trợ lý hiện tại và trước đây của ông Trump nằm trong số những người đã bị buộc tội. Ở Arizona có cố vấn Boris Epshteyn, người đóng vai trò trung tâm trong quá trình lựa chọn nội các. Christina Bobb, một luật sư tại Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, cũng là bị đơn trong vụ án ở Arizona.
Vụ án ở Arizona được lên lịch xét xử vào tháng 1/2026. Hiện vẫn chưa có ngày xét xử vụ án ở Georgia.
Phương Linh