Nga và Iran nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện: Vì lợi ích chung

5 giờ trướcBài gốc

Bước đi này tăng cường khả năng thích ứng trong bối cảnh cả hai nước đều đang chịu nhiều áp lực từ các lệnh cấm vận cũng như tác động từ những thay đổi địa chính trị gần đây.

Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tại Mátxcơva (Nga).

Rạng sáng 18-1 (giờ Việt Nam), truyền thông Nga đưa tin, sau các cuộc đàm phán tại Điện Kremlin, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian đã ký Hiệp định Đối tác chiến lược toàn diện. Cùng với việc đề ra các lĩnh vực hợp tác trọng tâm trong ngắn hạn, hiệp định cũng thiết lập một khuôn khổ pháp lý để quan hệ hai nước có thể phát triển hơn nữa trong dài hạn.

Hiệp định có thời hạn 20 năm và có thể được gia hạn. Theo các quan chức Nga và Iran, hiệp định mở đường cho nhiều lĩnh vực hợp tác, từ quốc phòng, chống khủng bố, năng lượng, tài chính, giao thông, công nghiệp, nông nghiệp đến văn hóa, khoa học và kỹ thuật... Mátxcơva và Tehran cũng nhất trí phối hợp phản ứng đối với những lệnh trừng phạt của phương Tây, đồng thời tạo điều kiện thanh toán bằng đồng tiền quốc gia. Một trong những vướng mắc về kinh tế được kỳ vọng sẽ sớm khai thông nhờ hiệp định mới là các dự án vận chuyển khí đốt tự nhiên của Nga đến Iran qua Azerbaijan và xây dựng hành lang vận chuyển đến các cảng của Iran ở vùng Vịnh.

Hợp tác quốc phòng là một trọng tâm. Hai bên không đề cập trực tiếp đến việc chuyển giao vũ khí, một vấn đề gây lo ngại đặc biệt đối với Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, hai bên khẳng định sẽ thúc đẩy "hợp tác kỹ thuật - quân sự", đồng thời tăng cường tập trận, các chuyến thăm cảng của tàu chiến và đào tạo chung cho các sĩ quan. Một điểm đặc biệt là khác với hiệp định giữa Nga với Triều Tiên, hiệp định giữa Mátxcơva với Tehran không yêu cầu hai nước tương trợ phòng thủ trong trường hợp bị tấn công, thay vào đó quy định mỗi quốc gia không cho phép sử dụng lãnh thổ của mình, không cung cấp bất kỳ viện trợ quân sự hoặc viện trợ nào để bên khác tấn công một trong hai nước.

Bình luận về động thái mới, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng, hiệp định lần này là "một bước đột phá thực sự, tạo điều kiện cho sự phát triển ổn định và bền vững của Nga, Iran và toàn bộ khu vực". Nhà lãnh đạo Nga cũng nhận định, hợp tác thương mại và kinh tế giữa Nga và Iran chưa thực sự tương xứng với tiềm năng, kỳ vọng hiệp định sẽ xóa bỏ các rào cản và "tạo thêm động lực cho tất cả các lĩnh vực hợp tác của hai nước". Về phần mình, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cho rằng, hiệp định lần này là “một chương mới” trong quan hệ song phương, và sẽ tạo thành "nền tảng vững chắc” để thúc đẩy hợp tác, đóng góp tích cực vào ổn định khu vực.

Theo giới quan sát, quan hệ hợp tác Nga - Iran nâng tầm lúc này có ý nghĩa tích cực với hai nước và khu vực, nêu bật thực tế rằng, hai quốc gia có nhiều điểm chung về địa lý và lợi ích chiến lược. Hai nước cùng chung Biển Caspi và có mối quan hệ lịch sử kéo dài nhiều thế kỷ. Nga và Iran cũng thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ hơn từ cuối thế kỷ trước. Mối quan hệ của Nga với Iran ngày càng chặt chẽ hơn kể từ khi xung đột ở Ukraine bùng phát. Gần đây, Mátxcơva còn nổi lên như một đối tác thương mại quan trọng và là nhà cung cấp vũ khí và công nghệ cho Iran, trong đó có việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân.

Về phần mình, Iran có thể cung cấp nhiều mặt hàng mà Nga trước đây phải nhập khẩu từ châu Âu. Trước những biến động địa chính trị hiện nay, Tehran được cho là sẽ ngày càng cần Mátxcơva hỗ trợ ứng phó với những áp lực kinh tế, đồng thời củng cố phạm vi ảnh hưởng của mình ở Trung Đông. Những vấn đề này được dự báo có thể nặng nề hơn sau khi quá trình chuyển giao quyền lực tại Mỹ hoàn tất. Trong khu vực, Iran cũng cần sự trợ giúp của Nga để ứng phó với các cuộc tấn công có thể xảy ra của Israel. Năm ngoái, Iran đã gia nhập Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS), với dấu ấn là việc Tổng thống Masoud Pezeshkian tham dự hội nghị thượng đỉnh do Nga tổ chức tại Kazan.

Rõ ràng, việc nâng tầm hợp tác chiến lược lúc này là một bước đi “cùng thắng”, cần thiết cho sự phát triển ổn định và bền vững của Nga và Iran. Bước đi đột phá này cũng thể hiện rõ mong muốn của các bên về sự hợp tác chặt chẽ hơn vì lợi ích của quốc gia, cũng như vì hòa bình và an ninh ở cấp độ khu vực và toàn cầu - đúng như lời Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov nhấn mạnh.

Hoàng Linh

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/nga-va-iran-nang-tam-quan-he-len-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-vi-loi-ich-chung-690936.html