Ngân hàng 'săn' tiền rẻ, CASA tăng tốc

5 giờ trướcBài gốc

CASA giằng co, ngân hàng tiếp tục vào cuộc đua

Trong cục diện tài chính, ngân hàng nửa đầu năm 2025, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tiếp tục giằng co, phân hóa mạnh giữa các ngân hàng. Nếu như giai đoạn trước đây, CASA chỉ được xem là một chỉ số kỹ thuật, thì nay, nó đã vươn lên vị trí “huyết mạch lợi nhuận” của các nhà băng.

Phân tích báo cáo tài chính của các ngân hàng thương mại cho thấy, diễn biến tỷ lệ CASA trong hai quý đầu năm 2025 phản ánh bức tranh phân hóa ngày càng sâu sắc trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Trong khi ba “ông lớn” MB, Techcombank và Vietcombank duy trì vị thế dẫn đầu, thì nhóm ngân hàng phía sau đang chứng kiến khoảng cách ngày càng bị nới rộng.

So với cuối năm 2024, ngân hàng đứng đầu về tỷ lệ CASA là MB đã ghi nhận mức giảm 3,4 điểm phần trăm trong quý I, từ 39,1% xuống còn 35,7%. Đến cuối quý II, MB lấy lại đà tăng nhẹ, đạt mức 36,9%, tăng 1,2 điểm phần trăm so với quý I, nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với giai đoạn cuối năm trước. Dù vậy, MB vẫn giữ vững “ngôi vương” trên bảng xếp hạng CASA toàn ngành.

Techcombank đứng ngay sau với tỷ lệ CASA quý I đạt 35,1%, giảm nhẹ so với mức 37% cuối năm 2024. Sang quý II, ngân hàng này tăng nhẹ lên 35,2%, gần như đi ngang so với quý trước, nhưng cũng cho thấy nỗ lực ổn định dòng CASA sau giai đoạn điều chỉnh đầu năm.

Trong khi đó, Vietcombank, ngân hàng quốc doanh có nền tảng khách hàng vững chắc lại ghi nhận mức CASA quý I là 34,3%, giảm 1,6 điểm phần trăm so với mức 35,9% của cuối năm trước. Sang quý II, VCB tăng lên 34,8%, phần nào lấy lại đà nhưng vẫn chưa phục hồi hoàn toàn.

CASA được xem là “huyết mạch lợi nhuận” của các nhà băng. Ảnh: Văn Hưng

Ở nhóm kế tiếp, MSB có tỷ lệ CASA trong quý I đạt 24,35%, đến quý II tăng lên 25,4%, tiếp tục vượt VietinBank để vươn lên vị trí thứ tư. VietinBank giảm nhẹ từ mức 24,4% trong quý I còn 24,3% quý II. ACB tiếp tục bám đuổi, tỷ lệ CASA quý II của ngân hàng ở mức 21,3%.

Đáng chú ý, ở nhóm dưới, sự tụt giảm diễn ra sâu và rõ rệt. SeABank từ mức 19,2% đầu năm, rơi xuống còn 10,4% vào cuối quý I, mất tới 8,8 điểm phần trăm chỉ trong 3 tháng. Trong khi đó, LPBank giảm từ 10,5% xuống 7,6%, HDBank giảm 2,2 điểm phần trăm...

Theo thống kê, hết quý I/2025, có đến 21/27 ngân hàng niêm yết ghi nhận CASA sụt giảm, trong đó nhiều ngân hàng bị “bốc hơi” vài điểm phần trăm chỉ trong một quý. Dù đến quý II, một số ngân hàng đã có dấu hiệu phục hồi, nhưng chênh lệch giữa nhóm đầu và nhóm dưới vẫn đang mở rộng nhanh chóng.

Thực tế này phản ánh sự khác biệt ngày càng rõ rệt trong chiến lược huy động vốn, mức độ gắn bó khách hàng và nền tảng công nghệ số giữa các ngân hàng. Nếu MB, Techcombank, Vietcombank đang giữ được CASA ở vùng 35 - 37%, thì nhiều nhà băng khác chỉ xoay quanh mức một con số, một khoảng cách khó san lấp trong ngắn hạn.

Chuyển đổi số, gia tăng trải nghiệm khách hàng là yếu tố quyết định

Theo các chuyên gia tài chính - ngân hàng, CASA là dòng vốn giá rẻ, nhân tố quyết định đến chi phí vốn (COF), từ đó tác động trực tiếp đến biên lãi thuần (NIM), khả năng cho vay và hiệu quả kinh doanh của các ngân hàng. Khi CASA giảm, nguồn vốn giá rẻ thu hẹp, ngân hàng buộc phải đẩy mạnh huy động kỳ hạn với chi phí cao hơn, khiến áp lực sinh lời tăng lên.

