Nga tung 'vũ khí vùng xám': Đe dọa vô hình nhưng đầy sức ép với NATO

2 giờ trướcBài gốc

Giám đốc DDIS, ông Thomas Ahrenkiel cho biết: Các đơn vị hải quân và không quân Đan Mạch đã nhiều lần bị đe dọa trong vùng biển nước này.

“Chúng tôi đã chứng kiến nhiều vụ việc ở eo biển Đan Mạch, nơi trực thăng và tàu hải quân của Đan Mạch bị radar theo dõi, thậm chí bị tàu chiến Nga chĩa vũ khí trực tiếp”, ông nói trong cuộc họp báo hôm 3.10. Ngoài ra, có trường hợp tàu chiến Nga đi theo hướng va chạm khi vượt qua eo biển hoặc thả neo trong vùng biển Đan Mạch hơn một tuần.

Tàu khu trục HDMS Niels Juel của hải quân Đan Mạch tham gia cuộc tập trận Neptune Strike 2025 của NATO - Ảnh: AFP

Theo Reuters, sự hiện diện này gợi ý khả năng Nga tìm cách can thiệp nếu Đan Mạch nỗ lực kiểm soát hoạt động của “hạm đội bóng tối” - mạng lưới tàu chở dầu Nga né tránh lệnh trừng phạt phương Tây.

Ông Ahrenkiel nhấn mạnh: “Nga đang dùng sức mạnh quân sự để gây sức ép, nhằm buộc Đan Mạch nới lỏng các quy tắc hàng hải tại biển Baltic”.

Căng thẳng gia tăng quanh biển Baltic

Báo cáo của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Đan Mạch (DDIS) nhận định Nga “có khả năng coi mình đang trong trạng thái đối đầu với phương Tây” và đang áp dụng các biện pháp được mô tả là “hỗn hợp”, song vẫn giữ dưới ngưỡng xung đột vũ trang trực tiếp. DDIS dự đoán các hoạt động này có thể tiếp tục gia tăng trong thời gian tới.

Trong báo cáo, DDIS cho biết Nga đã triển khai máy bay tiêm kích nhằm bảo vệ đội tàu chở dầu, đồng thời có những trường hợp xâm nhập không phận của một số nước NATO bằng máy bay, trực thăng hoặc thiết bị bay không người lái.

Bên cạnh đó, DDIS cũng nêu các cáo buộc về hoạt động tấn công mạng, gây nhiễu GPS và khả năng có những hành động phá hoại bí mật. Báo cáo cho rằng kể từ mùa xuân năm 2025, mức độ hoạt động quân sự của Nga đối với NATO đã tăng lên, với mục đích được đánh giá là nhằm kiểm tra phản ứng và tạo cảm giác lo ngại về nguy cơ xảy ra chiến tranh.

Theo hệ thống phân loại rủi ro của tình báo Đan Mạch, mức đe dọa từ các hành động quân sự, khiêu khích hoặc tấn công mạng hiện được đánh giá ở mức “cao”, tức là có khả năng hiện hữu hoặc đã từng xảy ra. Tuy nhiên, nguy cơ về một cuộc chiến tranh trực diện vẫn được xếp ở mức “không có”, nghĩa là chưa có dấu hiệu cho thấy Nga vừa có khả năng vừa có ý định tiến hành một cuộc tấn công quân sự toàn diện nhằm vào NATO.

Nghi vấn Nga đứng sau làn sóng UAV lạ

Nhiều quốc gia châu Âu, và thành viên NATO thời gian qua đã ghi nhận sự xuất hiện của các vật thể bay không xác định, được cho là máy bay không người lái (UAV), tại các khu vực quân sự và dân sự. Những báo cáo này đã thu hút sự chú ý của dư luận cũng như các cơ quan quốc phòng trong khu vực. Một số ý kiến cho rằng các vụ việc có thể liên quan đến hoạt động của Nga, song hiện vẫn chưa có bằng chứng xác thực.

Tại căn cứ quân sự Elsenborn (Bỉ), một máy bay thử nghiệm của không quân phát hiện khoảng 15 vật thể bay hoạt động ở cả phía Bỉ và Đức. Bộ Quốc phòng Bỉ xác nhận đang điều tra nhưng chưa xác định được nguồn gốc. Trước đó, sân bay Munich (Đức) cũng phải tạm ngưng hoạt động trong nhiều giờ sau khi phát hiện UAV xuất hiện gần khu vực cất hạ cánh, khiến hàng chục chuyến bay bị ảnh hưởng. Các tình huống tương tự được ghi nhận tại một số sân bay ở Đan Mạch và Na Uy, buộc chính quyền tăng cường kiểm soát không phận.

