"Siêu vũ khí" là thuật ngữ mà Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu công bố trong Thông điệp liên bang vào tháng 3-2018, dùng để chỉ vũ khí hạt nhân hoặc công nghệ quân sự tiên tiến được cho là không thể bị đánh chặn bởi các hệ thống phòng thủ hiện tại của Mỹ.
Bốn trong số các hệ thống mà ông Putin tiết lộ được mô tả là chiến lược vì tất cả chúng đều là vũ khí tầm xa (tức là có tầm bắn lớn hơn 5.000 km). Chỉ có một trong những "siêu vũ khí" là tên lửa Kinzhal có tầm bắn dưới 5.000 km.
Đài India TV liệt kê 6 "siêu vũ khí" của Nga đến nay chưa được sử dụng trong cuộc xung đột ở Ukraine nhưng có thể làm thay đổi cục diện nếu được triển khai.
Tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) của Nga. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Đó là vũ khí siêu vượt âm Avangard; tên lửa hành trình hạt nhân 9M730 Burevestnik; tên lửa hành trình siêu thanh có khả năng hạt nhân, chạy bằng động cơ scramjet 3M22 Zircon; tên lửa đạn đạo phóng từ máy bay với tốc độ siêu vượt âm Kh-47M2 Kinzhal; ngư lôi hạt nhân Poseidon; tên lửa đạn đạo xuyên lục địa siêu nặng mang đầu đạn phân hướng (MIRV) RS-28 Sarmat.
Những loại vũ khí nêu trên có khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng thủ tên lửa, mang theo đầu đạn hạt nhân và có khả năng tấn công ở khoảng cách rất xa. Điều này khiến chúng có tính sát thương cao và ý nghĩa chiến lược lớn.
Trong số đó, loại vũ khí chiến lược được chú ý là Avangard - một loại vũ khí siêu vượt âm (HGV) mới. Tổ hợp tên lửa Avangard tiếp cận mục tiêu với tốc độ gấp gần 27 lần tốc độ âm thanh (khoảng 34.000 km/giờ).
Tổ hợp này được trang bị bộ phận lướt siêu thanh, di chuyển ra ngoài bầu khí quyển Trái đất trước khi tấn công nhiều mục tiêu trên khắp thế giới trong vòng chưa đầy 30 phút kể từ lúc khai hỏa.
Nói như tờ Mirror, đây là loại vũ khí độc nhất vô nhị trên thế giới và Tổng thống Putin từng nói rằng phương Tây không có cách nào để ngăn chặn nó.
Giữa bối cảnh căng thẳng leo thang, ông Putin gần đây tái khẳng định vai trò dẫn đầu của Nga trên thị trường vũ khí toàn cầu. Ông tuyên bố: "Nga vẫn nằm trong nhóm 5 quốc gia xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới".
Ông chủ Điện Kremlin cũng nhấn mạnh nhu cầu cần ưu tiên phát triển các hệ thống vũ khí hiện đại.
Tổng thống Putin cho biết: "Bên cạnh các loại vũ khí truyền thống, cần đặc biệt chú trọng đến những loại vũ khí triển vọng mà lực lượng vũ trang cần và có tiềm năng xuất khẩu. Những vũ khí này bao gồm: thiết bị không người lái trên không, trên bộ, trên biển và dưới nước, hệ thống laser cũng như các hệ thống điều khiển tác chiến ứng dụng trí tuệ nhân tạo".
Khi Ukraine đẩy mạnh các cuộc tấn công ngày càng sâu vào lãnh thổ Nga, còn Moscow tăng cường đáp trả bằng các cuộc tấn công dồn dập, câu hỏi đặt ra hiện nay là liệu Tổng thống Putin có lựa chọn sử dụng một vũ khí chiến lược có tính chất bước ngoặt hay không, động thái có thể mở ra một chương nguy hiểm mới cho cuộc xung đột.
“Mạng nhện” của Ukraine đã "bao phủ" các sân bay quân sự của Nga như thế nào? - Thực hiện: Thanh Long - Xuân Huy