Hiện tượng CASA giảm trong quý I được cho là có yếu tố mùa vụ, bởi giai đoạn sau Tết Nguyên đán, dòng tiền rút ra để phục vụ chi tiêu và thanh toán lương thưởng. Tuy nhiên, bức tranh tổng thể lại phản ánh nhiều hơn một biến động tạm thời. Đó là sự thay đổi cấu trúc kỳ vọng của thị trường, là chuyển dịch của dòng tiền sang các kênh sinh lời khác như vàng, chứng khoán hay bất động sản. Giá vàng lập đỉnh liên tục trong những tháng đầu năm, thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi ở một số phân khúc, tất cả đều đang hút dòng tiền rời xa kênh tiết kiệm không kỳ hạn.

Điều này khiến ngân hàng gặp thế khó, một mặt cần vốn để đáp ứng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, mặt khác lại đối diện chi phí vốn tăng nếu CASA tiếp tục suy giảm. Những nhà băng có tỷ lệ CASA thấp buộc phải lựa chọn giữa việc tăng lãi suất cho vay (mất đi lợi thế cạnh tranh) hoặc chấp nhận biên lợi nhuận thấp hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh.

Ngược lại, MB, Techcombank hay Vietcombank với tỷ lệ CASA cao đang nắm trong tay vũ khí lợi hại để duy trì ưu thế. Họ không chỉ có điều kiện cung ứng tín dụng với lãi suất hợp lý, mà còn có dư địa cạnh tranh mạnh hơn trên thị trường, ngay cả trong bối cảnh tỷ giá biến động khiến chi phí huy động ngoại tệ tăng cao.

Giữa "cơn sóng" phân hóa, một yếu tố nổi lên như kim chỉ nam định hình lại cuộc đua CASA chính là chuyển đổi số. Chỉ những ngân hàng đầu tư nghiêm túc vào công nghệ, tối ưu trải nghiệm người dùng, phát triển hệ sinh thái tài chính đồng bộ và tạo được giá trị sử dụng cao cho tài khoản thanh toán mới có thể giữ chân được dòng CASA.

“Việc duy trì CASA cao không thể chỉ dựa vào chương trình khuyến mãi, mà đòi hỏi ngân hàng phải xây dựng được trải nghiệm vượt trội, từ app giao dịch tiện dụng, hỗ trợ khách hàng 24/7 đến tích hợp các dịch vụ thanh toán, tài chính, bảo hiểm, đầu tư trong cùng một hệ sinh thái”, chuyên gia của Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) nhấn mạnh.

Đồng thời, VPBankS cũng nhận định CASA sẽ tiếp tục đóng vai trò then chốt trong chiến lược kiểm soát chi phí vốn huy động trung và dài hạn. Để duy trì dòng vốn CASA ổn định, các ngân hàng buộc phải giữ chân khách hàng ở tài khoản thanh toán chính, nơi mà mỗi lần giao dịch chuyển tiền, thanh toán điện, nước, nạp thẻ điện thoại… đều góp phần tích lũy nguồn CASA quý giá.

Theo các chuyên gia, nửa cuối năm 2025, CASA có thể phục hồi nhẹ nhờ yếu tố mùa vụ, nhưng sẽ khó quay lại đỉnh cao của giai đoạn 2023 - 2024. Thị trường tiếp tục chứng kiến sự phân cực mạnh mẽ, một bên là nhóm ngân hàng bứt phá nhờ chuyển đổi số và liên kết đối tác lớn; bên kia là nhóm còn loay hoay, lúng túng trước thay đổi hành vi tiêu dùng tài chính và sự cạnh tranh khốc liệt trong huy động vốn.

Theo số liệu được Ngân hàng Nhà nước công bố, đến cuối tháng 5/2025, tiền gửi của cả khách hàng cá nhân và tổ chức kinh tế vào các tổ chức tín dụng đạt hơn 15,34 triệu tỷ đồng, tăng gần 1% so với tháng liền trước. Đáng lưu ý, tiền gửi của tổ chức sau khi sụt giảm 2 tháng đầu năm đã có 3 tháng tăng liên tiếp, dù mức tăng còn rất nhẹ. Tính tới cuối tháng 5/2025, tiền gửi của doanh nghiệp đạt hơn 7,7 triệu tỷ đồng, tăng 0,97% so với cuối năm 2024.Tiền gửi dân cư tiếp tục tăng mạnh (tăng 7,61% so với đầu năm), đạt hơn 7,6 triệu tỷ đồng vào cuối tháng 5/2025. Riêng trong tháng 5/2025, tiền gửi cư dân đã tăng thêm khoảng 65.427 tỷ đồng.

Ngân Thương

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/ngan-hang-san-tien-re-casa-tang-toc-413632.html