Ngân hàng tăng thu ngoài lãi, giảm phụ thuộc vào tín dụng

9 giờ trướcBài gốc

Thời gian gần đây, nhiều nhà băng đã đẩy mạnh phát triển các sản phẩm, dịch vụ phi tín dụng và thu về nguồn thu hàng nghìn tỷ đồng từ khai thác tiện ích ngân hàng số, thu phí thẻ thanh toán, phí thẻ tín dụng, ủy thác, tư vấn quản lý tài sản, đầu tư chứng khoán, kinh doanh ngoại tệ... Nhờ vậy, các ngân hàng giảm bớt sự phụ thuộc vào tín dụng, hạn chế rủi ro và cải thiện cơ cấu nguồn thu theo hướng bền vững.

Kết quả kinh doanh cho thấy xu hướng này mang lại hiệu quả rõ rệt. Tại VIB, tổng thu nhập hoạt động đạt hơn 9.700 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế trên 5.000 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ; trong đó, thu nhập ngoài lãi chiếm khoảng 21% tổng thu, chủ yếu đến từ dịch vụ và thanh toán. HDBank ghi nhận mức tăng đột phá khi thu nhập ngoài lãi bắt nguồn từ hoạt động thanh toán, ngân hàng số, kinh doanh ngoại tệ tăng tới 210% so với cùng kỳ, bên cạnh thu nhập lãi thuần đạt 17.227 tỷ đồng, tăng 15,8%. ABBank còn gây ấn tượng mạnh hơn khi các khoản thu nhập ngoài lãi có sự cải thiện rõ rệt so với năm ngoái: lãi thuần từ hoạt động dịch vụ đạt 431 tỷ đồng, gấp 5 lần so với quý II/2024; lãi thuần từ hoạt động khác đạt 894,5 tỷ đồng, gấp 13 lần cùng kỳ, qua đó giúp ngân hàng này hoàn thành 93% kế hoạch lợi nhuận chỉ sau 6 tháng.

Đa dạng hóa nguồn thu là xu hướng tất yếu của các ngân hàng

Nhóm ngân hàng thương mại nhà nước cũng ghi nhận kết quả tích cực: BIDV đạt hơn 11.000 tỷ đồng, tăng 22,6%; VietinBank thu trên 10.000 tỷ đồng, tăng 22,7% và Vietcombank gần 7.300 tỷ đồng, tăng 20,5% so với cùng kỳ.

Ngoài nguồn thu dịch vụ và thanh toán, một số ngân hàng còn tăng thu nhờ thu hồi nợ đã xử lý rủi ro, như LPBank với thu ngoài lãi tăng 17,3%, trong đó khoản thu từ nợ đã xử lý rủi ro tăng gấp 2,3 lần so với cùng thời điểm năm 2024.

Trong khi đó, một số ngân hàng khác như Techcombank, VietinBank, Sacombank, VPBank, ACB… đã cho biết tỷ trọng đóng góp từ thu nhập ngoài lãi khá cao nhờ hệ sinh thái số đa tầng, tận dụng lợi thế để đẩy mạnh mảng dịch vụ. Như tại MB, Ông Vũ Thành Trung, Phó chủ tịch HĐQT ngân hàng này cho biết, năm 2025, chuyển đổi số tiếp tục là động lực tăng trưởng. Các nền tảng số chủ lực như App MBBank, BIZ MBBank và mảng dịch vụ Banking-as-a-Service (BAAS) đóng góp mạnh mẽ vào sự tăng trưởng của MB cả về số lượng khách hàng, CASA, doanh thu…

Thậm chí, lãnh đạo MB mới đây đã đưa ra thông tin về một bước đi táo bạo, ngân hàng đang mở rộng hệ sinh thái sang lĩnh vực kinh doanh tài sản số và hợp tác với đối tác top 3 thế giới trong lĩnh vực này. Ngân hàng này nhìn thấy tiềm năng ở 33 triệu khách hàng hiện có ở hệ sinh thái, do vậy không chỉ dừng ở các dịch vụ ngân hàng mà cần mở rộng đến chứng chỉ quỹ, cổ phiếu, trái phiếu… và tiến tới là tài sản số.

Bên cạnh đó, trong vài năm trở lại đây một xu hướng đáng chú ý là không ít các nhà băng cũng tăng tốc hoạt động mua bán - sáp nhập công ty chứng khoán, bảo hiểm nhằm mở rộng thị phần. PGBank đã thông qua chủ trương mua cổ phần công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ hoặc bảo hiểm để trở thành công ty con hoặc công ty liên kết; Sacombank dự kiến đầu tư tối đa 1.500 tỷ đồng để sở hữu trên 50% một công ty chứng khoán.

Theo các chuyên gia, thu ngoài lãi sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc duy trì lợi nhuận, nhất là khi tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM) đang bị thu hẹp. NIM vốn là chỉ số phản ánh chênh lệch giữa thu lãi từ cho vay, đầu tư và chi phí trả lãi huy động trên tổng tài sản sinh lãi. Khi NIM giảm, mỗi đồng tín dụng mang lại ít thu nhập lãi thuần hơn, khiến nguồn thu từ tín dụng khó tăng trưởng mạnh dù dư nợ vẫn mở rộng.

Bà Trần Kiều Oanh - Trưởng phòng Dịch vụ Tài chính, Khối Dịch vụ Nghiên cứu thị trường và tư vấn tại FiinGroup cũng chỉ ra, nguồn thu từ lãi tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, nợ xấu vẫn ở mức cao buộc các ngân hàng phải tăng cường trích lập dự phòng, kéo theo chi phí vận hành tăng. Bên cạnh đó, sự phụ thuộc lớn vào tín dụng khiến các ngân hàng rơi vào cuộc cạnh tranh khốc liệt, buộc phải hạ lãi suất cho vay để giữ chân khách hàng, từ đó làm suy giảm biên lợi nhuận.

Số liệu từ nền tảng Wichart cho thấy, NIM của các ngân hàng niêm yết tiếp tục xu hướng thu hẹp trong quý II/2025 khi chi phí vốn tăng nhanh hơn lợi suất tài sản sinh lời với việc ghi nhận ở mức 3,17%, giảm 0,13 điểm phần trăm so với quý trước đó, tiệm cận mức đáy ghi nhận tại thời điểm quý I/2019 (3,16%). Như vậy, NIM toàn ngành đã giảm liên tục trong 2 năm qua. Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất cho vay đang duy trì ở mức thấp, việc các ngân hàng đẩy mạnh tăng thu ngoài lãi, hướng tới cơ cấu nguồn thu bền vững hơn và giảm phụ thuộc vào tín dụng được xem là xu hướng tất yếu, giúp đa dạng nguồn thu và phát triển theo hướng bền vững.

Hồng Sơn

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/ngan-hang-tang-thu-ngoai-lai-giam-phu-thuoc-vao-tin-dung-168640.html