Để đảm bảo an ninh trong thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh EU tại Copenhagen, một khinh hạm của Đức cùng các hệ thống chống UAV từ nhiều quốc gia thành viên đã được triển khai hỗ trợ. Ngoài ra, khu trục hạm USS Bulkeley của Mỹ cũng được điều động tham gia chiến dịch NATO Baltic Sentry, vốn trước đây tập trung bảo vệ hạ tầng dưới biển, nhưng hiện đã mở rộng sang nhiệm vụ phòng thủ trước nguy cơ UAV.

Tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke USS Bulkeley (DDG 84) gần đây đã được triển khai tham gia nhiệm vụ Baltic Sentry của NATO - Ảnh: TWZ

Tại Đông Âu, Ba Lan, Romania và Estonia cũng ghi nhận nhiều vụ việc tương tự, trong đó có báo cáo về sự xuất hiện của ba tiêm kích MiG-31 gần biên giới Estonia. Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Theo Francken cho biết: Khả năng có yếu tố Nga “không thể loại trừ”, nhưng hiện “chưa có dấu hiệu cụ thể”, đồng thời nhận định đây có thể là dạng đe dọa hỗn hợp nhằm gây rối loạn và tạo tâm lý bất ổn.

Phía Nga bác bỏ cáo buộc này. Tổng thống Vladimir Putin phản ứng bằng lời nói mang tính hài hước, cho rằng các cáo buộc về việc UAV Nga xâm nhập không phận châu Âu là “cường điệu” và khẳng định Moscow không liên quan.

Một số chuyên gia lưu ý rằng không phải tất cả các báo cáo về UAV đều thể hiện hoạt động có chủ đích. Nhiều trường hợp có thể xuất phát từ việc nhầm lẫn với máy bay dân dụng, hiện tượng thiên nhiên hoặc các vật thể vô hại khác, tương tự sự cố từng được ghi nhận ở bang New Jersey (Mỹ) năm 2024. Dù vậy, một số vụ xâm nhập đã được chính phủ các nước xác nhận, đặc biệt quanh những cơ sở quân sự nhạy cảm.

Mặc dù chưa có kết luận cụ thể, việc tần suất các vụ phát hiện UAV gia tăng trong thời gian gần đây đang khiến các nước châu Âu quan ngại. Diễn biến này được xem là một phần của bức tranh an ninh khu vực phức tạp hơn, trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và các hoạt động quân sự gần biên giới NATO ngày càng thường xuyên hơn.

Cục diện an ninh mới của châu Âu

Theo giới phân tích, chuỗi diễn biến gần đây từ các hoạt động của Nga tại biển Baltic cho tới những vụ xuất hiện UAV ở không phận châu Âu. phản ánh sự thay đổi trong môi trường an ninh khu vực. Dù chưa có bằng chứng cho thấy Nga muốn mở rộng thành xung đột trực tiếp, nhiều đánh giá cho rằng các hành động này mang tính “vùng xám”, nằm giữa hòa bình và chiến tranh, nhằm thử phản ứng của NATO và gây sức ép tâm lý.

Trước tình hình đó, các nước châu Âu đang tăng cường biện pháp phòng thủ. Đan Mạch và nhiều quốc gia EU đã củng cố năng lực phòng không quanh các cảng biển, sân bay và tuyến năng lượng trọng yếu. NATO mở rộng hợp tác chia sẻ dữ liệu radar, tăng tần suất tuần tra không phận, đồng thời triển khai thêm tàu chiến và máy bay cảnh báo sớm tại các khu vực nhạy cảm.

Báo cáo mới của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Đan Mạch (DDIS) nhận định nguy cơ từ các hoạt động dạng “chiến tranh hỗn hợp” có thể tiếp tục gia tăng trong những năm tới. Tuy nhiên, cơ quan này cũng nhấn mạnh chưa có dấu hiệu cho thấy Nga có ý định tiến hành chiến tranh quy mô lớn.

Đối với NATO, thách thức hiện nay không chỉ là củng cố năng lực răn đe và phòng thủ, mà còn phải duy trì ổn định xã hội, tránh để các hành động khiêu khích gây tâm lý hoang mang đối với công chúng.

Nhìn tổng thể, tình hình cho thấy an ninh châu Âu đang bước vào giai đoạn phức tạp hơn, khi ranh giới giữa chiến tranh và hòa bình trở nên mờ nhạt. Việc tăng cường khả năng phòng thủ đa tầng từ an ninh mạng, phòng chống UAV cho đến kiểm soát vùng biển và không phận, đang trở thành trọng tâm trong cách các quốc gia châu Âu và NATO đối phó với những thách thức an ninh mới.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/nga-tung-vu-khi-vung-xam-de-doa-vo-hinh-nhung-day-suc-ep-voi-nato-238425.html